Theo cảnh khuyển "phá án" nơi đại ngàn

3h45' tôi choàng dậy sau khi nghe tiếng hô, tiếng quy lát khóa nòng súng và tiếng sủa ông ổng đầy uy lực của hai chú chó. Trong ánh đèn pin loang loáng, tôi thấy một người đàn ông bị Rếch và Lê Vi ngoặm ngang bắp chân đang kêu oai oái, người kia đã bị các trinh sát ghì chặt nằm co quắp dưới đất, bên cạnh là một chiếc ba lô căng phồng. 

Khai thác nhanh tại hiện trường, hai đối tượng khai nhận tên là Lầu A Khá (25 tuổi) và Lầu A Minh (26 tuổi) trú ở bản Xa Dung 1, xã Xa Dung, huyện Điện Biên Đông. Khám chiếc ba lô, các trinh sát thu giữ 6 bánh heroin (trọng lượng 2kg), 1 khẩu súng tự chế đã nhồi sẵn đạn và 1 con dao mèo sắc lẹm. 

Mặc dù Khá và Minh bị khóa còng số 8 nhưng tôi để ý thấy cả Rếch và Lê Vi đều ngồi gần đó hau háu dõi theo từng di biến động của hai đối tượng. Chỉ cần 2 đối tượng cử động nhẹ, ngay lập tức hai chú chó nhổm dậy trong tư thế sẵn sàng lao vào. Chính Rếch là chú chó đã lao vào ngoặm cánh tay cầm dao của Minh chống trả lực lượng truy bắt...

Rếch và Lê Vi là hai trong số 12 chú chó nghiệp vụ của Phòng Cảnh sát cơ động Công an tỉnh Điện Biên. 12 chú chó nghiệp vụ thực sự là những chiến binh 4 chân nơi tuyến lửa Tây Bắc này. 

Theo Trung tá Nguyễn Trọng Quyết, Đội trưởng Đội Cảnh khuyển, Phòng Cảnh sát cơ động, 12 chú có nhiệm vụ khác nhau: Rếch, Lê Vi, Track chuyên về hình sự, bảo vệ mục tiêu, truy bắt tội phạm trong các chuyên án ma túy, hình sự; Mắc, Giôn lại là những "chuyên gia" về ma túy; Ních, Ka Ka là những "chuyên gia" về chất nổ. 12 chú chó này được quản lý, huấn luyện và nuôi dưỡng bởi 12 sỹ quan Phòng Cảnh sát cơ động. 

Các anh gắn bó với các chú chó từ khi chúng còn bé xíu ở Trung tâm Huấn luyện chó nghiệp vụ K204 của Bộ Công an. "Chúng cực kỳ tinh ranh, hiểu được tiếng người, được huấn luyện phản ứng nhanh với các hành vi nguy hiểm của đối tượng. 

Sẵn sàng lao vào khống chế đối tượng khi có hiệu lệnh..." - Trung úy Giang A Quạ, huấn luyện viên của Rếch chia sẻ.

Tổ công tác Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Điện Biên và hai chú chó nghiệp vụ trong chuyến phục bắt đối tượng truy nã đặc biệt nguy hiểm Lò Văn Hiến ở Thanh Hưng, Điện Biên.

Trung úy Giàng A Quạ cho biết, năm 2014 anh được cử xuống tiếp nhận và tham gia huấn luyện Rếch tại Trung tâm Huấn luyện chó nghiệp vụ của Bộ Công an. Rếch khi đó được 10 tháng tuổi nhưng đã "bệ vệ" và rất hiếu động. 

Chính do phát hiện tính thích lùng sục, không ngồi yên một chỗ của Rếch, các huấn luyện viên đã chọn chú vào đội chó nghiệp vụ hình sự. 

Trong thời gian 12 tháng, anh và Rếch phải trải qua nhiều bài huấn luyện khắc nghiệt, với nhiều tình huống giả định khi đối mặt với tội phạm. Điện Biên là vùng đất nóng bỏng về hoạt động của tội phạm ma túy nên từ cách đây tròn 20 năm, lãnh đạo Bộ Công an đã tái lập lực lượng cảnh khuyển lên "tuyến lửa" này. 

Trong thực tế, các chiến binh 4 chân đã tham gia gần 400 vụ án các loại, trong đó có nhiều vụ chó nghiệp vụ đã lập công xuất sắc, được anh em trìu mến gọi là những "điều tra viên 4 chân phá án nơi đại ngàn".

Vụ án các chiến binh 4 chân tham gia đầu tiên ở Điện Biên phải kể đến vụ truy tìm hung thủ sát hại bé gái Lò Thị Anh, 9 tuổi ở bản Đán Đanh, xã Thanh An, huyện Điện Biên. Sau 2 ngày bé Anh bị mất tích, người dân đi làm nương phát hiện thi thể bé bị vùi lấp sơ sài trong một bụi cây, cách con đường mòn của dân sơn tràng khoảng 150m.

 Lực lượng điều tra với sự hỗ trợ của cảnh khuyển được huy động vào cuộc. Mấy ngày hôm đó trời mưa to, dấu vết bị xóa nhòa, nhưng chính từ phát hiện của chú cảnh khuyển tên là Bốp về một mảnh gỗ (là cán một chiếc xẻng bị gẫy - sau này được làm rõ là chiếc xẻng hung thủ sử đụng để chôn xác nạn nhân), các điều tra viên đã làm rõ, bắt giữ được hung thủ là tên Lò Văn Chung, 43 tuổi, người cùng bản với nạn nhân. Chung sát hại nạn nhân vì mê tín, mù quáng tin cô bé là "ma" làm cho con hắn bị ốm!?

