Phát huy giá trị văn hóa truyền thống qua dàn trống hội CAND

Việc triển khai xây dựng Đoàn Nghệ thuật Trống hội được gửi gắm nhiều kỳ vọng trong phát huy giá trị văn hóa truyền thống, làm phong phú thêm đời sống tinh thần của nhân dân, cán bộ chiến sĩ trong lực lượng CAND và quảng bá hình ảnh Việt Nam với bạn bè quốc tế.

Hòa trong không khí rộn rã kỷ niệm 75 năm Ngày truyền thống lực lượng CAND (19/8/1945 - 19/8/2020), 15 năm Ngày hội toàn dân bảo vệ an ninh, Tổ quốc (19/8/2005 - 19/8/2020), những ngày đầu tháng 8, thầy và trò Học viện CSND nhộn nhịp triển khai một hoạt động đặc biệt: Sơ tuyển các tay trống cho Đoàn Nghệ thuật Trống hội thuộc Học viện.

Đây là đề án vừa được Bộ Công an phê duyệt sau hơn 1 năm triển khai xây dựng, trong đó, Đoàn Nghệ thuật Trống hội sẽ là dàn trống hội lớn nhất từ trước đến nay, không chỉ phục vụ riêng các hoạt động, sự kiện lớn của lực lượng CAND mà còn biểu diễn, phục vụ các sự kiện lớn của đất nước khi có yêu cầu.

Tập thể cán bộ, học viên Học viện CSND phối hợp với Nhà hát tuồng Việt Nam biểu diễn tại lễ khai giảng năm học.

Vui, tự hào nhưng hồi hộp và nhiều áp lực là chia sẻ chung của nhiều cán bộ, chiến sĩ tham gia triển khai đề án. Thượng úy Đặng Bá Vinh, Phó Bí thư Đoàn Thanh niên, Học viện CSND chia sẻ: Trống hội không phải là nghệ thuật quá mới mẻ với cán bộ chiến sĩ, các học viên của trường.

Trong quan niệm dân gian, âm thanh của trống là biểu tượng của sự may mắn, hanh thông, tài lộc.Với đặc thù dễ đánh, dễ học, dễ sử dụng, mang lại hiệu ứng tốt, sức lan tỏa nhanh, nghệ thuật trống luôn được góp mặt tại các chương trình văn hóa, các lễ hội và sự kiện lớn mang tầm cỡ quốc gia. Với riêng Học viện CSND, nhiều năm trở lại đây, biểu diễn trống là tiết mục được lựa chọn thường xuyên trong các hoạt động văn hóa, văn nghệ của đơn vị.

Mỗi mùa khai giảng, biểu diễn trống hội được ưu tiên lựa chọn và cũng là tiết mục mang lại hiệu quả cao, tạo không khí hứng khởi, vui tươi cho buổi lễ. Tuy nhiên, hầu hết các hoạt động mới chỉ mang tính phong trào là chính. Thành lập Đoàn Nghệ thuật Trống hội, các hoạt động phải mang tính chuyên nghiệp nên cũng vì thế mà áp lực hơn.

Nhiều ngày qua, với sự hỗ trợ chuyên môn từ Cục Nghệ thuật Biểu diễn, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Học viện đã bước đầu tuyển chọn được 800 học viên đáp ứng được một số tiêu chí ban đầu như sức khỏe, hình thể, năng khiếu nghệ thuật. Sau khi triển khai tập luyện, Học viện sẽ tiếp tục phối hợp với Cục Nghệ thuật Biểu diễn tổ chức sàng lọc để lựa chọn ra các thành viên ưu tú nhất cho Đoàn Nghệ thuật Trống hội.

Trung tá Phan Văn Thịnh, Trưởng phòng Công tác Đảng và công tác chính trị của Học viện cho biết, từ trước khi bắt tay và triển khai xây dựng đề án thành lập Đoàn Nghệ thuật Trống hội, Học viện CSND đã tổ chức khảo sát thực tế nhiều chương trình biểu diễn nghệ thuật và một số đơn vị công lập do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch quản lý. Các kết quả khảo sát ban đầu cho thấy, chương trình nghệ thuật về trống luôn thu hút được số lượng động đảo các tầng lớp xã hội quan tâm. Tùy vào quy mô, tính chất của sự kiện hay lễ hội cụ thể, các đơn vị nghệ thuật trên thường phải thuê ngoài hoặc tập hợp từ các đơn vị khác nhau để đáp ứng yêu cầu từng chương trình.

