Phó Thủ tướng: Từng có những cá nhân, xã-huyện không muốn... thoát nghèo!

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ - Trưởng ban Chỉ đạo các Chương trình mục tiêu quốc gia - cho biết như vậy trong phiên họp ngày 25/7 tại trụ sở Chính phủ, nhằm đánh giá kết quả triển khai nhiệm vụ trong 6 tháng đầu năm 2019 và kế hoạch thực hiện từ nay tới cuối năm.

Tại cuộc họp, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Trần Thanh Nam thông tin, tới hết tháng 6/2019 cả nước đã có 5.458 xã đạt chuẩn xã nông thôn mới (NTM), chiếm 50,1% tổng số xã trên toàn quốc, hoàn thành trước yêu cầu của Nghị quyết Quốc hội và Chính phủ tới 18 tháng (hết năm 2020 cả nước có 50% tổng số xã, đạt chuẩn NTM.

Ban chỉ đạo và các địa phương cũng rất quan tâm trong xét duyệt và đánh giá các xã NTM. Đơn cử như tại tỉnh Cà Mau đã thu hồi Quyết định của Chủ tịch UBND tỉnh công nhận xã NTM của 2 xã do công tác thẩm định trước đó chưa nắm được hết thông tin. Ở Hà Tĩnh, Chủ tịch UBND tỉnh đã thu hồi Quyết định công nhận đối với 7 xã vì các xã này không giữ vững chất lượng và đáp ứng yêu cầu mới về khu dân cư kiểu mẫu, vườn mẫu.

Về Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, theo Thứ trưởng Bộ LĐTB&XH Lê Quân, trong năm 2019 hộ nghèo dự kiến sẽ giảm xuống còn 4,5%, đạt yêu cầu của Quốc hội. Tuy nhiên, tỷ lệ giảm nghèo chưa bền vững vì ngoài tỷ lệ tái nghèo thì tỷ lệ phát sinh hộ nghèo cao, lên tới 17,8% trong năm 2018. Chệnh lệch giàu nghèo chưa chuyển biến, năm 2014 khoảng cách thu nhập giữa hộ giàu và nghèo là 9,7 lần mà năm 2018 đã tăng lên 10 lần.

Nguyên nhân là do điều kiện tự nhiên, thiên nhiên khác nhau và phức tạp nên giải pháp thoát nghèo gắn với sinh kế bền vững chưa hiệu quả. Cũng theo ông Lê Quân, khả năng tiếp cận dịch vụ và thị trường của hộ nghèo chưa lớn. Ví dụ chính sách BHYT có độ phủ cao nhưng khâu chi, phát thuốc, chữa bệnh thì rất thấp.

Trong khi đó, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn cho biết trước đây, bà con hộ nghèo đi khám chữa bệnh thực hiện theo Quyết định số 139 của Thủ tướng nên được hỗ trợ khám chữa bệnh và phương tiện đi lại, có thể hỗ trợ cho thân nhân chăm lo. Nhưng khi chuyển sang thực hiện thống nhất theo BHYT thì những hỗ trợ này không được thực hiện.

Theo Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, tỷ lệ các xã thôn bản thoát khỏi tình trạng đặc biệt khó khăn rất thấp, mới có 44/292 xã, nhiều khả năng không đạt mục tiêu đề ra cho năm 2019 - 2020, cũng như chưa thể xoá hộ nghèo là người có công trong năm 2019 và vướng mắc trong thực hiện cơ chế đặt hàng xây dựng mô hình giảm nghèo.

Mặc dù vậy, Phó Thủ tướng cũng dẫn chứng về tín hiệu tích cực liên quan đến giảm nghèo: “Thời kỳ trước đây có những cá nhân không muốn thoát nghèo, xã-huyện không muốn ra khỏi danh sách nghèo. Tuy nhiên, trong năm 2018 đã có 100 hộ dân ở Quảng Ninh viết đơn xin ra khỏi danh sách nghèo. Đây là những kết quả rất tốt đẹp, vì vậy thời gian vừa rồi đã có hoạt động vinh danh các cá nhân và xã - huyện đã thoát nghèo.”.

Theo thống kê, đến hết tháng 6, trong số 44 xã đạt chuẩn NTM thì có 2 xã đã lên phường… Có 8 huyện nghèo đã thoát nghèo, 14 huyện hưởng cơ chế từ Chương trình 30a đã thoát khỏi tình trạng khó khăn.

Tại cuộc họp, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cũng phê phán vấn đề giải ngân chậm trong các Chương trình mục tiêu quốc gia, gây cản trở tới ý nghĩa an sinh xã hội, nhất là ở các vùng khó khăn. Phó Thủ tướng đề nghị các Bộ, ngành và địa phương quyết liệt giải quyết những tồn tại này.

Châu Như Quỳnh