Chốt chặn COVID-19 ở những nơi tiết trời khắc nghiệt

1. Đứng chân ở lưng chừng núi, Chốt kiểm soát dịch COVID-19 tại đường bộ thuộc huyện Bắc Hà (Lào Cai) giáp với huyện Xín Mần, tỉnh Hà Giang một ngày có đủ bốn mùa. Sáng sớm, mây mù dày đặc, đứng cách khoảng 1m còn chẳng nhìn được mặt nhau mà giữa trưa cái nắng đã oi nồng bức bối.

Mà lạ, cứ nắng nên là bọ chó, bọ chét chẳng biết từ đâu mà ra, bâu vào người cắn đỏ cả một mảng áo... Nhiều cán bộ mặc áo khoác mà cũng chẳng ngăn được những con bọ thấy hơi người thi nhau tìm đến. Tối đến, khi vừa tắt nắng, cái rét đã luồn vào từng lỗ thủng, qua những khe nhỏ dưới mái nhà buốt giá.

Chốt là căn nhà dựng bằng những tấm nhôm, thiếu thốn mọi bề, đặc biệt là nước sinh hoạt... Trong điều kiện như vậy nhưng hơn một tháng qua, các trinh sát vẫn 24/24h, sát cánh cùng các lực lượng làm nhiệm vụ kiểm soát, ngăn chặn không để dịch bệnh lây lan. 

Tiếng xe máy nổ dồn ở bên ngoài chốt trực Thiếu tá Phạm Thái Cường, Công an huyện Bắc Hà, Lào Cai đã có mặt. Khi sương đêm còn trĩu nặng, trời tối đen như mực, anh lại lầm lũi lên đường. Những cơn mưa như trút nước đổ xuống khiến con đường từ trung tâm thị trấn Bắc Hà đến chốt kiểm soát nằm ở địa bàn giáp ranh giữa hai huyện Xín Mần (Hà Giang) với xã Lùng Cải, huyện Bắc Hà (Lào Cai), càng thêm trơn trượt.

Mưa và sương mù khiến tầm nhìn bị hạn chế, để đảm bảo an toàn phải bám vào phản quang hai bên đường mà đi, chỉ cần sơ sểnh là có thể lao xuống núi hoặc đâm vào tả ly. Sau gần 2h đồng hồ ghìm tay lái, đôi tay cứng đờ, lạnh cóng, Cường cũng đến được trụ sở đơn vị. 

Cùng lúc này, các thành viên trong chốt gồm Thiếu úy Vũ Hồng Diên; Thiếu úy Tẩn A Ngọc cũng vừa có mặt... Lóng ngóng một lúc, họ mới cởi được chiếc áo mưa ra khỏi người nhưng quần áo ai cũng ướt sũng, cái lạnh thấm vào người tê tái. Trong căn nhà ghép bằng những tấm tôn mỏng dựng ở lưng chừng núi, ánh sáng yếu ớt chẳng đủ để nhìn rõ mặt người, tất cả bắt đầu chuẩn bị cho một ca trực.

Thiếu tá Cường chia sẻ với chúng tôi: Từ gần một tháng nay, 9 cán bộ của Công an huyện Bắc Hà phối hợp với các lực lượng thay phiên nhau chốt trực ở đơn vị. Một ngày ở đây có đủ bốn mùa... Vào buổi tối, gió từ các sườn núi thổi vào ù ù, tiếng mưa kêu xối xả trên đầu. Nhiều hôm, mưa và sương mù dày, nằm ở trong nhà mà tóc vẫn ướt, những chiếc chăn bông không đủ để sưởi ấm nên co ro cả đêm cũng không ngủ được. Ở đây, không có sóng điện thoại, cái gì cũng thiếu, đặc biệt là nước...

Điểm chốt chặn xa khu dân cư nằm giáp ranh giữa hai huyện nên việc ăn ở sinh hoạt tự túc, nước thì không có phải lấy nước từ suối, anh em thay nhau kiểm soát tại chốt vừa đi chợ để lo hậu cần ăn uống. Đêm, nhiệt độ nơi đây xuống còn 3-4 độ, cái lạnh tê tái.

Những bữa cơm thường xuyên bị sống và sượng bởi nguồn điện yếu lại phập phù... Vất vả là vậy nhưng với tinh thần chống dịch như chống giặc, anh em vẫn khắc phục khó khăn, bám chốt hoàn thành tốt nhiệm vụ ngành và nhà nước giao,  hạn chế mức thấp nhất nguồn lây nhiễm dịch vào địa bàn..

Một ngày bình thường có từ 60-70 xe qua lại, như ngày hôm nay có 31 người có phiếu kiểm dịch y tế đi qua.

Vất vả nhất là vào những ngày mưa rét, những chiếc máy đo thân nhiệt không thể hoạt động được. Có thời điểm, họ phải ủ máy đo thân nhiệt vào chăn ấm. Thế nhưng có lúc, ngoài trời lạnh quá, không đo được nhiệt độ ở phần trán mà phải cởi cổ áo để đo.

Những ngày đầu, công việc của cán bộ chốt không dễ dàng do một số người dân chưa hiểu biết nên không chấp hành việc đeo khẩu trang hoặc một số trường hợp đeo nhưng khi đến gần chốt theo thói quen lại cởi ra. Một số trường hợp thì say xỉn không chấp hành các quy định về phòng, chống dịch bệnh.

Không quản vất vả, ngoài việc trao đổi trực tiếp, họ còn tổ chức tuyên truyền trên hệ thống loa phải phát thanh bằng hai thứ tiếng là tiếng Kinh và Mông để người dân dễ hiểu, dễ nghe. Mưa dầm thấm lâu, người dân đi qua chốt đã chia sẻ khó khăn với tổ công tác. Có người ủng hộ hộp mì tôm, kiện nước ngọt, một gói chè, cân sắn, bắp ngô ...

Trao đổi với chúng tôi, Thượng tá Nguyễn Đức Cường, Phó trưởng Công an huyện Bắc Hà cho biết: Thực hiện công điện của UBND tỉnh Lào Cai, Ban chỉ đạo phòng chống COVID-19 huyện Bắc Hà đã quyết định thành lập chốt chặn tại giáp ranh địa bàn huyện Bắc Hà và Xín Mần và triển khai thực hiện từ 27/3 đến nay, với hai lực lượng nòng cốt đó là Công an huyện và Trung tâm y tế.

Riêng Công an huyện đã cử 9 đồng chí, chia làm 3 ca, mỗi ca 8 tiếng 24/24 có mặt mục đích kiểm soát tất cả người và phương tiện từ địa bàn khác vào, qua chốt yêu cầu đo thân nhiệt rửa tay sát trùng phun khử khuẩn phương tiện và xử lý các tình huống y tế.

Tính đến 18h30 phút ngày 14/4,  tổng số người qua chốt là 1330; số phương tiện qua chốt gồm ô tô  là 357, xe máy  722 và chưa phát hiện trường hợp nào có biểu hiện nghi nhiễm.

2. Có mặt tại Chốt kiểm soát dịch COVID-19, Trạm thu phí km 237, xã Gia Phú, huyện Bảo Thắng, một trong những cửa ngõ ra vào của tỉnh Lào Cai những ngày này, chúng tôi cảm nhận được khó khăn cùng những áp lực của các cán bộ Phòng CSGT Công an tỉnh Lào Cai, một trong những lực lượng chủ công thực hiện nhiệm vụ ở nơi đây.

Dưới những tán ô, chẳng kể ngày nắng hay đêm mưa, một ngày 4 ca, các cán bộ ở đơn vị vẫn căng mình làm nhiệm vụ. Ngày mưa nước ở trên trời chút xuống ầm ào, nước quất vào mặt bỏng rát. Ngày hửng nắng, trên khoảng sân rộng không một bóng cây, là cái oi nồng bức bối... Suốt 8 giờ đồng hồ thay phiên nhau, đôi bàn chân ai cũng mỏi nhừ...

