Ôtô lấy dữ liệu cá nhân nhiều hơn cả camera an ninh

Dữ liệu cá nhân đang là "mỏ vàng" đối với các công ty ôtô khi họ có thể thu thập và sử dụng chúng theo cách không minh bạch.

Theo kết quả nghiên cứu của tổ chức phi lợi nhuận Mozilla Foundation công bố tuần này, lĩnh vực ôtô nhận điểm F - điểm thấp nhất về quyền riêng tư dữ liệu. Báo cáo cho thấy hầu hết nhà sản xuất lớn thừa nhận họ có thể bán thông tin cá nhân của khách hàng, một nửa cho biết họ sẽ chia sẻ thông tin đó với chính phủ hoặc cơ quan thực thi pháp luật mà không cần có lệnh của tòa án.

"Sự phổ biến của cảm biến trong ôtô, từ kết nối viễn thông đến bảng điều khiển được số hóa hoàn toàn, đang biến chúng thành trung tâm thu thập dữ liệu phi thường", Jen Caltrider, trưởng nhóm nghiên cứu, nói. "Ôtô được trang bị đầy đủ mọi thứ có thể thu thập thông tin. Chúng có micro để thu các cuộc trò chuyện nhạy cảm và cũng có camera từ mọi hướng".

Hệ thống màn hình lớn bên trong mẫu xe Mercedes MBUX Hyperscreen. Ảnh: Mercedes

Mozilla Foundation tổng hợp khả năng thu thập dữ liệu của hàng chục loại sản phẩm như ôtô, thiết bị đeo, loa thông minh, camera an ninh, chuông cửa có gắn camera và các thiết bị gia dụng có kết nối thông minh kể từ 2017. Tổ chức này cũng khảo sát qua email và phân tích khả năng thu thập, sử dụng dữ liệu hàng đầu từ 25 thương hiệu ôtô hàng đầu thế giới.

Kết quả, không ai trong số 25 thương hiệu ôtô đáp ứng các tiêu chuẩn về quyền riêng tư tối thiểu mà Mozilla Foundation đưa ra, như mã hóa toàn bộ thông tin thu thập hay không cung cấp thông tin cho bên thứ ba. Trong khi đó, 37% ứng dụng về theo dõi sức khỏe làm được điều này.

Bên cạnh đó, báo cáo cũng cho thấy 19 nhà sản xuất ôtô nói họ có thể bán dữ liệu cá nhân của người dùng. Một nửa trong đó có thể chia sẻ thông tin này với chính phủ hoặc cơ quan thực thi pháp luật nếu "được yêu cầu". Hầu hết không cung cấp tùy chọn cho phép xóa dữ liệu đã thu thập, trừ hai hãng là Renault và Dacia. Riêng về câu hỏi về mã hóa dữ liệu, "hầu hết đều bỏ qua hoặc đưa ra câu trả lời không thỏa đáng".

Một số hãng còn thu thập cả số giấy phép lái xe, tình trạng nhập cư, chủng tộc, khuynh hướng tình dục, thậm chí "tự suy luận" dựa trên dữ liệu này để tạo hồ sơ "phản ánh sở thích, đặc điểm, xu hướng tâm lý, khuynh hướng, hành vi, thái độ, của người dùng".

Tesla của Elon Musk cũng được nhóm nghiên cứu xếp vào những đơn vị có chỉ số cao về thu thập dữ liệu. Trên xe điện của hãng này, nếu người dùng từ chối cung cấp thông tin cá nhân, xe lập tức gửi cảnh báo thời gian thực, rằng các thao tác có thể dẫn đến việc "giảm chức năng, hư hỏng nghiêm trọng hoặc không thể hoạt động".

Các công ty có trong danh sách từ chối bình luận.

Trong quá khứ, nhiều công ty ôtô bị phát hiện rò rỉ dữ liệu gây ảnh hưởng đến hàng triệu người dùng. Năm 2021, Volkswagen và công ty con Audi để lộ thông tin không mã hóa của 3,5 triệu khách hàng; Toyota làm rò rỉ dữ liệu của 2,15 triệu khách hàng giai đoạn 2013-2023; hay thông tin của 1,6 triệu khách hàng Mercedes-Benz cũng bị lộ vào tháng 6/2022.

"Ngày càng có nhiều ôtô bị nghe lén", Albert Fox Cahn, chuyên gia công nghệ tại Đại học Harvard, nói với Business Insider. "Người dùng đang trả nhiều tiền hơn cho các thiết bị điện tử trang bị trên xe, nhưng đó lại là công cụ thu thập dữ liệu ngày càng nhiều".

Theo Alliance for Automotive Innovation - nhóm thương mại đại diện cho các nhà sản xuất ôtô tại Mỹ, các công ty xe hơi vẫn ưu tiên "mục tiêu bảo vệ quyền riêng tư của người tiêu dùng". Tuy nhiên, tổ chức này cũng yêu cầu chính quyền liên bang cần xây dựng một luật riêng thay vì "chắp vá" như hiện tại.