Bí mật sau quyết định chi 44 tỷ USD mua Twitter của Musk

Elon Musk quyết định mua Twitter nhanh chóng vì dư 10 tỷ USD tiền mặt và cũng muốn đẩy nhanh tham vọng siêu ứng dụng X.

Tháng 4/2022, mọi thứ diễn ra với Elon Musk theo chiều hướng không thể tốt đẹp hơn. Trong 5 năm, cổ phiếu Tesla tăng 15 lần, giúp vốn hóa thị trường cao hơn 9 công ty về ôtô tiếp theo gộp lại. Trong khi đó, số vệ tinh Starlink mà SpaceX phóng gấp đôi tổng vệ tinh của các quốc gia khác đưa lên quỹ đạo trong quý I/2022. Tất cả hứa hẹn khởi đầu cho một năm huy hoàng của tỷ phú Mỹ, nếu ông chịu ngồi yên.

Nhưng Shivon Zilis, Giám đốc vận hành công ty chip não Neuralink và có con sinh đôi với Musk, thấy ông chủ của mình "như kẻ nghiện game, đã chiến thắng nhưng không chịu rời khỏi máy".

"Không phải lúc nào anh cũng cần ở trong trạng thái chiến tranh. Hay anh cảm thấy thoải mái hơn trong tình trạng đó?", Zilis hỏi.

"Đó là một phần mặc định trong con người tôi", Musk đáp. "Tôi là người luôn muốn đẩy toàn bộ số tiền cược trở lại bàn chơi sau khi thắng và muốn tiến đến cấp độ tiếp theo".

Thời gian đó, Musk sở hữu hơn 10 tỷ USD tiền mặt nhờ quyền chọn mua cổ phiếu tại Tesla. "Tôi không muốn để số tiền này trong ngân hàng", Musk nói. "Tôi đang nghĩ xem mình thích sản phẩm nào. Đó là câu hỏi dễ: Twitter".

Thực ra, trước khi đưa ra câu trả lời trên, Musk đã bí mật yêu cầu trợ lý kinh doanh cá nhân Jared Birchall mua cổ phiếu Twitter từ tháng 1/2022.

Minh họa Elon Musk trong vai nhân vật game Elden Ring. Ảnh: WSJ

Câu chuyện trên là một phần trong cuốn tiểu sử sắp xuất bản về Elon Musk do Walter Isaacson chấp bút. Theo tác giả, quyết định mua Twitter chóng vánh cho thấy tính cách của Musk: bốc đồng và bất chấp.

"Đó là sân chơi gây nghiện cho ông ấy", Isaacson nói. "Nó có nhiều đặc điểm có ở sân trường, gồm cả sự chế nhạo và bắt nạt. Ở 'sân trường' Twitter, những đứa trẻ thông minh sẽ thu hút nhiều sự chú ý. Nhưng Musk muốn hơn thế. Sở hữu nó giúp ông ấy thành vua của sân trường".

Trước đó hai thập kỷ, Musk thành lập X.com và muốn tạo thành "ứng dụng của mọi thứ". Khi X sáp nhập vào PayPal, tỷ phú gốc Nam Phi đã đấu tranh để giữ lại tên miền X. Đây cũng chính là tên miền mới của Twitter.

Ngay khi bắt đầu mua cổ phiếu Twitter, Musk đã xem X là cái tên phù hợp cho ý tưởng ban đầu của mình. "Twitter có thể trở thành X.com. Chúng ta có thể giúp bảo vệ tự do ngôn luận trong quá trình này", Musk nói khi đó. Tỷ phú cũng nhắc đến thứ nguy hiểm gọi là "virus đánh thức tâm trí", xem đây là "thứ phản khoa học, phản con người và cần phải được ngăn chặn nếu muốn có nền văn minh đa hành tinh".

Một đêm cuối tháng 3/2022, sau thông tin mua cổ phiếu Twitter được công bố, Musk gọi điện cho Parag Agrawal, người vừa thay Jack Dorsey trở thành CEO Twitter. Cả hai ăn tối ngày 31/3 cùng với chủ tịch hội đồng quản trị Twitter Bret Taylor.

Musk nhận thấy Agrawal là người dễ mến. "Cậu ấy là một chàng trai thực sự tử tế", Musk nhận xét.

Nhưng đó chính là vấn đề. Nếu hỏi Musk về đặc điểm của một CEO, ông ấy sẽ không ưu tiên một người tử tế. "Những gì Twitter cần là một con rồng phun lửa, Parag lại không phải người như vậy", Musk nhận xét sau buổi gặp.

Khi đó, Musk chưa nghĩ đến việc tự mình tiếp quản Twitter. Agrawal cũng mời tỷ phú tham gia đồng quản trị của mạng xã hội và nhận được sự đồng ý. Tuy nhiên, theo Luke Nosek và Ken Howery- hai bạn thân của Musk, đó có vẻ là khởi nguồn cho sự rắc rối.