Những ngày thực hiện cách ly xã hội, con đường cao tốc vốn là huyết mạch của tỉnh Lào Cai vào thời điểm này chỉ còn các phương tiện chính là xe cá nhân và những chiếc xe container trọng tải lớn vẫn đi lại...

Một ngày như mọi ngày, Thiếu tá Quách Văn Trường, cán bộ Đội 5, Phòng CSGT Công an tỉnh Lào Cai và Thiếu úy Nguyễn Nguyễn Văn Thơ cùng các thành viên của chốt lại bắt đầu ca trực của mình và xoay vòng trong ngày.

Sau mỗi ngày, kết quả được tổng hợp, chuyển về Ban chỉ đạo phòng, chống dịch COVID-19 của tỉnh Lào Cai. Mỗi ca trực lại có những vất vả riêng..., nhưng họ vẫn hoạt động liên tục 24/24 giờ tất cả các ngày trong tuần. Cùng với áp lực về công việc còn là những nguy cơ về lây nhiễm luôn thường trực...

Chia sẻ với chúng tôi, Thiếu tá Quách Văn Trường cho biết: Công tác tại Đội 5, công việc thường ngày của anh và đồng đội là tuần tra, kiểm soát trên tuyến đường tỉnh lộ 279 đi từ Lào Cai đến địa bàn xã Quang Bình (Hà Giang) đi Lai Châu. Trụ sở của Đội đứng chân ở xã Bảo Hà, huyện Bảo Yên (Lào Cai), cách xa nhà hàng trăm km nên cả tuần anh và đồng đội mới có dịp qua nhà một lần.

Nhận nhiệm vụ của lãnh đạo tham gia chốt kiểm dịch, những ngày này anh về công tác ở gần nhà hơn nhưng cũng chẳng có thời gian đề gần con. Sau mỗi buổi trực trở về, vợ và chồng mỗi người ở một phòng; còn con nhỏ thì nhờ gia đình hai bên giúp đỡ vì lo sợ hàng ngày tiếp xúc với nhiều người, có thể nguy hiểm cho vợ con.

Còn Thiếu úy Nguyễn Văn Thơ, cán bộ Đội giao thông trật tự Công an TP Lào Cai thì Tết nguyên đán, chỉ về thăm nhà được hai ngày rồi lại về đơn vị nhận nhiệm vụ, tham gia công tác phòng, chống dịch. Quán xá đều đã đóng cửa, trong khi việc trực chốt lại thường xuyên, liên tục nên nửa tháng nay bữa ăn chủ yếu là mỳ tôm úp...

Mới đây thôi, trong quá trình làm nhiệm vụ, có hai người đàn ông đi trên một chiếc xe Kia- Morning từ Hà Nội- Lào Cai. Khi đến gần chốt kiểm soát dịch COVID-19, người đàn ông điều khiển phương tiện cho biết anh ta cảm thấy khó thở, ho và tức ngực, đây là triệu chứng của những người nhiễm COVID-19...

Hôm đó, đúng và ca trực do đồng chí Phó Giám đốc Sở Y tế là chốt trưởng. Sau khi kiểm tra thân nhiệt, bộ phận y tế đã tiến hành cách ly và cử cán bộ phun khử khuẩn xe ô tô và những vị trí chiếc xe ô tô đã đi và đứng ở gần chốt...

Khi chưa có kết quả xét nghiệm, ai cũng hoang mang bởi nếu trường hợp xấu xảy ra thì tất cả đều phải đi cách  ly và còn đó là nỗi lo cho những người thân trong gia đình.

Kết quả sau đó âm tính đã khiến cán bộ chốt, trong đó có lực lượng CSGT cảm thấy thở phào nhẹ nhõm. Mỗi ngày phải tiếp xúc với hàng nghìn người, nhưng cán bộ Phòng CSGT vẫn tận tụy vì công việc, với mong muốn chặn đứng dịch bệnh...

3. Tuyết rơi ở Sa Pa (Lào Cai) thì điểm đầu tiên là Ô Quý Hồ. Ô Quý Hồ cũng là cung đường đèo dốc gian nan và nguy hiểm bậc nhất, các phương tiện qua khu vực này đều phải cẩn trọng vì một chút sơ sểnh là tai nạn có thể xảy ra..., có lẽ chỉ chi tiết này thôi đã nói lên sự khắc nghiệt của thời tiết và địa hình ở nơi đây.

