“Quản lý rác thải vì môi trường nông thôn bền vững”

Chiến dịch Làm cho thế giới sạch hơn năm 2017 có chủ đề: “Quản lý rác thải vì môi trường nông thôn bền vững”, nhằm nhấn mạnh vai trò quan trọng của công tác bảo vệ môi trường, đặc biệt là công tác quản lý chất thải tại khu vực nông thôn trong quá trình xây dựng đất nước phát triển kinh tế, an sinh xã hội và hài hòa với thiên nhiên.

Chiến dịch Làm cho thế giới sạch hơn do Australia khởi xướng từ năm 1993 và được Chương trình Môi trường Liên hợp quốc (UNEP) phát động trên phạm vi toàn cầu, tổ chức định kỳ vào tuần thứ 3 tháng 9 hàng năm.

Ngay từ khi mới được phát động, Chiến dịch Làm cho Thế giới sạch hơn đã nhanh chóng nhận được sự hưởng ứng nhiệt tình của nhiều quốc gia trên thế giới. Chiến dịch đã được các tổ chức môi trường quốc tế, đặc biệt là Chương trình Môi trường Liên hợp quốc công nhận là một sáng kiến mang lại hiệu quả cao, tạo điều kiện cho mọi người dân ý thức được trách nhiệm và có quyền tham gia vào giải quyết các vấn đề có ảnh hưởng đến môi trường của họ.

Kể từ năm 1993, Chiến dịch đã trở thành một trong những sự kiện môi trường quốc tế thường niên quan trọng, thu hút được sự tham gia của trên 35 triệu tình nguyện viên ở hơn 120 quốc gia trên toàn thế giới. Chiến dịch là dịp quy tụ các doanh nghiệp, các nhóm cộng đồng, các trường học, các nước và các cá nhân cùng tham gia các hoạt động và chương trình cải thiện và bảo vệ môi trường như trồng cây, phục hồi tài nguyên, giáo dục cộng đồng, các cuộc thi và triển lãm về môi trường, thu gom, xử lý và tái chế rác thải…

Việt Nam là một trong những nước đầu tiên hưởng ứng và tham gia các hoạt động của Chiến dịch Làm cho Thế giới sạch hơn. Vào tuần thứ 3 của tháng 9 hàng năm, Bộ Tài nguyên và Môi trường phối hợp với các bộ, ngành, địa phương và các cơ quan liên quan tổ chức trọng thể Chiến dịch này ở các tỉnh/thành phố trên phạm vi toàn quốc và chọn một địa phương cụ thể làm nơi tổ chức lễ phát động quốc gia hưởng ứng Chiến dịch. Chiến dịch Làm cho Thế giới sạch hơn luôn nhận được sự quan tâm, ủng hộ và tham gia nhiệt tình của các cấp lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ, các tổ chức quốc tế, các bộ, ngành, các tổ chức chính trị, xã hội và đông đảo mọi tầng lớp nhân dân.

Những năm qua, vấn đề quản lý và bảo vệ môi trường nông thôn đã nhận được sự quan tâm của Đảng và Nhà nước. Các nội dung về quản lý môi trường nông thôn được điều chỉnh bằng nhiều văn bản quy phạm pháp luật, thông qua việc lồng ghép vào các văn bản quản lý môi trường nói chung hoặc lồng ghép vào các văn bản quản lý sản xuất chuyên ngành. Bộ máy tổ chức quản lý môi trường nông thôn từ Trung ương đến địa phương đang được củng cố và nâng cao năng lực. Công tác nâng cao nhận thức và huy động sự tham gia của cộng đồng trong bảo vệ môi trường ở khu vực nông thôn cũng được đẩy mạnh.

