Triển lãm “Ký ức về liệt sĩ làng Lai”

Lần đầu tiên, một triển lãm về liệt sĩ không kể nhiều về chiến công của người đã mất mà kể về sự day dứt của người còn sống khi ký ức về người thân ngày một nhạt nhoà theo năm tháng. Gần 20 liệt sĩ Lai Xá trong triển lãm này là những chàng trai tuổi đời còn rất trẻ, nhiều người trong số họ còn chưa lập gia đình. Họ ra đi khi những đứa em còn nhỏ dại.

Mất mát và đau đớn ập về chỉ sau vài tháng hay một năm họ ra chiến trường khiến gia đình họ không dám tin đó là sự thật. Người ta giấu diếm hay huỷ đi các kỷ vật, các bức ảnh để trốn tránh sự đau thương, mất mát quá lớn.

Thời gian trôi đi, bố mẹ các liệt sĩ lần lượt qua đời, đàn em lớn lên nhớ về các anh trong một ký ức mờ nhạt. Những tấm ảnh ngày một hoen ố và đa phần cũng bị thất lạc. Nhiều liệt sĩ còn không thể tìm thấy hài cốt.

Một nhóm sinh viên của Khoa Di sản văn hoá, Đại học Văn hoá Hà Nội, trong suốt một tháng hè, đã đến từng gia đình liệt sĩ ở làng Lai Xá, nghe người thân kể những câu chuyện về liệt sĩ, về mong ước tìm hài cốt đưa họ về quê cha đất tổ... Mỗi gia đình có những hoàn cảnh riêng, người nhớ nhiều, người nhớ ít, gia đình còn có ảnh hoặc không có ảnh liệt sĩ, nhưng tất cả đều giữ tình cảm sâu nặng với những người đã ngã xuống.

Triển lãm cố gắng thể hiện một cách kể chuyện mới, đơn giản nhưng gợi mở nhiều khám phá thú vị. Nhóm thiết kế đồ hoạ tuổi hai mươi cố gắng tìm tòi sáng tạo để khuyến khích người xem đi từ bất ngờ ngày sang bất ngờ khác khi tiếp cận với từng câu chuyện.

Triển lãm “Ký ức liệt sĩ làng Lai” tại Bảo tàng Nhiếp ảnh Lai Xá mở cửa từ 25/7 và sẽ kéo dài đến hết tháng 9/2019.

Hà Tùng Long