Tổng thống Philippines bị tố từng bắn chết nhân viên tư pháp

Edgar Matobato, thành viên biệt đội tử thần Davao (Ảnh: ABS)

Theo BBC, trong phiên điều trần trước Thượng viện Philippines hôm 15/9, Edgar Matobato, 57 tuổi, khẳng định mình là một thành viên của “biệt đội tử thần” gồm các cảnh sát và lực lượng nổi dậy tại Philippines, chuyên nhận lệnh từ Tổng thống Rodrigo Duterte khi ông còn là Thị trưởng thành phố Davao ở miền nam nước này. Theo lời khai của Matobato, nhà lãnh đạo Philippines đã ra lệnh sát hại khoảng 1.000 người trong khoảng thời gian từ năm 1988 đến năm 2013 và ông cũng chính là người đứng sau biệt đội tử thần.

“Nhiệm vụ của chúng tôi là tiêu diệt các tội phạm như buôn bán ma túy, hiếp dâm và trộm cướp”, Matobato cho biết. Người đàn ông đã từng là sát thủ nhưng nay giải nghệ tiết lộ rằng ông đã giết chết ít nhất 50 sinh mạng theo lệnh của Tổng thống Duterte, người được gọi với biệt danh “Kẻ trừng phạt” do chính sách thẳng tay trấn áp các đối tượng phạm tội tại Philippines.

Theo lời Matobato, các nạn nhân bị sát hại bằng nhiều hình thức khác nhau, từ thắt cổ, thiêu sống, cho đến phanh thây rồi đem chôn trong một khu đất thuộc quyền sở hữu của một cảnh sát thành viên trong biệt đội tử thần, hoặc có thể bị ném xuống biển cho cá ăn hay làm mồi cho cá sấu. Những vụ việc này xảy ra khi ông Duterte còn là lãnh đạo thành phố Davao và chưa nhậm chức Tổng thống Philippines.

Matobato cũng kể lại cuộc chạm trán xảy ra vào năm 1993 giữa các thành viên của biệt đội tử thần và một nhân viên thuộc Phòng Điều tra quốc gia của Bộ Tư Pháp khi xe của nhân viên này chặn đường đi của biệt đội. Cuộc khẩu chiến sau đó biến thành cuộc đấu súng giữa hai bên. Ông Duterte, khi đó là Thị trưởng Davao, đã lập tức tới hiện trường và xả súng kết liễu nhân viên Bộ Tư pháp.

"Chính Thị trưởng Duterte đã bắn chết người nhân viên đó. Jamisola (tên nhân viên Bộ Tư pháp) vẫn còn sống khi ông Duterte đến. Ông Duterte sau đó đã xả hai băng đạn của khẩu tiểu liên Uzi vào Jamisola”, Matobato cho biết.

Matobato đã ra đầu thú tại cơ quan chức năng vào năm 2009, sau đó được đưa vào chương trình bảo vệ nhân chứng. Tuy nhiên, sau khi ông Duterte nhậm chức tổng thống, Matobato đã rời chương trình này và sống ẩn dật do lo sợ trở thành mục tiêu bị sát hại. Mặc dù trước đó, các tổ chức bảo vệ nhân quyền cũng từng tố ông Duterte là người tài trợ cho biệt đội tử thần ở Davao trong gần 30 năm qua, nhưng đây là lần đầu tiên có một nhân chứng khẳng định chi tiết mọi sự việc như vậy.

Martin Andanar, phát ngôn viên tổng thống Philippines, tỏ ra hoài nghi về việc ông Duterte có thể ra lệnh giết đến 1.000 người. “Tôi không tin ông ấy có thể ban hành một chỉ thị như thế. Ủy ban Nhân quyền đã điều tra các cáo buộc về chủ đề này từ lâu, nhưng vẫn chưa có tội danh nào được đưa ra”, Andanar nói. Trong khi đó, Ernesto Abella, một phát ngôn viên khác, cho rằng những lời cáo buộc này cần phải được xem xét một cách thận trọng. Còn Paolo Duterte, con trai của ông Duterte, gọi Matobato là “gã khùng” và những lời khai tại phiên điều trần “chỉ là tin đồn”.

Ông Duterte đắc cử chức thị trưởng Davao năm 1988, làm thị trưởng trong ba nhiệm kỳ liên tiếp và nổi tiếng với đường lối diệt trừ tội phạm cứng rắn. Nhờ vậy, tỷ lệ tội phạm ở thành phố miền nam Philippines đã giảm rõ rệt trong nhiệm kỳ của ông Duterte. Tháng 6 vừa qua, ông Duterte chính thức trở thành Tổng thống Philippines và cam kết nhân rộng chính sách mạnh tay với tội phạm trên quy mô toàn quốc. Theo đó, hơn 3.000 tội phạm buôn bán và sử dụng ma túy đã bị tiêu diệt trong 3 tháng cầm quyền của Tổng thống Duterte, khiến nhiều cá nhân và tổ chức quốc tế lo ngại về vấn đề nhân quyền tại quốc gia này.

Thành Đạt

Tổng hợp