Thời điểm cuối năm tội phạm trộm cắp tài sản luôn có chiều hướng gia tăng, các đối tượng trộm cắp lợi dụng tâm lý sơ hở, chủ quan của người dân để gia tăng hoạt động. Những vụ trộm cắp xảy ra dù giá trị thiệt hại lớn hay nhỏ đều gây ảnh hưởng đến tình hình an ninh trật tự tại địa phương, gây bất an cho người dân.
Từ đầu năm đến nay, trên địa bàn tỉnh xảy ra 57 vụ, 57 đối tượng chiếm 43% trong cơ cấu tội phạm về trật tự xã hội, trong đó có 15 vụ trộm cắp xe máy, 20 vụ trộm cắp tại nhà dân do các đối tượng hình sự hoạt động lưu động trên địa bàn.
Kết thúc 1 ngày làm việc chiếc xe tải phương tiện chạy chợ hằng ngày của ông Lê Tiến Đạt, 34 tuổi, trú tại tổ 13, phường Sông Cầu, thành phố Bắc Kạn, tỉnh Bắc Kạn vẫn thường để ở mảnh đất trống gần nhà, theo thói quen “tiền đi chợ” cũng được chủ xe cuộn lại trong hộc để đồ cạnh ghế lái. Sáng 14/2/2023, ông phát hiện phần kính bên phải cạnh ghế phụ đã bị đập vỡ, số tiền ấy cũng biến mất.
Chỉ sau 2 giờ truy xét, Công an phường Sông Cầu, thành phố Bắc Kạn đã làm rõ và bắt giữ đối tượng Bùi Văn Mạnh, 30 tuổi, hàng xóm của ông Đạt là thủ phạm gây án. Lực lượng công an đã thu hồi chiếc búa là công cụ gây án và 2 triệu 200 nghìn đồng. Tại cơ quan công an Mạnh khai nhận: Buổi tối hôm trước Mạnh đến lấy củi tại mảnh đất trống nơi ông Đạt đỗ xe và phát hiện trong cabin ôtô có tiền. Đến 5h40 phút ngày 14/2, Mạnh đã dùng chiếc búa bổ củi đập vỡ kính để lấy tiền đem đi mua ma tuý sử dụng.
Đối tượng Hoàng Tòn Sếnh, sinh năm 2002, trú tại thôn Phiêng Luông, xã Công Bằng, huyện Pác Nặm, tỉnh Bắc Kạn bị Công an huyện Bạch Thông phối hợp với Công an huyện Ba Bể bắt giữ ngay tại thị trấn Chợ Rã, huyện Ba Bể sau hơn 5 giờ gây án. Sếnh là người nghiện ma tuý, chiều 10/4/2023 Sếnh đi từ thôn Kim Vân, xã Kim Hỷ, huyện Na Rì đến thị trấn Phủ Thông thì đợi xe để về Pác Nặm. Quá trình này Sếnh đã đi lòng vòng và phát hiện chiếc xe dựng trước sân nhà không rút khoá điện. Quan sát thấy không có ai nên đã thực hiện hành vi trộm cắp xe mô tô BKS 97B1-577.90 hiệu Honda Blade màu trắng. Chiếc xe được Sếnh cầm cố tại một cửa hàng xe máy tại Phủ Thông với giá 1.000.000đ và thuê xe ôtô về thị trấn Chợ Rã, tại đây Sếnh đã bị lực lượng Công an phát hiện và bắt giữ. Tang vật cũng đã kịp thời được thu hồi trao trả cho người bị hại.
Không chỉ nhà dân mà Đền, Chùa nơi công cộng cũng là mục tiêu của các đối tượng trộm cắp tài sản hướng đến. 20h ngày 12/2/2023, trong quá trình lang thang tìm mục tiêu Đối tượng Đặng Quý Tình, sinh năm 2003, trú tại tổ 5, phường Sông Cầu, thành phố Bắc Kạn, tỉnh Bắc Kạn đã đột nhập vào Đền Cô, tổ 2, phường Phùng Chí Kiên, thành phố Bắc Kạn lấy trộm 33 chiếc mâm nhôm trong đó: 17 chiếc có đường kính 60cm, 16 chiếc có đường kính 40cm. Đến 21h cùng ngày, tại tổ 13, phường Sông Cầu, đối tượng đã bị tổ tuần tra của Công an thành phố phát hiện và bắt giữ.