Musk lặp lại quan điểm Twitter cần là nơi tự do ngôn luận. Ông đưa ra một số ý tưởng, gồm việc tính phí trên mạng xã hội. "Nó đáp ứng tầm nhìn ban đầu của tôi về X.com và PayPal", Musk nói với Howery và Nosek đầu tháng 4/2022.

Một ngày sau, anh trai Kimbal ủng hộ ý tưởng mạng xã hội tích hợp blockchain. Musk đồng ý, nửa đùa nửa thật rằng sẽ đưa Dogecoin vào hệ thống thanh toán và nhắn tin. Sau đó, ông đi du lịch Hawaii với lịch trình ban đầu là hẹn hò nữ diễn viên người Australia Natasha Bassett. Tuy nhiên, cuối cùng ông dành bốn ngày vạch ra việc cần làm với Twitter. Suốt đêm đầu tiên, ông thức để tìm ra những vấn đề Twitter đang gặp phải.

"Hầu hết tài khoản có nhiều người theo dõi hiếm khi đăng tweet. Twitter sẽ chết hay không?", Musk viết lúc 3h32.

90 phút sau, Agrawal gửi tin nhắn cho Musk, ngầm ý nói tỷ phú Mỹ không nên chê bai công ty. "Anh có quyền tweet 'Có phải Twitter đang chết dần không?' hoặc bất cứ điều gì về Twitter. Nhưng với trách nhiệm của mình, tôi cho rằng nó không giúp mọi thứ cải thiện trong bối cảnh hiện tại", Agrawal nói.

"Tuần này cậu đã làm được gì?", Musk tức giận đáp. "Tôi sẽ không tham gia hội đồng quản trị nữa. Điều đó gây lãng phí thời gian. Sẽ đưa ra lời đề nghị chuyển Twitter sang công ty tư nhân".

Agrawal sốc và hỏi: "Chúng ta có thể nói chuyện không?".

Trong ba phút tiếp theo, Bret Taylor nhắn cho Musk: "Anh có thể cho tôi năm phút để tôi có thể hiểu được ngữ cảnh không?".

"Sửa Twitter bằng cách trò chuyện với Parag sẽ không hiệu quả", Musk nói. "Cần có hành động quyết liệt".

Musk khi đó đang trong tâm trạng hưng phấn và hành động một cách bốc đồng. Dù buổi sáng vẫn nhắn với anh trai Kimbal về việc có thể thành lập mạng xã hội mới dựa trên blockchain, đến chiều 9/4, ông nảy sinh ý tưởng mua Twitter.

"Nền tảng sẵn có cơ sở người dùng rồi", Musk nhắn cho trợ lý Birchall. "Đó là cách nhanh nhất để tiến đến X.com. Không có cách nào có thể gây tác động đến công ty với tư cách là cổ đông nắm giữ 9%".

Sau đó, Musk bay tới Vancouver gặp bạn gái Grime. "Anh ấy trong trạng thái căng thẳng", Grime kể. Đêm đó, Musk vùi mình vào trò Elden Ring trên laptop. "Thay vì ngủ, anh ấy chơi đến 5h30".

Một lúc sau, Musk tweet: "Tôi đã đưa ra lời đề nghị". Tiếp đó, ông tìm kiếm các đối tác đầu tư tiềm năng. Anh trai Kimbal từ chối, nhưng ông nhận được sự đồng ý của Larry Ellison, nhà đồng sáng lập kiêm CEO Oracle.

"Khoảng bao nhiêu tiền?", Ellison hỏi.

"Tôi không ràng buộc, nhưng thỏa thuận đã được đưa ra với con số quá lớn", Musk đáp.

"Một tỷ USD", Ellison phản hồi. "Hoặc bất cứ con số nào anh đề nghị".

"Nếu anh thấy nền tảng quan trọng, tôi nghĩ việc đầu tư là đáng giá", Musk nói.

Một người khác hào hứng tham gia là Sam Bankman-Fried, nhà đồng sáng lập sàn tiền số FTX. Ông muốn đầu tư 5 tỷ USD với mong muốn đưa blockchain vào nền tảng. Musk muốn gặp Bankman-Fried nhưng chưa thể sắp xếp. Cả hai gọi điện trong nửa giờ, nhưng không đạt thỏa thuận chung nào.

Dù vậy, Musk vẫn huy động đủ số tiền cần có để đưa ra lời đề nghị mua Twitter với giá 44 tỷ USD vào cuối tháng 4/2022. Nhưng thay vì ăn mừng, ông bay đến Texas để giải quyết sự cố tên lửa Starlink.

Trong những tháng kể từ khi thỏa thuận được đưa ra tới khi chính thức hoàn tất, tâm trạng của Musk dao động dữ dội. Ông ủ rũ và thừa nhận đây là "tình huống khó khăn". Suốt tháng 9, Musk "luôn trong tâm trạng hung hăng". Ông cũng gọi điện cho luật sư riêng ít nhất ba hoặc bốn lần một ngày.

Đến 26/10/2022, Musk lên lịch tiếp quản Twitter. Hai ngày sau, ông đến trụ sở mạng xã hội ở San Francisco với chiếc bồn rửa.