Xây dựng lực lượng Thanh tra CAND vững mạnh, kỷ cương, góp phần hoàn thành tốt nhiệm vụ công tác Công an trong tình hình mới

Tại Hội nghị cán bộ thanh tra toàn miền Bắc ngày 5-3-1960, Người chỉ rõ: “Đối với cán bộ được làm công tác thanh tra là một vinh dự. Vì sao? Vì công tác thanh tra là một công tác quan trọng, Đảng và Chính phủ có tin cậy mới giao cho làm nhiệm vụ ấy”.

Tiếp đó, tại Hội nghị cán bộ thanh tra toàn miền Bắc ngày 6-2-1961 Người tiếp tục khẳng định: “Thanh tra là một nhiệm vụ vẻ vang và quan trọng; nó theo dõi, xem xét việc chấp hành đúng đắn đường lối, chính sách, nghị quyết, chỉ thị của Đảng và Chính phủ... Cấp lãnh đạo các bộ, các ngành, các cấp nhất định phải có cơ quan thanh tra của mình để theo dõi công tác ngay từ đầu, kịp thời uốn nắn sửa chữa sai lầm thiếu sót có thể xảy ra, đồng thời phải trực tiếp chỉ đạo cơ quan thanh tra của mình”; đồng thời, muốn thực hiện được tốt công tác thanh tra, phải quan tâm xây dựng đội ngũ cán bộ thanh tra có đạo đức cách mạng và là người gương mẫu vì “cán bộ Thanh tra như cái gương cho người ta soi mặt, gương mờ thì không soi được.   

Thanh tra là hoạt động của cơ quan nhà nước có thẩm quyền xem xét, đánh giá việc thực hiện chính sách, pháp luật, nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan, tổ chức, cá nhân nhằm phát hiện sơ hở trong cơ chế quản lý, chính sách, pháp luật để kiến nghị với cơ quan nhà nước có thẩm quyền biện pháp khắc phục; phòng ngừa, phát hiện và xử lý hành vi vi phạm pháp luật; giúp cơ quan, tổ chức, cá nhân thực hiện đúng quy định của pháp luật; phát huy nhân tố tích cực; góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động quản lý nhà nước; bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân.

Nhận thức sâu sắc vấn đề nêu trên, trong những năm qua, Đảng, Nhà nước luôn quan tâm đến kiện toàn tổ chức và hoạt động Thanh tra và đã ban hành nhiều chủ trương định hướng cho công tác này như Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ X, Nghị quyết số 48/2005/NQ/TW ngày 24-5-2005 của Bộ Chính trị về Chiến lược xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật Việt Nam đến năm 2010, định hướng đến năm 2020, Nghị quyết Hội nghị lần thứ ba Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa X về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, Kết luận Hội nghị Trung ương 5 (khóa XI) về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII, Luật Khiếu nại, tố cáo năm 2008, Luật Khiếu nại năm 2011, Luật Tố cáo năm 2011, Luật Tiếp công dân năm 2013, Luật Phòng, chống tham nhũng năm 2005 (sửa đổi, bổ sung năm 2012), Nghị quyết số 21/2009/NĐ-CP ngày 12-5-2009 của Chính phủ ban hành Chiến lược quốc gia phòng, chống tham nhũng đến năm 2020, Quyết định số 2213/QĐ-TTg ngày 8-12-2015 của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành Chiến lược phát triển ngành Thanh tra đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030...

Từ đó, tổ chức, hoạt động của ngành Thanh tra ngày càng được củng cố, kiện toàn, công tác thanh tra đã đạt được nhiều kết quả tích cực, kịp thời phát hiện những sơ hở, thiếu sót trong cơ chế quản lý kinh tế - xã hội, tham mưu với Đảng, Nhà nước và kiến nghị với các ngành, các cấp hoàn thiện thể chế, chính sách, pháp luật, phát hiện và xử lý vi phạm pháp luật xảy ra trên nhiều lĩnh vực quản lý nhà nước, bảo vệ quyền và lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích chính đáng của cơ quan, tổ chức, cá nhân, duy trì trật tự, kỷ cương xã hội, phục vụ có hiệu quả công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Trong thành tích chung đáng tự hào đó có sự đóng góp rất quan trọng của lực lượng Thanh tra Công an nhân dân (CAND).

Bộ trưởng Tô Lâm; đồng chí Phan Văn Sáu, Tổng Thanh tra Chính phủ với các đại biểu dự Hội nghị Sơ kết thực hiện Quy chế phối hợp giữa Bộ Công an và Thanh tra Chính phủ. Ảnh: Anh Hiếu

Trải qua 50 năm xây dựng và phát triển (28/5/1967 – 28/5/2017), được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng ủy Công an Trung ương, lãnh đạo Bộ Công an, cấp ủy và Thủ trưởng Công an các cấp, sự phối hợp của các bộ, ban, ngành có liên quan, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Thanh tra CAND ngày càng được bổ sung, hoàn thiện.

Hiện nay, Thanh tra CAND đã có một hệ thống tổ chức phát triển liên tục, sâu rộng từ Bộ đến Công an các cấp (Thanh tra Bộ, Thanh tra Tổng cục, Thanh tra Bộ Tư lệnh, Thanh tra Công an tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; Thanh tra Cảnh sát phòng cháy và chữa cháy tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; Thanh tra Công an quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh), với trên 3.400 cán bộ, chiến sĩ (CBCS) (thanh tra chuyên trách 1.150, thanh tra viên cao cấp 55 đồng chí; thanh tra viên chính 478 đồng chí).

Riêng Thanh tra Bộ đã có 09 phòng nghiệp vụ với 142 cán bộ; 47 đồng chí có trình độ cao cấp lý luận chính trị; 137 đồng chí có trình độ đại học và trên đại học, bảo đảm hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao và có những đóng góp quan trọng vào sự nghiệp bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, xây dựng lực lượng CAND trong sạch, vững mạnh, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về an ninh, trật tự (ANTT).

Quán triệt quan điểm tích cực, chủ động phòng ngừa, trong những năm qua, Thanh tra CAND đã tham mưu cho Đảng ủy Công an Trung ương, lãnh đạo Bộ thường xuyên chỉ đạo, hướng dẫn và trực tiếp tiến hành hàng trăm cuộc thanh tra hành chính, tập trung thanh tra vào những lĩnh vực dễ phát sinh tham nhũng, dễ sai phạm, nơi có nhiều đơn, thư, dư luận phản ánh về tham nhũng, tiêu cực, vi phạm.

Công tác thanh tra chuyên ngành trên lĩnh vực quản lý Nhà  nước về ANTT được đẩy mạnh và mở rộng trên các lĩnh vực công tác Công an…

Kết quả thanh tra đã đánh giá đúng ưu điểm, phát hiện, chấn chỉnh những tồn tại, hạn chế, vi phạm, sơ hở, thiếu sót, kiến nghị với Đảng, Nhà nước, Bộ Công an nhiều chủ trương, chính sách, pháp luật, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước về ANTT.

Đặc biệt là, lực lượng Thanh tra CAND đã coi trọng kiểm tra việc thực hiện kết luận, kiến nghị thanh tra đảm bảo cho các kết luận, kiến nghị được thực hiện nghiêm túc, triệt để.

Công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư khiếu nại, tố cáo trong CAND được thực hiện đúng quy định. Chất lượng giải quyết khiếu nại, tố cáo được nâng lên rõ rệt, nhiều vụ việc khiếu tố phức tạp, nghiêm trọng được Thanh tra Bộ chủ trì xác minh, kết luận, kiến nghị xử lý và giải quyết dứt điểm.

Qua đó đã phát hiện, kiến nghị xử lý nhiều trường hợp sai phạm, đồng thời đã minh oan, khôi phục lợi ích hợp pháp cho nhiều tập thể, cá nhân và nhân dân, góp phần ổn định đoàn kết nội bộ, phục vụ đắc lực nhiệm vụ chính trị của đơn vị, địa phương.

Để nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, Thanh tra Bộ đã chủ động tham mưu cho lãnh đạo Bộ thành lập Ban Chỉ đạo phòng, chống tham nhũng, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí của Bộ Công an và của các Tổng cục, Bộ Tư lệnh, một số đơn vị thuộc Bộ, Công an và Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy các tỉnh, thành phố.

Tham mưu ban hành và tổ chức thực hiện có hiệu quả nhiều văn bản chỉ đạo nhiệm vụ phòng, chống tham nhũng trong CAND; tiến hành nhiều cuộc thanh tra, kiểm tra, thanh tra đặc biệt, kiểm tra đặc biệt việc thực hiện pháp luật về phòng, chống tham nhũng tại Công an các đơn vị, địa phương, được Thanh tra Chính phủ, lãnh đạo Bộ Công an và nhân dân ghi nhận, đánh giá cao.

Với những thành tích xuất sắc đã đạt được, lực lượng Thanh tra CAND đã vinh dự được Đảng, Nhà nước tặng thưởng nhiều danh hiệu cao quý như Huân chương Hồ Chí Minh (2007); Huân chương Quân công hạng nhất, nhì, ba; Huân chương Độc lập hạng ba; nhiều năm Thanh tra Bộ được tặng Cờ Thi đua của Chính phủ, Thanh tra Chính phủ và Bộ Công an; nhiều tập thể và cá nhân được Thủ tướng Chính phủ, Bộ Công an, Thanh tra Chính phủ, Ủy ban nhân dân các cấp tặng bằng khen, giấy khen vì có thành tích xuất sắc trong công tác.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, tổ chức và hoạt động của Thanh tra CAND vẫn còn một số tồn tại, hạn chế. Nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức Thanh tra CAND có lúc chưa theo kịp yêu cầu đổi mới và chưa đáp ứng kỳ vọng của CBCS và nhân dân; đội ngũ cán bộ thanh tra của một số đơn vị, địa phương còn thiếu về số lượng, một số cán bộ chưa được đào tạo nghiệp vụ thanh tra một cách bài bản nên khi tiến hành nhiệm vụ thường làm theo kinh nghiệm; chưa chủ động tham mưu cho thủ trưởng cùng cấp thực hiện có hiệu quả công tác thanh tra.

Công tác giải quyết khiếu nại tố cáo của Công an một số đơn vị, địa phương chưa đảm bảo đúng thời hạn và quy trình thủ tục pháp luật quy định; việc phân loại, xác định trách nhiệm, thẩm quyền giải quyết đơn thư khiếu nại tố cáo trong tố tụng hình sự còn lúng túng dẫn đến việc giải quyết kéo dài, gây bức xúc, khiếu kiện vượt cấp; công tác thông tin, báo cáo chưa đầy đủ kịp thời.

Công tác giám sát, theo dõi, đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện kết luận thanh tra chưa được quan tâm đúng mức; việc nghiên cứu xây dựng trình cấp có thẩm quyền ban hành văn bản pháp luật về công tác thanh tra còn chậm.  Trong thời gian tới, nhiệm vụ của Thanh tra CAND rất nặng nề, phức tạp.

Để tiếp tục phát huy truyền thống vẻ vang và những thành tích đã đạt được, xây dựng lực lượng Thanh tra CAND trong sạch, vững mạnh, kỷ cương, góp phần hoàn thành tốt nhiệm vụ công tác Công an trong tình hình mới, thực sự là: “tai mắt của trên, là người bạn của dưới” như lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu, Thanh tra CAND cần thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp sau đây:

Một là, tăng cường công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, xây dựng đội ngũ cán bộ Thanh tra CAND có bản lĩnh chính trị vững vàng, tuyệt đối trung thành với Đảng, Tổ quốc và nhân dân, có đạo đức, lối sống trong sáng, cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư, công tâm, khách quan; ứng xử có văn hóa, có tác phong chính quy; ngăn chặn và loại trừ những biểu hiện thoái hóa, tiêu cực trong nội bộ.

Lãnh đạo, chỉ huy và từng CBCS Thanh tra CAND cần hiểu rõ tầm quan trọng của công tác Thanh tra nói chung và công tác Thanh tra CAND nói riêng; khẳng định niềm tin, lòng tự hào và vinh dự của mình khi được công tác trong lực lượng Thanh tra CAND.

Tập trung tuyên truyền, giáo dục làm cho mỗi cán bộ Thanh tra CAND nắm vững đường lối cách mạng Việt Nam trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và chủ động hội nhập quốc tế, từ đó nâng cao nhận thức, tình cảm, niềm tin với Đảng, với chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, với lực lượng CAND.

Công tác chính trị, tư tưởng phải được tiến hành thường xuyên, hiệu quả gắn với việc thực hiện khẩu hiệu hành động của lực lượng CAND năm 2017 “Đổi mới, chủ động, kỷ cương, trách nhiệm, hiệu quả” và việc triển khai thực hiện nghiêm túc Chỉ thị số 05-CT/TW ngày 15-5-2016 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác giáo dục chính trị, tư tưởng trong CAND giai đoạn 2016-2020; tiếp tục siết chặt kỷ luật, kỷ cương, điều lệnh; xây dựng nếp sống văn hóa vì nhân dân phục vụ; đẩy mạnh phong trào “CAND học tập, thực hiện Sáu điều Bác Hồ dạy”; tăng cường lãnh đạo nâng cao văn hóa ứng xử CAND trong tình hình mới và đặc biệt là cuộc vận động “Xây dựng phong cách người CAND bản lĩnh, nhân văn, vì nhân dân phục vụ”...

Thông qua công tác, sinh hoạt hằng ngày để nắm tình hình, nhất là những vấn đề nổi lên, chú ý những thời điểm Đảng, Nhà nước và Bộ có những chủ trương lớn, quyết định những vấn đề “nhạy cảm” liên quan đến tổ chức, chế độ, chính sách đối với CBCS Công an.

Tập trung phản ánh và giải quyết những vấn đề tư tưởng ngay từ cơ sở, từ khi mới phát sinh, không để tình hình phức tạp trong nội bộ. Làm tốt công tác thi đua, khen thưởng, động viên, khen thưởng kịp thời những tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác.

Hai là, tập trung làm tốt hơn nữa việc thực hiện và giúp cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền cùng cấp thực hiện quản lý nhà nước về công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo, tiếp công dân, phòng, chống tham nhũng, lãng phí; tiến hành thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo, tiếp công dân, phòng, chống tham nhũng, lãng phí theo quy định của pháp luật.

Tiếp tục rà soát, nghiên cứu, đề xuất kiện toàn tổ chức, biên chế Thanh tra CAND vững mạnh toàn diện, bảo đảm đủ sức hoàn thành nhiệm vụ. Quá trình 50 năm xây dựng và trưởng thành, lực lượng Thanh tra CAND đã không ngừng được củng cố, lớn mạnh về tổ chức, biên chế, nhất là sau khi Chính phủ ban hành Nghị định số 41/2014/NĐ-CP của Chính phủ quy định về tổ chức và hoạt động thanh tra CAND.

Đến nay, Thanh tra CAND có lực lượng chuyên trách về thanh tra hành chính, thanh tra chuyên ngành, tiếp công dân, xử lý đơn thư, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng, chống tham nhũng; giám sát, thẩm định và xử lý sau thanh tra…

Tuy nhiên, trước yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới ngày càng phức tạp, nặng nề, cần tiếp tục nghiên cứu về cơ cấu tổ chức, chức năng, nhiệm vụ, biên chế của Thanh tra CAND để kiến nghị điều chỉnh, bổ sung cho phù hợp với quy định chung của Ngành và yêu cầu thực tiễn công tác…

Chủ động nghiên cứu xây dựng Chiến lược phát triển tổ chức và hoạt động của Thanh tra CAND đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 trình Đảng ủy Công an Trung ương, lãnh đạo Bộ Công an xem xét, quyết định phê duyệt.

Ba là, Thanh tra CAND cần gương mẫu, là lực lượng đi đầu trong triển khai, thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả Nghị quyết Trung ương 4 (Khóa XII) của Đảng; Chương trình hành động số 08-CT/ĐUCA ngày 9-1-2017 của Đảng ủy Công an Trung ương thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (Khóa XII) về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ Thanh tra CAND.

Trong đó, tập trung tổ chức nghiên cứu, quán triệt nghiêm túc các văn bản chỉ đạo nêu trên để CBCS Thanh tra CAND quán triệt, nắm vững và nhận thức sâu sắc tình hình, nguyên nhân, nhận diện những biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ, tự soi mình, tự sửa chữa khuyết điểm.

Từ đó, đề ra các giải pháp kiên quyết khắc phục những tồn tại, hạn chế, yếu kém. Xây dựng chi bộ, Đảng bộ Thanh tra CAND thực sự trong sạch, vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức, đoàn kết, thống nhất ý chí và hành động, không ngừng nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức Đảng trong Thanh tra CAND ngang tầm với yêu cầu nhiệm vụ.