Tại cơ quan Công an đối tượng khai nhận: Khi đó thấy nhà đền không còn ai và đã khoá cổng, đối tượng đã tìm cách trèo tường từ phía sau vào lục lọi, tìm kiếm, dự định sẽ đem tiêu thụ tài sản tại các điểm mua bán phế liệu, số tiền có được để phục vụ việc chơi game.
Thủ đoạn của các đối tượng là thường di chuyển quan sát tại các khu dân cư để nắm tình hình, nắm quy luật sinh hoạt, đi lại của chủ nhà. Cơ quan công an cho biết, mục tiêu mà các đối tượng nhắm đến là những gia đình thường xuyên vắng nhà, ngủ không đóng cửa kỹ hay các hộ sinh sống biệt lập với bà con xung quanh. Chính sự sơ hở, mất cảnh giác hay quá đặt niềm tin vào camera giám sát đã khiến các gia chủ vô tình đưa mình vào tầm ngắm.Thời điểm gây án không cố định, mà cứ thấy sơ hở là chúng lợi dụng để thực hiện hành vi…
Phát hiện cửa sau của gia đình người hàng xóm là ông Hoàng Minh Liêm, tổ 8A, phường Đức Xuân, thành phố Bắc Kạn không khóa, Hà Trần Khôi đã gọi với vào trong để kiểm tra xem có ai ở nhà không. Sau khi xác nhận không có ai trả lời Khôi đã “đột nhập” vào nhà ông Liêm trộm 01 con lợn nhựa để tiền tiết kiệm và tiền mặt trong tủ bán hàng với tổng số tiền 3.770.000đ. Sau đó Khôi đã dùng số tiền trên để tiêu xài. Thời điểm thực hiện hành vi, đối tượng Khôi vừa chấp hành xong án phạt tù cũng về tội trộm cắp tài sản.
Có thể thấy các đối tượng trộm cắp ngày càng manh động với các thủ đoạn tinh vi hơn. Thêm vào đó, nguyên nhân các vụ việc đáng tiếc trên một phần xuất phát từ chính sự sơ hở, mất cảnh giác từ chính nạn nhân đã tạo cơ hội để tội phạm thực hiện hành vi trộm cắp. Cơ quan công an cho biết các đối tượng phạm tội thường là nghiện ma túy, cờ bạc, hay liên quan đến các tệ nạn xã hội. Để có tiền tiêu xài, không chỉ là dịp cuối năm, dịp Tết mà hầu như thời điểm nào cũng vậy, chúng thường dòm ngó, lợi dụng sơ hở của chúng ta để hành động.
Ngoài theo dõi trực tiếp hiện nay, kẻ trộm còn có xu hướng sử dụng mạng xã hội để săn tìm con mồi và ra tay hành động. Bộ Công an nhận định, nhiều nhà có thói quen vô tư đưa hình ảnh, lịch trình di chuyển lên Facebook, hay những hình ảnh chụp tài sản mà không nghĩ đây là một lời mời gọi đạo chích đến nhà, điều này cũng là một nguy cơ tiềm ẩn gây nguy hiểm cho gia chủ.
Còn sự chủ quan của ông ông Phạm Bình Nguyên, tổ 7, phường Sông Cầu, thành phố Bắc Kạn khi đến Trung tâm thương mại mua sắm không gửi xe đúng nơi quy định mà chỉ khoá điện rồi dựng xe trên vỉa hè, đã trở thành cơ hội thuận lợi cho 3 đối tượng này thực hiện hành vi phạm tội. Vụ việc xảy ra 18/10/2022, tại khu vực Trung tâm thương mại Vincom Plaza, tổ 8A, phường Đức Xuân, thành phố Bắc Kạn. Lợi dụng lúc chập tối, 3 đối tượng đã bẻ khoá chiếc xe môtô, sau đó đem đến nơi vắng người để bỏ gương và biển kiểm soát rồi đem đến gửi tại nhà để xe của Bệnh viện đa khoa Bắc Kạn chờ cơ hội đem bán. Sau đó các đối tượng trở về nhà như không có gì xảy ra, khiến người thân không ai hay biết về hành vi phạm tội này. Tại thời điểm gây án các đối tượng này mới chỉ chạm ngưỡng 13, 14 tuổi vẫn đang là học sinh.