Các chốt kiểm soát dịch COVID-19 Lào Cai làm nhiệm vụ.

Ngược quốc lộ 4D, lúc lên thì dựng đứng, khi xuống có lúc sâu thăm thẳm, Thượng tá Nguyễn Xuân Hà, Trưởng Công an thị xã Sa Pa và tôi gặp Thiếu úy Cao Tuấn Hiệp, cán bộ Đội CSGT- TT Công an huyện Sa Pa đang làm nhiệm vụ ở chốt phòng, chống dịch Quốc lộ 4D, đỉnh đèo Ô Quý Hồ, giáp với tỉnh Lai Châu.

Chốt nằm ở trên đỉnh đèo, quanh năm từ xuân sang hạ, thu rồi chuyển đông, gió thổi ràn rạt... Mới 5 phút trước, nắng vẫn còn le lói mà chỉ một cơn gió thổi qua, sương mù đã phủ kín, hai bên chốt chẳng nhìn thấy mặt nhau, sương ướt đẫm bờ mi. Gió thổi mạnh khiến chiếc bạt dã chiến dù đã được chằng chéo chỉ trực đổ sập xuống.

“Suốt đêm qua mưa, nhiệt độ xuống dưới 5 độ, ở đoạn dốc cao và quanh co, con đường càng thêm trơn trượt. Vào thời điểm này, vẫn có những chiếc xe trọng tải nặng lần lượt đi qua  hai bên đỉnh đèo nên rất nguy hiểm...”, Thiếu úy Cao Tuấn Hiệp, nói với chúng tôi.

Từ gần một tháng nay, cán bộ Đội CSGT – TT Công an thị xã Sa Pa chia làm 6 ca kiểm soát người ra, vào phòng chống dịch COVID- 19. Chốt trạm có một đồng chí Cảnh sát giao thông làm nhiệm vụ dừng xe, một đồng chí dân phòng của phường Ô Quý Hồ ... Mỗi tuần đổi ca trực một lần, anh em ăn ở ngay tại chốt.

Thùng container cũ được trưng dụng làm bếp nấu ăn; một chiếc chốt dựng lên trên đường để làm nơi kiểm tra thân nhiệt, ghi biển kiểm soát và các thao tác khác. Mới hôm qua, trong chốt mới được tăng cường một chiếc máy sưởi nhưng cũng chẳng để giữ ấm vào ban đêm.

Bên trong là vậy, phía bên ngoài chốt, hơi ấm chỉ dựa vào lửa. Đó là những hôm tiết trời bình thường... Trong những ngày rét nàng bân, chiếc bếp củi đã trở thành ngọn lửa sưởi ấm cho các cán bộ làm nhiệm vụ trong tiết trời giá rét. Ấy là vào những ngày không mưa, có hôm bếp vừa khó nhọc cháy lên thì cơn mưa ập đến, củi ướt nhèm lại tắt lịm.

Từ Tết đến giờ Thiếu úy Nguyễn Thế Hùng và Thiếu úy Hà Anh Đức, cán bộ Đội CSGT-TT Công an huyện Sa Pa chưa được về thăm nhà. Công việc bình thường của cán bộ Đội CSGT-TT huyện Sa Pa vốn đã vất vả, địa bàn du lịch vào những ngày thứ bảy, chủ nhật khi mọi người nghỉ ngơi thì căng mình làm nhiệm vụ... Khi tăng cường vào các chốt, công việc của họ càng thêm vất vả.

Nhưng chẳng quản gió mưa, 24/24h họ vẫn phối hợp với các lực lượng căng mình làm nhiệm vụ ở nơi tuyến đầu chống dịch COVID-19.

Gian nan là vậy, nhưng ngày đêm trên các tuyến ra vào Lào Cai, các chốt kiểm soát vẫn lặng thầm làm nhiệm vụ, với mong muốn ngăn chặn dịch COVID-19 trên rẻo biên cương.