Ít nhất 5.000 người chết trong cuộc chiến chống ma túy tại Philippines

Một nghi phạm ma túy giơ tay xin hàng khi bị cảnh sát vây bắt tại Philippines (Ảnh: Al Jazeera)

Sau khi lên nắm quyền tại Philippines vào cuối tháng 6 năm ngoái, Tổng thống Rodrigo Duterte đã phát động chiến dịch bài trừ tệ nạn ma túy trên phạm vi toàn quốc. Sau 1 năm triển khai, ít nhất 5.000 đối tượng buôn bán và sử dụng ma túy bất hợp pháp đã bị giết tại Philippines, trong khi có khoảng 80.000 người khác bị bắt giữ.

Theo Reuters, trong 11 tháng đầu tiên sau khi cuộc chiến chống ma túy tại Philippines bắt đầu nổ ra, cảnh sát cho biết 3.155 nghi phạm đã bị bắn chết trong các chiến dịch do lực lượng này tiến hành. Ngoài ra, cảnh sát cũng đang tiến hành điều tra hơn 2.000 vụ giết người khác, được cho là có liên quan tới ma túy.

Giới chức Philippines nói rằng tỷ lệ tội phạm tại nước này đã giảm sau khi hàng nghìn đối tượng buôn bán ma túy bị tống giam. Ngoài ra, khoảng 1 triệu người nghiện ma túy cũng đã đăng ký điều trị tại các trung tâm cai nghiện trên cả nước.

Theo số liệu thống kê của cảnh sát, số lượng tội phạm tại Philippines sau 9 tháng đầu triển khai chiến dịch chống ma túy đã giảm 30%. Cảnh sát trưởng Manila Oscar Albayalde cho biết người dân Philippines, đặc biệt là người dân ở thủ đô Manila, hiện giờ đã cảm thấy an toàn hơn.

Theo cảnh sát Philippines, những kết quả khả quan đạt được sau một năm triển khai chiến dịch chống ma túy đồng nghĩa với việc các thế hệ tương lai tại Philippines sẽ được bảo vệ trước mối đe dọa nguy hiểm của vấn nạn ma túy.

“Có hàng nghìn người bị giết, đúng vậy. Nhưng cũng có hàng triệu người tiếp tục được sống”, Cảnh sát trưởng Albayalde nhấn mạnh.

Nhiều ý kiến chỉ trích

Tổng thống Rodrigo Duterte (Ảnh: Getty)

Tuy nhiên, ngày càng nhiều người, bao gồm các nhà hoạt động nhân quyền, các luật sư và người dân Philippines, đã lên tiếng chỉ trích những con số do cảnh sát đưa ra về số người thiệt mạng trong cuộc chiến chống ma túy đẫm máu.

Các ý kiến chỉ trích cho rằng theo chỉ thị của tổng thống, lực lượng cảnh sát đã hành quyết các nghi phạm ma túy mà không cần qua xét xử và không lo bị luận tội. Điều này càng khiến cho tình trạng vô pháp tại Philippines trở nên nghiêm trọng hơn.

Tổng thống Duterte đã nhiều lần kêu gọi cảnh sát tiêu diệt mạnh tay các nghi phạm ma túy. Ông thậm chí còn hứa sẽ tha bổng cho các sĩ quan cảnh sát nếu họ bị luận tội vì có liên quan tới việc giết hại các nghi phạm này.

“Tổng thống hành xử như thể ông ấy đứng trên pháp luật hay cho rằng ông ấy chính là luật. Ông ấy đã lờ đi các quy tắc luật lệ và nhân quyền”, mục sư Amado Picardal nhận định.

Theo những người chỉ trích, tổng số người chết trên thực tế thậm chí còn vượt xa con số 5.000 người do cảnh sát Philippines công bố. Họ cũng cho rằng hầu hết các nạn nhân chỉ là những đối tượng buôn bán và sử dụng ma túy “vụn vặt”, trong khi đa số những “ông lớn” đứng đằng sau các thương vụ mua bán ma túy lớn vẫn chưa bị nhận diện và vẫn nhởn nhơ ngoài vòng pháp luật.

“Họ nên nhắm mục tiêu tới các ông trùm ma túy. Nạn nhân trong cuộc chiến chống ma túy đều là những người nghèo”, Mary Joy Royo, một người dân Philipphines có mẹ và cha dượng bị một nhóm tay súng bắn chết hồi giữa tháng 5, cho biết.