Do các em ham chơi, gia đình thiếu sự quản lý hoặc bất lực trước những hành vi sai trái của con em mình đã khiến các em dễ dàng vi phạm pháp luật. Người dưới 14 tuổi không bị truy cứu trách nhiệm hình sự mà chỉ có thể bị áp dụng biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn hoặc đưa vào trường giáo dưỡng. Nên chưa đủ sức răn đe đối với tội phạm ở lứa tuổi này. Vì thế việc quản lý, giáo dục từ gia đình là hết sức quan trọng. Vụ việc là một bài học đối với các bậc phụ huynh khi có con vi phạm pháp luật, nhưng cũng là một câu hỏi lớn đối với gia đình về việc làm sao để giúp đỡ, giáo dục con trở thành công dân tốt, công dân có ích cho xã hội.
Do đặc điểm của đối tượng trộm cắp tài sản là lén lút, bí mật nên khi tiến hành điều tra vụ án, Cơ quan cảnh sát điều tra gặp không ít khó khăn như: Nhiều vụ án không xác định được đối tượng gây án, đặc biệt có vụ án mặc dù đã xác định được đối tượng nhưng không chứng minh được hành vi phạm tội của đối tượng; cố tình tạo chứng cứ ngoại phạm, quá trình làm việc đối tượng không thừa nhận hành vi của bản thân…
Tại hội nghị tổng kết 5 năm thực hiện kế hoạch phòng ngừa, đấu tranh chống tội phạm trộm cắp tài sản xảy ra trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn; Đánh giá kết quả thực hiện kéo giảm 5% tội phạm về trật tự xã hội năm 2023 đã chỉ rõ: Từ ngày 15/5/2018 đến thời điểm tổng kết tháng 7/2023, tội phạm về trật tự xã hội xảy ra 1.187 vụ, 1.830 đối tượng trong đó đã điều tra, khám phá trên 1000 vụ đạt 86,8%. Tội phạm trộm cắp tài sản xảy ra 531 vụ, 450 đối tượng trong đó có 363 đối tượng không có nghề nghiệp, đã khởi tố 386 vụ, 377 đối tượng, xử phạt vi phạm hành chính 73 trường hợp. Tài sản chủ yếu là tiền, môtô, máy tính, điện thoại….thiệt hại ước tính trên 3 tỷ đồng. Khung giờ các đối tượng thực hiện hành vi trộm cắp chủ yếu là từ 5h đến 19h, với 222 vụ, chiếm 43,9%; địa bàn chủ yếu là nông thôn với 294 vụ, chiếm 55,4%.
Theo dự báo của cơ quan Công an, cuối năm sẽ là thời điểm hoạt động của loại tội phạm này diễn biến phức tạp. Để chủ động phòng ngừa, đấu tranh với đối tượng hoạt động trộm cắp tài sản các cơ quan ban, ngành, đoàn thể cần tăng cường công tác phòng ngừa bảo vệ tài sản cơ quan, đơn vị; tuyên truyền, nhắc nhở cán bộ, công chức, viên chức, nhất là lực lượng bảo vệ cơ quan nâng cao ý thức cảnh giác trong bảo vệ tài sản.
Mỗi người dân cần luôn chủ động nâng cao ý thức tự bảo quản, bảo vệ tài sản của chính mình: Khi ra, vào nhà hoặc trước khi đi ngủ nên khóa cổ, khóa càng xe, khóa cửa cẩn thận; chú ý đỗ xe ở nơi trong tầm quan sát, tránh đỗ trên đường vắng người, nếu có điều kiện nên gắn các thiết bị khóa tự động, chống trộm trên các xe; lắp đặt hệ thống camera giám sát tại nhà; không để tài sản có giá trị trong xe ô tô… Khi phát hiện các thông tin về đối tượng nghi vấn trộm cắp, nhanh chóng báo cho cơ quan Công an để kịp thời có giải pháp xử lý./.