DỰ ÁN LUẬT DỮ LIỆU: PHỤC VỤ PHÁT TRIỂN CHÍNH PHỦ SỐ VÀ CẢI CÁCH, CẮT GIẢM THỦ TỤC HÀNH CHÍNH GÓP PHẦN THÚC ĐẦY PHÁT TRIỂN KINH TẾ - XÃ HỘI

         Chuyển đổi số được Đại hội XIII của Đảng xác định là một trong những nhiệm vụ trọng tâm. Trong những năm qua, Đảng, Nhà nước đã có nhiều chủ trương, giải pháp đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ phục vụ công cuộc chuyển đổi số quốc gia, xây dựng Chính phủ điện tử, Chính phủ số, kinh tế số, xã hội số.
         Bên cạnh đó, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ cũng đã ban hành nhiều quyết định có tính định hướng quan trọng về phát triển dữ liệu, hoàn thiện cơ sở hạ tầng thông tin trong chuyển đổi số ở nước ta như: Chiến lược dữ liệu quốc gia quy định tại Quyết định số 142/QĐ-TTg ngày 02/02/2024 của Thủ tướng Chính phủ, Đề án xây dựng Trung tâm dữ liệu quốc gia quy định tại Nghị quyết số 175/NQ-CP ngày 30/10/2023 của Chính phủ, Quy hoạch hạ tầng thông tin và truyền thông thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 quy định tại Quyết định số 36/QĐ-TTg ngày 11/01/2024 của Thủ tướng Chính phủ. Do vậy, việc hoàn thiện pháp luật, quy định những chính sách trong phát triển, ứng dụng dữ liệu vào công tác quản lý nhà nước và phát triển kinh tế - xã hội là yêu cầu rất cấp thiết; tạo điều kiện cho mọi người dân được thụ hưởng lợi ích từ hoạt động chuyển đổi số.

        (Ảnh minh họa; nguồn: internet)

         Trên thế giới, nhiều nước đã có quy định về dữ liệu, vận hành, khai thác, sử dụng dữ liệu (dữ liệu của cơ quan nhà nước, của tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân) như: (1) Luật Dữ liệu mở (Hàn Quốc); (2) Luật Quản trị dữ liệu của Châu Âu áp dụng cho 27 nước thành viên Liên minh Châu Âu; (3) Đạo luật dữ liệu Châu Âu áp dụng cho 27 nước thành viên Liên minh Châu âu… Qua đó, tạo cơ chế, chính sách để ứng dụng dữ liệu vào hoạt động quản lý nhà nước, phát triển kinh tế - xã hội.
         Ở nước ta, quán triệt, triển khai các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về phát triển khoa học, công nghệ, nhất là những vấn đề liên quan đến xây dựng, tạo lập, kết nối, chia sẻ dữ liệu đã đạt được một số kết quả tích cực như: Bước đầu khởi tạo và hình thành được 07 cơ sở dữ liệu quốc gia; một số cơ sở dữ liệu quốc gia đã có sự kết nối liên thông, chia sẻ dữ liệu góp phần cải cách, đơn giản hóa thủ tục hành chính cho người dân; hạ tầng công nghệ xây dựng các trung tâm dữ liệu bước đầu được quan tâm đầu tư hơn...

• Việc xây dựng dự án Luật Dữ liệu nhằm mục đích sau:

        - Một là, tạo sự thống nhất, đồng bộ, sử dụng hiệu quả dữ liệu phục vụ công tác quản lý nhà nước và phát triển kinh tế - xã hội. Điều chỉnh toàn diện về hoạt động xử lý, quản trị, điều phối dữ liệu; xác định rõ công tác quản lý nhà nước về dữ liệu.
        - Hai là, phục vụ phát triển Chính phủ số và cải cách, cắt giảm thủ tục hành chính.
        - Ba là, phát triển kinh tế - xã hội.
         Thúc đẩy hình thành thị trường dữ liệu, hỗ trợ phát triển sản phẩm dịch vụ dựa trên dữ liệu, các giao dịch thương mại trên môi trường số được thường xuyên, liên tục, an toàn và minh bạch hơn. Hình thành và từng bước mở rộng kho dữ liệu tổng hợp, kho dữ liệu mở để người dân, doanh nghiệp khai thác, sử dụng, phục vụ sáng tạo, triển khai các ngành nghề, lĩnh vực kinh doanh mới, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế số và xây dựng xã hội số.
       - Bốn là, phát triển Trung tâm dữ liệu quốc gia.
         Trung tâm dữ liệu quốc gia khi đưa vào triển khai hoạt động sẽ là tiền đề để thúc đẩy quá trình phát triển và đẩy mạnh khai thác các cơ sở dữ liệu quốc gia phục vụ phát triển kinh tế - xã hội; góp phần thực hiện mục tiêu nâng tầm chiến lược phát triển kinh tế số của Việt Nam theo kịp các quốc gia trên thế giới, bảo đảm điều kiện cho Việt Nam phát triển và hòa nhập với nền kinh tế số của thế giới.

• Luật Dữ liệu bao gồm các nội dung chính sau:

         Quản lý dữ liệu: Quy định về thu thập, xử lý, lưu trữ, chia sẻ, khai thác và bảo vệ dữ liệu.
         Cơ sở dữ liệu tổng hợp quốc gia: Xây dựng cơ sở dữ liệu tổng hợp quốc gia, là kho dữ liệu tập trung, phục vụ cho quản lý nhà nước và phát triển kinh tế - xã hội.
         Trung tâm dữ liệu quốc gia: Quy định về vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ của Trung tâm Dữ liệu Quốc gia.
         Sản phẩm, dịch vụ dữ liệu: Khuyến khích phát triển thị trường dữ liệu, các sản phẩm, dịch vụ dựa trên dữ liệu.
         An ninh, an toàn dữ liệu: Bảo vệ dữ liệu cá nhân, bảo đảm an ninh, an toàn thông tin.

• Luật Dữ liệu sẽ mang lại nhiều lợi ích thiết thực, góp phần:

         Nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước: Hỗ trợ các cơ quan nhà nước trong việc ra quyết định dựa trên dữ liệu, nâng cao năng lực dự báo, phân tích và xử lý tình huống.
         Cải thiện chất lượng dịch vụ công: Đơn giản hóa thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ công trực tuyến thuận tiện, nhanh chóng cho người dân và doanh nghiệp.
         Thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội: Tạo điều kiện thuận lợi cho việc ứng dụng công nghệ thông tin trong các lĩnh vực kinh tế - xã hội, thu hút đầu tư, phát triển du lịch, nông nghiệp công nghệ cao...
         Nâng cao năng lực cạnh tranh của tỉnh: Xây dựng môi trường kinh doanh thuận lợi, thu hút đầu tư, tạo động lực cho phát triển kinh tế./.