Qua khảo sát cho thấy cho đến nay, ở Việt Nam đã có nhiều đơn vị nghệ thuật công lập tập luyện, biểu diễn nghệ thuật trống nhưng vẫn chỉ dừng ở hoạt động nhỏ lẻ, mang tính thời vụ, chưa có một Đoàn Nghệ thuật Trống hội tiêu biểu.

Trao đổi với chúng tôi, Đại tá, PGS.TS Phạm Công Nguyên, Phó Giám đốc Học viện CSND, Phó Ban chỉ đạo đề án thành lập Đoàn Nghệ thuật Trống hội cũng khẳng định: Để chuẩn bị đề án, Ban tổ chức đã phải nghiên cứu, khảo sát hơn một năm và xin ý kiến chuyên gia, đánh giá tác động, ảnh hưởng, quy mô, cách thức tổ chức. Tất cả đều thống nhất cho rằng, việc thành lập Đoàn Nghệ thuật Trống hội là yêu cầu rất cấp thiết. Bởi lẽ, trống hội là loại hình nghệ thuật mang đậm khí phách hào hùng của dân tộc, thể hiện tình đoàn kết, tính tập thể và đặc biệt là có ý nghĩa đối với giáo dục chính trị tư tưởng, xây dựng những nét đẹp trong văn hóa thẩm mỹ đối với lực lượng vũ trang, trong đó có lực lượng CAND.

Trong các lễ hội lớn của lực lượng CAND và lễ hội quốc gia, trống hội rất phù hợp, thể hiện sự rộn rã, hoành tráng, khí thế, quyết tâm của người Việt Nam. Việc thành lập Đoàn Nghệ thuật Trống hội cũng là để bảo tồn, phát huy giá trị nghệ thuật truyền thống, đồng thời tiếp thu có chọn lọc tinh hoa nghệ thuật thế giới, góp phần xây dựng và phát triển các loại hình biểu diễn nghệ thuật hiện đại ở Việt Nam.

Màn trống hội chào mừng khai giảng tại Học viện CSND.

Cũng theo Đại tá Phạm Công Nguyên, Việt Nam hiện nay đang trong thời kỳ phát triển và hội nhập quốc tế. Để đáp ứng yêu cầu đặt ra trong tình hình mới, lực lượng CAND nói chung, Học viện CSND nói riêng luôn đòi hỏi mỗi cán bộ, chiến sĩ CAND không chỉ đáp ứng việc đào tạo cán bộ chính quy, tinh thông pháp luật, nghiệp vụ mà còn phải trang bị cho chính mình những giá trị truyền thống của văn hóa Việt. Thành lập Đoàn Nghệ thuật Trống hội là quyết định rất sáng suốt, kịp thời của Bộ Công an, nhằm duy trì một loại hình nghệ thuật truyền thống dân gian độc đáo, có thể phục vụ các sự kiện lớn của quốc gia cũng như lực lượng CAND sau này.

Riêng với Học viện CSND, nơi đặt trụ sở và cung cấp cơ sở vật chất cho hoạt động của Đoàn Nghệ thuật Trống hội, trong nhiều năm qua, Học viện luôn  là đơn vị đi đầu trong các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao khối trường CAND nói riêng và của lực lượng CAND nói chung.

Học viện đã dàn dựng, tập luyện và dự thi nhiều tiết mục tại các hội thi được tổ chức trong và ngoài lực lượng CAND, được các lãnh đạo Bộ Công an cũng như các đại biểu, khán giả biểu dương khen ngợi. Học viện có số lượng học viên đông (hơn 4.000 học viên sinh hoạt, học tập tập trung), có ý thức kỷ luật, nhanh nhẹn, nhạy bén trong tiếp thu cái mới, có kinh nghiệm tham gia nhiều chương trình biểu diễn nghệ thuật lớn do Bộ Công an và các Bộ, ngành tổ chức...

Về cơ sở vật chất, Học viện có diện tích gần 20ha, có những điều kiện thuận lợi về cơ sở vật chất như hệ thống hội trường, sân vận động, âm thanh, thiết bị ánh sáng, điều kiện tập luyện... Tất cả đều phù hợp và đảm bảo tốt cho việc thành lập, duy trì hoạt động của Đoàn Nghệ thuật Trống hội. “Hiện tại, chúng tôi đã sẵn sàng phương án nhân lực để tập luyện theo các kịch bản mà các cơ quan chuyên môn hướng dẫn và sẽ ra mắt trong thời gian sớm nhất”, Đại tá Phạm Công Nguyên chia sẻ.