Trung Quốc không được lợi gì nếu hội nghị Mỹ-Triều đổ vỡ?

Nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un (trái) và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (Ảnh: Reuters)

Trước khi đi đến quyết định hủy hội nghị thượng đỉnh dự kiến vào ngày 12/6 với nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã “đổ lỗi” cho Trung Quốc khiến Triều Tiên thay đổi 180 độ về hội nghị. Ông Trump cho rằng, sau khi ông Kim Jong-un trở về từ chuyến thăm Đại Liên (Trung Quốc) hồi đầu tháng và hội đàm với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, Triều Tiên bất ngờ cảnh báo hủy hội nghị thượng đỉnh với Mỹ để phản đối cuộc tập trận chung Mỹ-Hàn.

Phản bác cáo buộc này của nhà lãnh đạo Mỹ, tại cuộc họp báo ngày 25/5, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lục Khảng khẳng định: "Chúng tôi không có bất cứ động cơ bí mật nào". Ông Lục Khảng nhấn mạnh, Trung Quốc kiên định lập trường về vấn đề hạt nhân trên bán đảo Triều Tiên.

Chuyên gia Shi Yinhong tại Đại học Nhân dân Trung Quốc cũng cho rằng cáo buộc của ông Trump "không hợp lý" với lý do các lợi ích của Trung Quốc cũng bị ảnh hưởng nếu căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên leo thang.

Giáo sư Su Hao tại Đại học Quan hệ Quốc tế Trung Quốc cũng nhận định: "Giải trừ hạt nhân trên bán đảo Triều Tiên có ý nghĩa quan trọng đối với an ninh của Trung Quốc".

Một lý do nữa mà Trung Quốc mong muốn hội nghị Mỹ-Triều diễn ra và thành công đó là mục tiêu dài hạn với Triều Tiên. Nếu hội nghị thành công sẽ giúp cải thiện quan hệ giữa Triều Tiên với Mỹ, ông Zhao Tong, một chuyên gia về Triều Tiên tại Trung tâm nghiên cứu Chính sách toàn cầu Carnegie-Thanh Hoa, nhận định. Điều này sẽ tạo điều kiện để Trung Quốc giúp Triều Tiên thoát khỏi tình trạng bị cô lập như hiện nay.

Tuy nhiên, các chuyên gia phương Tây lại có quan điểm khác. Chuyên gia Bonnie Glaser thuộc Trung tâm nghiên cứu quốc tế và chiến lược nhận định với AFP rằng, ông Tập Cận Bình có thể đã thuyết phục ông Kim Jong-un đưa lên bàn đàm phán vấn đề Mỹ, Hàn Quốc phải đóng băng các cuộc tập trận chung. Theo chuyên gia Glaser, ông Tập có thể cố tìm cách hướng hội nghị Mỹ-Triều theo hướng có lợi cho Trung Quốc, hoặc ít nhất không ảnh hưởng đến các lợi ích của nước này.

Nếu hội nghị bị hủy, Trung Quốc sẽ bị đẩy vào tình thế khó khăn hơn trước. Khi đó, Triều Tiên sẽ đề nghị Trung Quốc cải thiện quan hệ song phương trong khi Mỹ cũng muốn Bắc Kinh tiếp tục gây sức ép với Bình Nhưỡng thông qua các lệnh trừng phạt. Điều này có nguy cơ gây rạn nứt quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc.