Giết người thân, giết hàng xóm… nạn nhân là một cháu nhỏ, là một người phụ nữ chân yếu tay mềm, là người đàn ông trụ cột của gia đình, hành vi ấy phải được pháp luật nghiêm trị. Với trách nhiệm của mình, lực lượng Cảnh sát điều tra Công an các cấp đã buộc các đối tượng phải cúi đầu nhận tội. Nhưng đứng trước những vụ việc đau lòng xuất phát từ mâu thuẫn nhỏ mà gây ra hậu quả lớn như: Vụ việc con dâu đầu độc bố chồng xảy ra năm 2019 tại thôn Slam Vè, xã Nhạn Môn huyện Pác Nặm. Chỉ vì con nhỏ quấy khóc, chồng lại đi vắng, mỗi khi say xin bố chồng lại chửi bới, đay nghiến nên cô con dâu không chịu được áp lực đã bỏ thuốc trừ sâu vào vò rượu của bố chồng, người đàn ông xấu số đã tử vong ngay sau khi uống bát rượu độc. Vì đối tượng là người dân tộc, đang nuôi con nhỏ, hoàn cảnh gia đình đặc biệt khó khăn lại sống ở vùng sâu, vùng xa. Chứng kiến sự sợ hãi, dằn vặt, sự day dứt của Lý Thị Lai, khi đó mới 21 tuổi các điều tra viên không khỏi chạnh lòng. Quá trình điều tra đều tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất cho bị can, nhiều lần vượt núi để đến hoàn thiện hồ sơ, cũng như động viên Lai. Đó là vụ việc khi bị can là một người hoàn toàn bình thường, nhưng đối với những vụ án bị can có dấu hiệu tâm thần hoặc mắc chứng tâm thần phân liệt thì đáng thương hơn, nhưng cũng khó khăn hơn rất nhiều. Ngày 21/1/2022 tức ngày 23 tháng chạp năm Tân Sửu, Văn phòng Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh thi hành lệnh bắt bị can để tạm giam đối với Tạ Văn Thường, trú tại thôn Bản Lài, xã Chu Hương, huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn về tội “Giết người”. Bị can đã 40 tuổi, sống một mình, chỉ vì nghiện rượu mà ngôi nhà gỗ đã bị Thường gỡ hết ván bưng để đổi lấy rượu. Đại uý Đồng Xuân Tùng, Văn phòng Cơ quan Cảnh sát điều tra chia sẻ: “Khi việc xảy ra đối tượng có nhiều biểu hiện của bệnh loạn thần do sử dụng rượu nên phải được giám định tâm thần. Quy trình để giám định pháp y đòi hỏi phải được tuân thủ một cách rất nghiêm ngặt. Buộc cán bộ điều tra cùng sinh hoạt hằng ngày tại nơi giám định, vừa hỗ trợ cơ quan giám định, vừa đảm bảo an toàn cho người được giám định. Đối tượng với tâm lý bất ổn nhiều khi có thể gây hại cho chính mình, hoặc gây nguy hiểm cho cán bộ thực hiện nhiệm vụ. Nạn nhân trong vụ án là em dâu của Thường tuy không tử vong, nhưng bị thương tật vĩnh viễn 55%, Thường được xác định loạn thần do rượu”.
