Mỹ rút, các nước bàn việc mời thêm Trung Quốc duy trì TPP

Ông Trump bắt đầu ký những sắc lệnh liên quan tới những quyết sách lớn của Nhà Trắng trong những ngày đầu tại nhiệm - Ảnh: Doug Mills/The New York Times

Theo hãng tin Reuters, thủ tướng Úc Malcolm Turnbull cho biết ông đã thảo luận với thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe, thủ tướng New Zealand Bill English và thủ tướng Singapore Lý Hiển Long về khả năng tiếp tục triển khai Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) trong điều kiện không còn Mỹ.

Phát biểu trước báo giới ngày 24-1 tại Canberra, ông Turnbull nói: "Việc không có Mỹ tham gia TPP là một tổn thất lớn, không có gì nghi ngờ về điều đó. Tuy nhiên chúng ta sẽ không từ bỏ… nhất là còn có khả năng Trung Quốc sẽ gia nhập TPP".

Mỹ đã từng ký vào thỏa thuận TPP nhưng vẫn chưa phê chuẩn và đây là vấn đề trụ cột trong chính sách xoay trục sang châu Á của cựu tổng thống Barack Obama.

Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe từng ca ngợi TPP như một động lực cải cách kinh tế, là một đối trọng để đương đầu với sự trỗi dậy của Trung Quốc trong khu vực.

Tuy nhiên với việc ký sắc lệnh quyết định Mỹ sẽ không còn tham gia TPP ngày 23-1 của ông Trump, tân tổng thống Mỹ đã có một động thái đưa nước Mỹ tách xa các đồng minh của họ tại châu Á.

Úc kỳ vọng về khả năng có Trung Quốc, quốc gia xuất khẩu hàng đầu thế giới sẽ gia nhập vào một thỏa thuận cần được soạn lại.

Chia sẻ với đài ABC (Úc), bộ trưởng Thương mại Úc Steven Ciobo cho biết: "Cấu trúc ban đầu (của hiệp định) cho phép các nước khác có thể tham gia. Tôi biết chắc chắn là Indonesia đã bày tỏ quan tâm và cũng sẽ có cơ hội cho Trung Quốc nếu chúng tôi có thể soạn lại nội dung hiệp định".

Bộ trưởng Kinh tế Nhật Bản Nobuteru Ishihara nói: "Quan điểm của chúng tôi vẫn không có gì thay đổi trong việc cho rằng thương mại là nguồn gốc của phát triển kinh tế".

Khi được hỏi liệu rằng Nhật Bản có sẵn sàng đàm phán một thỏa thuận thương mại song phương với Mỹ không, ông Nobuteru Ishihara cho biết, hiện vẫn chưa ai chắc chắn về việc liệu rằng các quan chức thương mại Mỹ có khởi động những cuộc đàm phán như vậy hay không.

Thủ tướng Úc Turnbull cho rằng vẫn còn khả năng "chính sách của Mỹ sẽ thay đổi theo thời gian về vấn đề này, giống như họ từng làm với các thỏa thuận thương mại khác". Theo ông Turnbull có một số nghị sĩ đảng Cộng hòa là những người "ủng hộ rất mạnh mẽ" với TPP.

Bộ trưởng Thương mại New Zealand, ông Todd McClay cho biết, khi tham dự Diễn đàn Kinh tế Thế giới tại Davos tuần trước, ông đã hội đàm với một số bộ trưởng các nước thành viên TPP và hy vọng họ sẽ gặp lại nhau trong những tháng tới.

Ông McClay nói: "Thỏa thuận vẫn có giá trị như một Hiệp định thương mại tự do (FTA) giữa các nước khác có liên quan".