Chuyên gia giải mã nguyên nhân máy bay Su-30 của Nga rơi tại Syria

Máy bay Su-30SM của Nga (Ảnh: Sputnik)

Quân đội Nga ngày 3/5 thông báo máy bay chiến đấu Sukhoi-30SM hai chỗ ngồi của nước này đã rơi không lâu sau khi cất cánh từ căn cứ không quân Hmeimim ở tỉnh Latakia của Syria. Những hình ảnh được chia sẻ trên mạng xã hội cho thấy máy bay của Nga được cho là đã rơi ở ngoài biển và tạo thành cột khói khổng lồ.

Su-30SM là một trong những máy bay chiến đấu hiện đại nhất của Nga và bắt đầu cất cánh lần đầu tiên từ năm 2012. Máy bay này được triển khai tới Syria để phóng tên lửa không đối đất nhằm vào các mục tiêu phiến quân, đồng thời được sử dụng để hộ tống các máy bay chiến đấu khác và các máy bay ném bom chiến lược.

Su-30SM là máy bay chiến đấu đa nhiệm hai động cơ và là biến thể mới nhất của dòng máy bay Su-30 của Nga. Su-30SM đã được nâng cấp để đáp ứng các yêu cầu của Bộ Quốc phòng Nga về hệ thống vũ khí, radar, thông tin liên lạc và các tính năng khác. Su-30 có thể được triển khai để tấn công các mục tiêu trên không, trên bộ và trên biển.

Chỉ huy máy bay gặp nạn của Nga được xác định là Thiếu tá Albert Davidian. Su-30SM được cho là xảy ra sự cố khi đang thực hiện hoạt động tuần tra quanh căn cứ không quân tại Syria và các khu vực bờ biển lân cận.

Bộ Quốc phòng Nga cho biết cả hai phi công trên máy bay đã nỗ lực tới phút cuối cùng để cứu chiếc Su-30 trong tình huống khẩn cấp nhưng không thành công. Vụ việc khiến cả hai phi công thiệt mạng.

“Theo thông tin ban đầu, lý do dẫn tới vụ tai nạn này có thể do chim lọt vào động cơ. Máy bay không bị tấn công bởi tên lửa”, hãng thông tấn RIA dẫn thông báo của Nga cho biết.

Giả thuyết của chuyên gia

Hình ảnh được chia sẻ trên mạng xã hội được cho là ghi lại khoảnh khắc máy bay Nga rơi tại Syria (Ảnh: Twitter)

Trả lời phỏng vấn của RIA về vụ rơi máy bay tại Syria, cựu Phó Tư lệnh Không quân Nga, Thượng tướng Nikolai Antoshkin, đặt ra nghi vấn về việc tại sao các phi công không nhảy dù ra ngoài khi phát hiện máy bay gặp sự cố.

“Những trường hợp như vậy hiếm khi xảy ra, thông thường phi công sẽ nhìn thấy chim (bay vào động cơ). Theo nguyên tắc kiểm soát máy bay, nếu động cơ bị chững lại, phi công cần nhảy dù ra ngoài. Tôi không biết tại sao các phi công không làm như vậy trong trường hợp này”, ông Antoshkin nói.

Theo tướng Nga, trong giai đoạn máy bay chuẩn bị lăn bánh, một tấm lưới đặc biệt sẽ được bung ra để ngăn các vật lạ như chim hay đá lọt vào động cơ của máy bay. Tuy nhiên khi máy bay đã cất cánh, tấm lưới này được thu lại vì trong giai đoạn này máy bay cần luồng khí mạnh hơn.

Trang WarGonzo dẫn lời một nhân chứng cho biết máy bay chiến đấu của Nga đã dừng hoạt động ở độ cao khoảng 200m sau khi rời căn cứ không quân khoảng 40 giây. Nhân chứng nói rằng máy bay đã lộn vòng ít nhất 3 lần trên không trung trước khi lao xuống biển.

“Trước khi lao xuống biển, máy bay đã lộn vòng ít nhất 3 lần trên không trung. Một tàu đánh cá đã tiếp cận để cứu các phi công nhưng máy bay đã chìm xuống biển sâu 17m”, nhà báo Semyon Pegov, người vận hành WarGonzo, viết.

Căn cứ Hmeimim của Nga nằm ở tỉnh Latakia của Syria bên bờ Địa Trung Hải. (Ảnh: BBC)

Theo các nhân chứng, hai phi công đã vài lần tìm cách giữ ổn định máy bay và đây có lẽ là lý do khiến cả hai không kịp nhảy dù. WarGonzo cho biết trong số 5 lần nỗ lực cứu máy bay, các phi công đã suýt thành công trong 2 lần.

Thượng tướng Nikolai Antoshkin cho rằng chiếc Su-30 gặp nạn có thể không chỉ do một con chim, mà có tới cả đàn chim, khiến cả hai động cơ của máy bay chiến đấu này bị vô hiệu hóa. Trong trường hợp cả hai động cơ của Su-30 đều dừng hoạt động ở tầm thấp, phi công sẽ không thể cứu được máy bay này.

“Máy bay có hai động cơ. Nếu va chạm với một đàn chim, cả hai động cơ có thể dừng hoạt động. Nhưng nếu chỉ có một con chim bay vào một động cơ, máy bay vẫn có thể hoạt động tiếp bằng động cơ còn lại, từ đó hoàn thành nốt nhiệm vụ và quay trở về”, ông Antoshkin nhận định.

“Nếu cả hai động cơ dừng hoạt động, và nếu chuyện này xảy ra ngay trên biển hoặc ở tầm bay thấp, phi công không thể cứu vãn được máy bay, dù cho cố gắng thế nào đi chăng nữa. Nếu phi công cố quay đầu và cho máy bay lượn đi, máy bay có thể rơi xuống khu vực đông dân tại Syria. Khi đó, hậu quả sẽ càng tồi tệ hơn”, Tướng Antoshkin cho biết thêm.

Xác máy bay Su-30 đang được trục vớt để đưa về căn cứ tại Syria. Khoảng 20 thợ lặn đã được huy động để gắn thân máy bay vào các dây cáp trước khi chúng được kéo lên. Hải quân Nga cũng triển khai 3 tàu tuần tra và tàu chiến được trang bị cần cẩu đặc biệt để trục vớt máy bay gặp nạn. Sau quá trình kiểm tra, các bộ phận của Su-30 sẽ được chuyển về Moscow bằng máy bay của Bộ Quốc phòng Nga.