Trong số 47 mô hình tổ chức quần chúng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở tại Bắc Kạn đều có những thành viên tích cực là lực lượng Bảo vệ dân phố, Công an xã bán chuyên trách và Dân phòng. Bám sát quy chế hoạt động của các mô hình, các thành viên đã phát huy vai trò tích cực, chủ động của người dân trong việc tham gia tố giác tội phạm và tệ nạn xã hội, góp phần tạo mối đoàn kết trong khu dân cư, ngăn ngừa phát sinh tội phạm ở cơ sở, có thể kể đến như mô hình: Hộ an toàn, thôn, bản, tổ dân phố bình yên; Tổ tự quản về ANTT; Tổ hòa giải, Quản lý giám sát, giáo dục người chấp hành xong án phạt tù trở về địa phương tái hòa nhập cộng đồng…
Với tinh thần trách nhiệm, là cánh tay nối dài của lực lượng Công an chính quy trong đảm bảo ANTT tại cơ sở. Lực lượng Bảo vệ dân phố, Công an xã bán chuyên trách và Dân phòng đã phối hợp với lực lượng Công an xã triển khai công tác tuần tra kiểm soát, đảm bảo ANTT, tuyên truyền về đường lối, chủ trương chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, cung cấp thông tin về âm mưu, thủ đoạn hoạt động của các loại tội phạm đến nhân dân. Đồng thời phối hợp với Công an xã, phường, thị trấn tiến hành kiểm tra cư trú; quản lý vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ và pháo; phòng cháy, chữa cháy, thu thập dữ liệu công dân phục vụ xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, tham gia bảo đảm ANTT các sự kiện chính trị, kinh tế, văn hóa diễn ra trên địa bàn.
Tính đến tháng 9 năm 2023, Bắc Kạn có 11 Ban bảo vệ dân phố với 211 thành viên; 1.138 đồng chí Công an xã bán chuyên trách và 298 đồng chí Dân phòng. 9 tháng đầu năm 2023 lực lượng Bảo vệ dân phố, Công an xã bán chuyên trách đã phối hợp phát động phong trào, tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật 643 buổi thu hút hơn 53.296 lượt người tham gia; nắm tình hình và cung cấp cho lực lượng Công an 270 tin có liên quan đến ANTT, trong đó có 125 tin có giá trị phục vụ công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm, tệ nạn xã hội và các hành vi vi phạm pháp luật khác; tích cực phối hợp với các lực lượng khác tham gia giải quyết kịp thời hơn 100 vụ, việc liên quan đến ANTT không để phát sinh phức tạp.
Nhằm thể chế hoá quan điểm, chủ trương của Đảng về xây dựng, củng cố, duy trì lực lượng quần chúng ở địa bàn cơ sở; đáp ứng yêu cầu bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội trong tình hình mới. Dự án Luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở được Bộ Công an xây dựng và trình lên Quốc hội. Theo Dự án Luật này, sẽ sắp xếp, kiện toàn lại 3 lực lượng bảo vệ dân phố, dân phòng và công an xã bán chuyên trách thành một lực lượng thống nhất với chức năng, nhiệm vụ bảo vệ ANTT ở cơ sở. Việc sắp xếp, bố trí lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở theo hướng thống nhất, tinh gọn đầu mối gắn với hoàn thiện chức năng, nhiệm vụ, quan hệ công tác, tiếp tục nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở trong thời gian tới.