Bốn là, tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy, Thủ trưởng Công an các cấp, các đơn vị đối với Thanh tra CAND. Đây là nhiệm vụ rất quan trọng, các cơ quan thực hiện chức năng thanh tra trong CAND chịu sự chỉ đạo, điều hành trực tiếp của Thủ trưởng cơ quan cùng cấp, có trách nhiệm thực hiện và giúp cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền cùng cấp thực hiện quản lý nhà nước về công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo, tiếp công dân, phòng, chống tham nhũng, lãng phí; tiến hành công tác thanh tra theo quy định của pháp luật.

Thực tiễn đã cho thấy đơn vị, địa phương nào mà cấp ủy, Thủ trưởng thực sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo đến công tác thanh tra, tăng cường cán bộ có chất lượng, quan tâm đầu tư cơ sở vật chất, phương tiện, điều kiện làm việc, bố trí kinh phí hợp lý, thường xuyên thực hiện tốt công tác kiểm tra, giám sát nội bộ, chủ động phòng ngừa, ngăn chặn không để xảy ra sai phạm trong đội ngũ cán bộ Thanh tra CAND thì ở đó công tác thanh tra đạt kết quả tốt, vị thế, vai trò của cơ quan Thanh tra được khẳng định, nâng cao, được cấp ủy, lãnh đạo và nhân dân ghi nhận, đánh giá cao.

Năm là, yếu tố quyết định việc hoàn thành nhiệm vụ chính trị của Thanh tra CAND là công tác cán bộ. Vì thế, cần thực hiện đồng bộ các giải pháp nâng cao chất lượng toàn diện đội ngũ cán bộ Thanh tra CAND cả về phẩm chất chính trị, đạo đức, tác phong, năng lực chuyên môn, nghiệp vụ, năng lực thực tiễn.

Thực hiện tốt kế hoạch quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ cả về chuyên môn nghiệp vụ, lý luận chính trị, ngoại ngữ, tin học, nhất là thực tế công tác và trình độ chuyên môn cao đối với các lĩnh vực cần thanh tra.

Bố trí, sử dụng cán bộ hợp lý, phát huy cao nhất năng lực, sở trường của cán bộ, trọng tâm là tăng cường, bổ sung những cán bộ có trình độ lý luận, kinh nghiệm thực tiễn cho Thanh tra Bộ, Thanh tra Công an các đơn vị, địa phương, đảm bảo đủ sức hoàn thành nhiệm vụ.

Định kỳ rà soát cán bộ trong diện quy hoạch lãnh đạo, chỉ huy; xem xét, lựa chọn, bổ nhiệm cán bộ có đủ tiêu chuẩn, gương mẫu mọi mặt; phẩm chất đạo đức trong sáng, lối sống lành mạnh, liêm khiết, không tham nhũng, tiêu cực, có bản lĩnh, kiên quyết đấu tranh không khoan nhượng với các hành vi tham nhũng, tiêu cực; có trình độ, năng lực thực tiễn tốt, nhạy bén; có uy tín, đoàn kết, quy tụ được cán bộ, đảng viên trong đơn vị.

Cấp ủy, lãnh đạo Thanh tra Công an các cấp cần có biện pháp phù hợp để quản lý chặt chẽ đội ngũ CBCS Thanh tra, phòng ngừa, ngăn chặn, chấn chỉnh kịp thời, kiên quyết không để xảy ra sai phạm; đồng thời có chế độ, chính sách đãi ngộ phù hợp, bảo đảm đời sống vật chất, tinh thần; quan tâm trang bị phương tiện, cải thiện điều kiện làm việc cho CBCS, tạo động lực để CBCS Thanh tra yên tâm công tác, hết lòng, hết sức cống hiến cho ngành, cho đơn vị.

Bản thân mỗi CBCS Thanh tra CAND cần thường xuyên rèn luyện, tu dưỡng bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức cách mạng, lối sống trong sạch, lành mạnh; có bản lĩnh nghề nghiệp; có trình độ, năng lực chuyên môn, thực tiễn, không có biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống và những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ; không tham nhũng, tiêu cực, lãng phí, hướng tới mục tiêu xây dựng đội ngũ lãnh đạo, chỉ huy và cán bộ Thanh tra Công an các cấp trong sạch, vững mạnh, kỷ cương, hoạt động có hiệu lực, hiệu quả, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, góp phần hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ công tác Công an trong tình hình mới.