Lực lượng Cảnh sát điều tra cũng đẩy mạnh việc phát hiện, xác lập chuyên án để đấu tranh với các loại tội phạm, tập trung nghiên cứu, đi sâu đánh giá và dự báo diễn biến tình hình của một số loại tội phạm nổi lên và đề ra các kế hoạch đấu tranh, kịp thời ngăn chặn những vấn đề phức tạp, nảy sinh ngay từ cơ sở. Định kỳ tổ chức hội nghị tổng kết các chuyên án điển hình để từ đó phân tích, đánh giá những khó khăn, tồn tại, đưa ra các biện pháp thực hiện hiệu quả, sát với tình hình thực tế tại địa phương. Con người luôn giữ vị trí trung tâm, vì vậy song song với việc áp dụng các biện pháp nghiệp vụ thì lựa chọn cán bộ thực hiện nhiệm vụ cụ thể là yếu tố quyết định sự thắng lợi trong đấu tranh chuyên án. Đầu tư, trang bị những thiết bị kỹ thuật hỗ trợ quá trình thu thập tài liệu, chứng cứ; vũ khí, công cụ hỗ trợ, phương tiện đảm bảo an toàn cho các lực lượng thực hiện nhiệm vụ; các hoạt động điều tra tố tụng thực hiện đúng quy định của pháp luật; chủ động tăng cường, phối hợp giữa các lực lượng trong quá trình đấu tranh, điều tra khám phá án. Trong giai đoạn 10 năm từ 2011 đến 2021, Lực lượng Cảnh sát nhân dân Công an tỉnh đã rà soát, xác lập 585 chuyên án, khám phá 512 chuyên án đưa nhiều đối tượng phạm tội ra ánh sáng của pháp luật, góp phần ổn định tình hình an ninh chính trị tại địa phương. Có thể kể đến như chuyên án bắt 4 đối tượng dùng phần mềm trên điện thoại để tính thắng thua trong đường dây đánh bạc tại thành phố Bắc Kạn với số tiền đánh bạc trong ngày lên tới trên 600 triệu đồng. Chuyên án được phá thành công trong những ngày cao điểm tấn công trấn áp tội phạm đảm bảo an ninh trật tự Tết Nguyên đán Nhâm Dần 2022, đã được Nhân dân đồng tình ủng hộ.
Trên mặt trận đấu tranh phòng chống tội phạm ma tuý, lực lượng cảnh sát điều tra luôn phải đối mặt với những hiểm nguy bởi sự manh động, liều lĩnh của loại tội phạm này. Hầu hết chúng đều là các đối tượng từng có tiền án, tiền sự nguỵ trang rất kín đáo. Chỉ một chút sơ suất nhỏ sẽ gây nguy hiểm cho người dân, hay chính lực lượng thực thi nhiệm vụ. Từ vụ án hàng chục bánh ma tuý được trung chuyển qua địa bàn Bắc Kạn; hay những chiêu trò nguỵ trang, vận chuyển, mua bán ma tuý trên địa bàn tỉnh; những dấu hiệu manh nha của việc trồng cây thuốc phiện và cây có chất gây nghiện khác được lực lượng Cảnh sát phòng chống ma tuý đấu tranh quyết liệt. Từ khi tái lập tỉnh Bắc Kạn đến nay, lực lượng phòng chống ma tuý đã điều tra, khám phá 1.788 vụ, 2.381 đối tượng phạm tội về ma túy, thu giữ 130kg hêrôin; 1,8 kg ma túy tổng hợp; 3,8kg và 78 liều thuốc phiện… Chỉ tính riêng năm 2021 đến nay, lực lượng cảnh sát điều tra Công an tỉnh đã thụ lý 107 tin báo tố giác tội phạm, khởi tố 32 vụ, 61 bị can. Thụ lý điều tra 219 vụ án hình sự, 381 bị can, đã điều tra, khám phá 93 vụ, 130 bị can, chuyển Viện kiểm sát 55 vụ, 122 bị can. Tỷ lệ điều tra khám phá án về trật tự xã hội đạt 100%, án nghiêm trọng và đặc biệt nghiêm trọng đạt 100%, thu hồi tài sản trong các vụ án tham nhũng đạt 100%.
Những con số trên cho thấy, tinh thần đấu tranh không khoan nhượng của lực lượng điều tra đã kéo giảm các loại tội phạm. Ngăn chặn những hành vi manh động, liều lĩnh và bất chấp pháp luật của các đối tượng phạm tội. Nhanh chóng vào cuộc và tìm ra các đối tượng phạm tội, thu hồi được lượng lớn tài sản trả cho người bị hại. Các vụ án trọng điểm, dư luận quan tâm được đẩy nhanh tiến độ điều tra, đưa ra xét xử công khai đã góp phần mang lại hiệu quả răn đe, giáo dục chung. Tạo được sự tin tưởng, ủng hộ của quần chúng nhân dân.
Trong thời gian tới, lực lượng Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Bắc Kạn tiếp tục nỗ lực ngăn chặn các hành vi vi phạm pháp luật, từng bước đẩy lùi tội phạm và tệ nạn xã hội ra khỏi đời sống. Xây dựng một môi trường an toàn, thuận lợi cho các cơ quan, doanh nghiệp và nhân dân trên địa bàn toàn tỉnh yên tâm học tập, công tác và phát triển kinh tế xã hội./.