1 Thế giớiPhân tíchThứ tư, 19/10/2022, 11:58 (GMT+7) Lực lượng Nga - Belarus có thể đe dọa Ukraine ở biên giới

Điều quân tới Belarus lập lực lượng hiệp đồng, Nga khiến Ukraine lo lắng về nguy cơ bị thọc sườn từ phía bắc, buộc Kiev phải chia quân ứng phó.

Quan chức Quốc phòng Belarus Valery Revenko ngày 17/10 cho biết Nga sẽ triển khai 9.000 binh sĩ, 170 xe tăng, 200 xe thiết giáp các loại cùng 100 khẩu pháo và cối có cỡ nòng trên 100 mm tham gia lực lượng hiệp đồng cùng Belarus.

Lực lượng này sẽ được bố trí tại 4 thao trường ở miền đông và miền trung Belarus, tiến hành các nội dung huấn luyện chiến thuật, trong đó có bắn đạn thật và khai hỏa tên lửa phòng không, cũng như vận hành thiết bị công binh.

Thông báo được đưa ra sau khi Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko tuần trước tuyên bố nước ông và Nga sẽ thành lập một lực lượng hiệp đồng trong khu vực và thực hiện các cuộc tập trận chung. Quyết định này của ông Lukashenko đã gióng lên hồi chuông cảnh báo ở Ukraine cũng như các đồng minh phương Tây về mối đe dọa quân sự ngày càng tăng từ Belarus.

Lần gần đây nhất các lực lượng Belarus và Nga tổ chức tập trận chung là vào đầu tháng hai. Khi Tổng thống Nga Vladimir Putin phát động chiến dịch quân sự, một lượng lớn quân Nga từ Belarus đã vượt qua biên giới với Ukraine, nhanh chóng áp sát Kiev và tìm cách bao vây thành phố này trong hơn một tháng.

Tổng thống Nga Vladimir Putin (trái) và Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko tại thành phố Sochi ngày 23/5. Ảnh: RIA Novosti.

Theo bình luận viên Tim Lister của CNN, điều khiến Ukraine lo lắng từ tuyên bố gần đây của ông Lukashenko không phải vì Belarus có một quân đội hùng mạnh, mà là nguy cơ bị lực lượng Nga tấn công một lần nữa từ hướng này.

Konrad Muzyka, nhà phân tích quốc phòng độc lập tại Ba Lan, tin rằng quân đội Belarus "tương đối yếu" và không có đủ số lượng cần thiết để tạo nên bước ngoặt trên chiến trường nếu tham chiến ở Ukraine. "Lực lượng vũ trang Belarus phần lớn là lính nghĩa vụ. Nhân lực của họ ở mức khoảng 50-60% sức mạnh cần thiết trong thời bình", ông nói.

Muzyka nói thêm để có được toàn bộ sức mạnh quân sự, Belarus cần huy động ít nhất 20.000 quân bằng lệnh tổng động viên. Nhưng ông Lukashenko tuần trước đã tuyên bố Belarus không có kế hoạch ban bố bất kỳ lệnh động viên nào.

Dù vậy, viễn cảnh khu vực biên giới phía bắc, tiếp giáp Belarus, lần thứ hai bị biến thành cửa ngõ cho quân đội Nga tiến vào nước này sẽ là cơn ác mộng đối với Ukraine. Ukraine và Belarus có chung đường biên giới dài 1.000 km, phần lớn là những vùng dân cư thưa thớt và rừng rậm.

Vị trí Belarus và Ukraine. Đồ họa: Al Jazeera.

Các video trên mạng xã hội cho thấy đang có nhiều hoạt động vận chuyển khí tài quân sự trên những tuyến đường sắt của Belarus. Các nhà phân tích cho rằng có khả năng phần lớn những thiết bị này thuộc về Nga và đang được thu hồi từ các kho dự trữ ở Belarus để bù đắp cho những tổn thất của Moskva ở Ukraine.

Serhii Naiev, sĩ quan chỉ huy lực lượng hiệp đồng tác chiến Ukraine, lo ngại động thái tăng quân của Nga ở phía bắc sẽ "tạo ra mối đe dọa về một cuộc tấn công tiếp theo, đặc biệt là vào thủ đô Kiev".

Trong bối cảnh quân đội Ukraine đang thúc đẩy đà phản công ở tỉnh Kharkov phía đông bắc và vùng Donbass tại miền đông, một mũi thọc sâu của lực lượng Nga từ phía Belarus sẽ như nhát dao cắt đôi tuyến tiếp tế hậu cần cho lực lượng phản kích.

Nguy cơ thường trực này sẽ khiến Ukraine phải điều một lực lượng đáng kể tới trấn giữ biên giới phía bắc. Các đơn vị tinh nhuệ này sẽ bị "trói chân" tại biên giới đến khi nào lực lượng hiệp đồng Nga - Belarus vẫn hiện diện, theo chuyên gia Muzyka.

Điều đó sẽ khiến lực lượng Ukraine, vốn đang phải chịu quá nhiều áp lực, tiếp tục bị kéo căng và dàn trải, giới chuyên gia nhận định. Sức ép thường trực từ Belarus nhiều khả năng sẽ "chia lửa" cho lực lượng Nga ở miền đông và miền nam Ukraine, trong bối cảnh họ đang hứng chịu nhiều thất bại liên tiếp trước đà phản công của đối phương.

Binh sĩ Nga tham gia đợt tập trận chung với Belarus tháng 9/2021. Ảnh: Reuters.

"Nếu lực lượng Ukraine bị phân tán vì nỗi lo ở biên giới phía bắc, điều này sẽ mang lại lợi thế lớn cho Nga trên chiến trường miền đông và miền nam", Muzyka cho hay.

Tuy nhiên, các chuyên gia tại Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) có trụ sở tại Washington, Mỹ, cho rằng dù nỗi lo của Ukraine là có cơ sở, Nga khó huy động được đủ nguồn lực cần thiết để mở một mũi tấn công mới từ Belarus trong thời gian trước mắt.

Trong bối cảnh hơn 220.000 quân nhân dự bị được huy động theo lệnh động viên đang được huấn luyện tại các thao trường, Nga sẽ không thể kịp tăng quân trước khi mùa đông tới. "Đơn giản là họ không có sẵn lực lượng bộ binh cơ giới hiệu quả để tiến hành tấn công từ Belarus vào miền bắc Ukraine", các chuyên gia ISW cho hay.