Đối với tỉnh Bắc Kạn, hưởng ứng Chiến dịch Làm cho thế giới sạch hơn, hàng năm, các cơ quan, đơn vị, địa phương đều tổ chức các hoạt động thiệt thực để bảo vệ môi trường như: Phổ biến pháp luật nhằm nâng cao năng lực giám sát, phản biện và tham vấn của cộng đồng đối với hoạt động bảo vệ môi trường; phát động phong trào “Toàn dân tham gia bảo vệ môi trường”; ra quân làm vệ sinh môi trường; tổ chức các lớp học phổ biến kiến thức về môi trường, lối sống xanh, tiết kiệm năng lượng, sử dụng bền vững sinh thái và tài nguyên đa dạng sinh học; trồng rừng, trồng cây xanh phủ xanh đất trống, đồi trọc; trao đổi sản phẩm tái chế, ngày hội sống xanh… Tổ chức treo băng rôn, pano, áp phích, khẩu hiệu về chủ đề bảo vệ tài nguyên thiên nhiên và môi trường ở nơi công cộng, đường phố chính, trụ sở cơ quan làm việc, nơi đông người qua lại nhằm nhắc nhở người dân cùng hành động bảo vệ môi trường; tạo điều kiện cho mọi tổ chức, cá nhân và cộng đồng thực hiện quyền và nghĩa vụ tham gia bảo vệ môi trường bằng những việc làm cụ thể, thiết thực.

Người dân xã Bằng Vân, huyện Ngân Sơn vệ sinh đường làng, ngõ xóm

Song song với đó, Bắc Kạn cũng chủ động lồng ghép các chương trình, dự án khác nhau nhằm cải thiện môi trường nông thôn, nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân trên địa bàn tỉnh. Nhờ đó, đến nay, 95,5% số dân số nông thôn trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn đã được sử dụng nước hợp vệ sinh, tỷ lệ dân số nông thôn có nhà tiêu hợp vệ sinh đạt 65,3%, hộ gia đình có chuồng trại, gia súc hợp vệ sinh đat 46%, trường học có nước hợp vệ sinh và có nhà tiêu hợp vệ sinh đạt 99%, Trạm y tế có nước và nhà tiêu hợp vệ sinh đạt 95,08%... Đồng thời, các phong trào trồng cây xanh, vệ sinh đường làng, ngõ xóm, xây dựng đời sống văn hoá được triển khai và duy trì tốt ở nhiều khu dân cư. Các hộ dân dần chủ động cải tạo, chỉnh trang hàng rào, vệ sinh đường làng, ngõ xóm, khơi thông cống rãnh... Một số nơi, rác thải sinh hoạt ở nông thôn bước đầu được thu gom và xử lý bằng các phương pháp đốt hoặc chôn lấp.

Mặc dù đã đạt được một số kết quả đáng ghi nhận nhưng nhìn chung việc xử lý môi trường ở nông thôn trên địa bàn tỉnh vẫn còn nhiều khó khăn, nhất là việc thu gom, xử lý chất thải, rác thải ở các khu dân cư, chợ nông thôn. Thực tế hiện nay, nhiều hộ chăn nuôi ở nông thôn chưa đầu tư xây dựng hầm biogas nên nước thải chăn nuôi thải trực tiếp ra môi trường; nước thải của các hộ gia đình hầu hết chưa được thu gom, xử lý; việc thu gom, xử lý rác thải tại các xã còn gặp nhiều bất cập do thiếu kinh phí, nhân lực và các phương tiện chuyên dụng, dẫn đến một số nơi có tình trạng rác thải đổ ra các khu sườn núi, vườn hoặc chôn lấp tạm thời…

Hưởng ứng Chiến dịch Làm cho thế giới sạch hơn năm 2017 với chủ đề “Quản lý rác thải vì môi trường nông thôn bền vững”, tỉnh Bắc Kạn tiếp tục triển khai các hoạt động bảo vệ môi trường hướng mạnh về vùng nông thôn. Trong đó chú trọng quan tâm giải quyết những điểm nóng về ô nhiễm môi trường của địa phương; tăng cường kiểm tra, giám sát và xử lý triệt để các cơ sở sản xuất gây ô nhiễm môi trường cao; lên án hành động khai thác bừa bãi, phá hoại tài nguyên thiên nhiên, những hành vi gây ô nhiễm môi trường; đẩy mạnh thực hiện xã hội hóa công tác bảo vệ môi trường. Đồng thời tổ chức các hoạt động bảo vệ môi trường có sự tham gia trực tiếp của cộng đồng dân cư như: Ra quân làm vệ sinh môi trường, thu gom xử lý chất thải, rác thải, khơi thông dòng chảy, nạo vét kênh mương, ao, hồ, hệ thống thoát nước... Mục đích của các hoạt động hưởng ứng Chiến dịch lần mà tỉnh Bắc Kạn hướng tới chính là góp phần đẩy nhanh tiến độ hoàn thành tiêu chí về môi trường trong xây dựng nông thôn mới tại địa phương./.