Thủ tướng Nhật cảm ơn ông Trump vì giúp hạ giá máy bay chiến đấu F-35

Phi đội F-35 đầu tiên của Mỹ hạ cánh xuống Nhật Bản

Tổng thống Mỹ Donald Trump (phải) và Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe trong cuộc gặp tại Nhà Trắng hồi tháng 2 (Ảnh: AFP)

“Đúng vào thời điểm tôi làm được việc đó, điều đầu tiên ông Shinzo Abe hỏi tôi là: “Tôi có thể cảm ơn ông không?”, Tổng thống Trump nói trong cuộc phỏng vấn với AP hôm 21/4 vừa qua, đề cập tới cuộc trò chuyện giữa ông và Thủ tướng Abe trong chuyến thăm của nhà lãnh đạo Nhật Bản tới khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago của gia đình ông chủ Nhà Trắng tại bang Florida, Mỹ hồi tháng 2.

“Ông đã tiết kiệm cho chúng tôi 100 triệu USD”, Tổng thống Trump nhắc lại lời của Thủ tướng Abe nói với ông trong cuộc gặp giữa hai người tại Mar-a-Lago. Nhật Bản là một trong những khách hàng nước ngoài đặt mua các máy bay chiến đấu F-35 của Lockheed Martin.

“Họ đã tiết kiệm được khoảng 100 triệu USD trên tổng số 10-12 máy bay (F-35) mà họ đã mua. Chưa có ai từng viết được câu chuyện như vậy”, Tổng thống Trump nói về “thành tích” đàm phán hạ giá F-35 của mình.

Trước khi Thủ tướng Abe tới Mỹ, tập đoàn quốc phòng Lockheed Martin thông báo đã đạt được một thỏa thuận với chính phủ Mỹ trong việc chế tạo lô thứ 10 của dòng máy bay chiến đấu thế hệ thứ 5 F-35. Đây cũng là lần đầu tiên Lockheed Martin đồng ý bán máy bay chiến đấu F-35 phiên bản A với giá chưa đầy 100 triệu mỗi chiếc.

Lầu Năm Góc cho biết đã tiết kiệm được khoảng 725 triệu USD so với đơn đặt hàng trước đó sau khi Lockheed Martin đồng ý giảm giá. Trong đợt chế tạo lần này, tập đoàn quốc phòng nổi tiếng của Mỹ sẽ bán tổng cộng 90 chiếc F-35, trong đó có 55 chiếc cho Mỹ và 35 chiếc cho các đối tác quốc tế.

Tổng thống Trump đã lên tiếng chỉ trích mạnh mẽ chi phí đắt đỏ của chương trình F-35 và viết trên Twitter hồi tháng 12 năm ngoái rằng các chi phí của dự án đã “vượt ngoài tầm kiểm soát”. Trong cuộc phỏng vấn với AP gần đây, ông Trump lại một lần nữa nhắc tới vấn đề này. Ông cho biết đã quyết định công khai chỉ trích giá thành của chương trình F-35 sau khi đọc được một số thông tin “khủng khiếp” nói về dòng máy bay này.

“Tôi đã gọi cho Lockheed và nói rằng: “Tôi xin lỗi, chúng tôi sẽ chuyển hợp đồng sang một công ty khác, như Boeing chẳng hạn, hoặc một hãng nào đó””, ông Trump cho biết.

Cũng theo lời tổng thống, Bộ trưởng Quốc phòng Jim Mattis rất ngạc nhiên về việc Lockheed Martin chấp nhận giảm giá F-35 và phải thốt lên rằng: “Tôi chưa bao giờ thấy bất kỳ điều gì như vậy trong cuộc đời mình”.

Tuy nhiên, Washington Examiner cho rằng việc hạ giá thành của F-35 là kết quả của nhiều tháng đàm phán giữa chính phủ và tập đoàn Lockheed, và việc này diễn ra trước khi ông Trump chính thức vào cuộc. Mặc dù vậy, một quan chức của Lockheed từng cho biết sự can thiệp cá nhân tổng thống đã giúp đẩy nhanh quyết định giảm giá của tập đoàn.

Máy bay F-35 Lightning II (Ảnh: NBC)