Tổng thống Hàn Quốc muốn phá vỡ qui định một nhiệm kỳ

Nữ Tổng thống Park Geun Hye phát biểu trước Quốc hội sáng 24-10 - Ảnh: Reuters

Trong bài phát biểu trước Quốc hội ngày 24-10, bà Park Geun Hye đề nghị sửa đổi Hiến pháp cho phép Tổng thống có nhiều nhiệm kỳ hoặc cho phép thiết lập hệ thống quốc hội, vì cho rằng hệ thống một nhiệm kỳ 5 năm đã đạt mục đích sau 30 năm qua.

Hiến pháp hiện hành được sửa đổi (liên quan nhiệm kỳ Tổng thống) lần gần nhất là vào năm 1987 với mục đích nhằm ngăn chặng tình trạng lãnh đạo độc tài.

Theo Hiến pháp hiện nay tại Hàn Quốc, Tổng thống chỉ có một nhiệm kỳ duy nhất kéo dài 5 năm. Bà Park Geun Hye cho rằng điều này chỉ phù hợp trong giai đoạn trước đây của Hàn Quốc, chứ không còn phù hợp trong bối cảnh hiện nay.

Quy định về nhiệm kỳ Tổng thống như vậy sẽ khiến cho nền chính trị ở Hàn Quốc có nhiều xung đột và chính phủ không thể theo đuổi các mục tiêu chính sách nhất quán và lâu dài. Theo bà, trong nhiệm kỳ năm năm đó, ở nửa nhiệm kỳ sau thì người lãnh đạo mất dần quyền lực, hoạt động không hiệu quả.

Đây là động thái trái ngược với lập trường trước đây của bà đối với một trong những vấn đề chính trị đang gây tranh cãi tại Hàn Quốc.

Trước đây Tổng thống Park phản đối việc thảo luận chính thức về vấn đề này và cho rằng chính phủ nên tập trung giải quyết các vấn đề cấp bách hơn về kinh tế và an ninh, trong đó có các mối đe dọa hạt nhân và tên lửa xuất phát từ phía CHDCND Triều Tiên.

Trong bài phát biểu liên quan tình hình ngân sách 2017 sáng nay, bà Park lại nhấn mạnh rằng khi xét tới lịch trình chính trị, trong đó có cuộc bầu cử Tổng thống dự kiến diễn ra vào năm tới, thì bây giờ là thời điểm thích hợp để thúc đẩy việc sửa đổi Hiến pháp. 

Bà cũng cho rằng hệ thống Quốc hội với nhánh điều hành dựa trên Thủ tướng và nội các sẽ cho phép thiết lập những chính sách ổn định hơn và đảm bảo trách nhiệm cao hơn.

Bà Park Geun Hye, nữ Tổng thống đầu tiên của Hàn Quốc, đang ở năm thứ tư của nhiệm kỳ và sẽ kết thúc nhiệm kỳ vào tháng 2-2018.

Một cuộc thăm dò của Realmeter công bố vào tháng Sáu vừa qua cho thấy 70% người Hàn Quốc nghĩ rằng Hiến pháp hiện hành nên được sửa đổi và 40% nói rằng cho phép một Tổng thống được phục vụ hai nhiệm kỳ bốn năm sẽ là thích hợp hơn.

Trong bài phát biểu trước Quốc hội ngày hôm nay, bà Park yêu cầu thành lập một ủy ban đặc biệt của Quốc hội để thảo luận về việc sửa đổi Hiến pháp, kêu gọi cần thực hiện sự thay đổi trước thời hạn nhiệm kỳ của bà kết thúc.

Ở Hàn Quốc, Tổng thống hoặc Quốc hội có thể đề xuất sửa đổi Hiến pháp, với điều kiện phải được sự chấp thuận của đa số 2/3 tại Quốc hội và sau đó phải được đa số ủng hộ trong cuộc trưng cầu dân đạt yêu cầu có hơn một nửa số cử tri đủ điều kiện tham gia bỏ phiếu.

Nếu bà Park có thể đạt được sự sửa đổi Hiến pháp thì bà cũng không thể ra ứng cử nhiệm kỳ thứ hai vì Hiến pháp hiện hành không cho phép điều đó.

Chính vì vậy yêu cầu sửa đổi của bà được đảng Saenuri của bà ủng hộ nhưng bị các đảng đối lập nghi ngờ vì cho rằng đó là cách đánh lạc hướng chú ý của dư luận khỏi một vụ bê bối lớn liên quan những người quen cũ của bà và giữ cho bà yên ổn đến hết nhiệm kỳ.

Hôm 21-10, Tổng thư ký LHQ Ban Ki Moon đã tuyên bố sẽ quay về Hàn Quốc vào tháng 1-2017 sau khi ông hết nhiệm kỳ lãnh đạo tổ chức lớn nhất. Nhiều người tin rằng nhân vật chính trị lão luyện này có thể trở thành Tổng thống Hàn Quốc trong kỳ tới.