Đặc biệt, lực lượng cảnh khuyển cùng với sự hỗ trợ của hàng chục chiến binh 4 chân khác thuộc Bộ Tư lệnh Cảnh sát cơ động trong vụ "dẹp loạn" ở xã Huổi Khon, huyện Mường Nhé. Đây là một chuyên án xuất sắc của lực lượng Công an, trong đó có sự tham gia của đội quân cảnh khuyển thiện chiến. 

Vì những lý do nghiệp vụ, chúng tôi chưa thể kể hết những chiến công của đội quân này trong những ngày lập lại bình yên nơi ngã ba biên giới Mường Nhé. 

Sau cuộc ra quân đấy, sau này, chính đội quân cảnh khuyển còn tham gia hàng trăm lượt truy tìm dấu vết, bắt giữ các đối tượng hoạt động phỉ xâm nhập, hoạt động ở khu vực Huổi Khon, Na Cô Sa, Nậm Kè, Nà Bủng, Quảng Lâm, Leng Xu Xìn, trong đó có vụ bắt tên Lý A Dế (50 tuổi), quê ở bản Huổi Hạ, xã Na Sang, huyện Mường Chà. Dế là kẻ cầm đầu nhóm đối tượng âm mưu lập ra cái gọi là "Vương quốc Mông" ở khu vực ngã ba biên giới…

Theo Trung tá Quyết, Rếch, Track và Lê Vi là 3 chú chó thiện chiến trong truy bắt các đối tượng hình sự ở Điện Biên. Năm 2017, 3 chú chó này tham gia truy tìm dấu vết hung thủ gây ra vụ thảm án kinh hoàng ở bản Ma Lù Thàng, xã Huổi Lèng, huyện Mường Chà hồi tháng Giêng năm Đinh Hợi. 

Ông Sùng Sái Dơ (67 tuổi), bà Vừ Thị Dợ (66 tuổi - vợ ông Dơ) và con trai là Sùng A Hồ (16 tuổi) được người dân phát hiện bị chém chết trên nương. Ngay sau khi nhận được tin báo, xác định đây là vụ án mạng nghiêm trọng, Ban giám đốc Công an tỉnh Điện Biên đã xác lập chuyên án, tăng cường cán bộ chiến sĩ và 3 chú cảnh khuyển lập tức có mặt tại hiện trường.

Trung úy Cứ A Dê kể lại: "Lúc có mặt tại hiện trường, tất cả chúng tôi đều bàng hoàng khi thấy thi thể 3 người nằm gục trong vũng máu”. Ngay sau đó Track cùng Rếch và Lê Vi lập tức vào việc. Các anh tổ chức cho 3 chú chó truy theo dấu vết nguồn hơi của hung thủ. 

Chính vì sự "dẫn đường" của 3 chú chó, Ban chuyên án đã thu được vật chứng, khoanh vùng, xác định được hung thủ là tên Sùng A Thò (31 tuổi) là người cùng bản với các nạn nhân. Các Tổ công tác chia làm 3 mũi cùng 3 cảnh khuyển ráo riết truy theo dấu vết nóng. 

Đến chiều ngày 12-2, Rếch đã phát hiện dấu vết đối tượng đang lẩn trốn ở khu vực bản Phi Công, xã Hừa Ngài, huyện Mường Chà. Các trinh sát đã ập đến, vô hiệu hóa vũ khí và bắt giữ đối tượng. Lúc này đối tượng có dấu hiệu mệt lả. 

Tổ công tác đưa đối tượng về Trạm y tế xã Xá Tổng (cách đó khoảng 5km) để cấp cứu, nhưng nghi can đã tử vong sau đó. Qua khám nghiệm tử thi và căn cứ lời khai của nghi can Sùng A Thò trước lúc bất tỉnh, cho thấy nghi can trong quá trình trốn chạy đã ăn lá ngón tự sát.

Trong cuộc đụng đầu khốc liệt nơi tuyến lửa Tây Bắc, máu của nhiều chiến sĩ Công an đã đổ. Và không ít chiến binh 4 chân dũng cảm cũng đã tử thương hoặc bị thương tật bởi mũi tên hòn đạn của bọn tội phạm. 

Thỉnh thoảng sau buổi tập, Trung úy Lò Văn Phong lại dẫn Track ra khu đồi sau đơn vị. Đây là nơi an táng Bốp - người anh em của Track. Bốp là chú chó dũng cảm, dưới sự chỉ huy của Trung tá Đặng Hồng Khánh (nay là cán bộ Công an huyện Điện Biên), chú tham gia hơn 60 vụ án. 

Dịp Tết Ất Dậu năm 2015, trong một lần truy đuổi phạm nhân trốn trại, Bốp rơi xuống vách đá, bị trọng thương, sau đó không qua khỏi. Các chiến sĩ Cảnh sát đã mai táng chú chó như một chiến binh. 

Một tấm bia cùng bức ảnh của Bốp được dựng lên. Track đã bỏ ăn, buồn bã nhiều ngày, sau được Trung úy Phong động viên, vỗ về, dường như "nỗi đau" cũng nguôi ngoai, và lại hăng hái lao vào cuộc chiến đấu mới.