Điện ảnh luôn nâng đỡ và giúp cho xúc cảm thăng hoa

Ngay khi danh sách đề cử của mùa giải Oscar năm nay được công bố, các chuyên trang phê bình điện ảnh đã đánh giá rằng hiếm có mùa giải nào chất lượng các bộ phim đồng đều và ở mức cao như mùa giải năm nay.

Đặc biệt ở hạng mục Phim hay nhất, cuộc đua diễn ra so kè sát nút, không ai đoán trước được chiến thắng nghiêng hẳn về một bộ phim nào.

Các phim được đề cử năm nay đậm chất nghệ thuật, chuyện phim mới mẻ, khiến những ai đang tìm kiếm sự vượt thoát ra khỏi thực tế để tạm đắm mình trong nghệ thuật thứ 7, sẽ thực sự thỏa mãn với những “liều thuốc” đến từ điện ảnh.

Bài nhận định về tổng thể các phim được đề cử năm nay trên tờ tin tức The Guardian (Anh) đánh giá rằng đây là “mùa thu hoạch tuyệt vời nhất với những niềm hy vọng dành cho điện ảnh trong một thập kỷ tới”. Nghệ thuật dàn dựng, diễn xuất, âm thanh, hình ảnh, công nghệ..., tất cả đều đưa lại cảm giác thỏa mãn cho người yêu phim, từ thị giác, thính giác cho tới xúc cảm.

Điểm đặc biệt của những phim được đề cử năm nay chính là “không gây đau đầu”, người xem có thể ngồn ngộn xúc cảm với phim, nhưng họ sẽ không cảm thấy mệt nhọc trước những câu chuyện về con người và thời cuộc.

Phim được đánh giá cao nhất trước lễ trao giải, một phim về đề tài Thế chiến I - “1917” - thực tế lại được nhìn nhận nhiều nhất ở yếu tố nghệ thuật dàn dựng và cách quay phim.

Chuyện phim không đề cập sâu vào các yếu tố lịch sử mà chỉ mượn bối cảnh đó để đặt vào một câu chuyện, những nhân vật trong phim vốn dĩ có thể được đặt trong bối cảnh bất cứ cuộc chiến tranh nào.

Những “gã khổng lồ” bước đi trong “khu rừng mùa giải Oscar” năm nay, như “Once Upon a Time in Hollywood” hay “The Irishman” cũng đều giúp người xem điện ảnh “thoát ly thực tại” để bước vào những bối cảnh không gian - thời gian khác.

“Jojo Rabbit” mượn bối cảnh nước Đức cuối Thế chiến II khi Đức Quốc xã đang trong những giờ khắc tồn tại cuối cùng, chuyện phim thoạt tiên tưởng rất “nặng đầu” nhưng kỳ thực lại không hề như vậy, phim hài hước, lạ lẫm đến mức gây sửng sốt.

“Marriage Story” đề cập tới một cuộc ly hôn nhưng hoàn toàn tránh việc đi vào phán xét đúng sai, sau cùng người xem sẽ yêu mến, cảm thương cho cả hai nhân vật chính. Chuyện phim đề cao yếu tố xúc cảm hơn là lý tính với những phân định rạch ròi.

“Little Women” cho thấy những câu chuyện điện ảnh xoay quanh phụ nữ hấp dẫn và “nặng ký” thế nào.

Những câu chuyện về bình đẳng trong xã hội, về nữ quyền, chống nạn phân biệt chủng tộc… dù có được đề cập trong một số bộ phim nhưng đều ở mức độ nhẹ nhàng, không “lên gân”.

Nếu muốn tìm một bộ phim thực sự làm dấy lên suy nghĩ, The Guardian cho rằng đó chính là “Parasite”, một bộ phim nói về khoảng cách giàu nghèo, về sự nghiệt ngã của đẳng cấp xã hội. Nhưng ngay cả “Parasite” cũng không hề khiến khán giả cảm thấy nặng nề khi theo dõi, thậm chí thoạt tiên phim còn rất có tính giải trí.

“Parasite” đạt được vinh quang lớn không chỉ bởi sự thông minh của nhà làm phim, sức hấp dẫn của chuyện phim, mà còn bởi phim nói về những vấn đề xã hội một cách rất nhẹ nhàng.

Nghe về “khoảng cách giàu nghèo”, “đẳng cấp xã hội” khiến người ta thấy thật nặng nề, mệt nhọc, nhưng không hề có điều đó khi xem phim, thậm chí người xem sẽ thấy không có một phút giây nào nhàm chán.

Phim của đạo diễn Bong không ủy mị đa cảm kiểu lên án người giàu vô cảm, thương cảm người nghèo vật lộn. Ngược lại, vị đạo diễn đã rất tỉnh táo để đưa lại một bức chân dung chân thực về cả hai phía giàu - nghèo với những nét đặc trưng trong đời sống tinh thần - vật chất của mỗi bên.

Cả người giàu và người nghèo trong phim đều được khắc họa rất hấp dẫn, thú vị, cả hai phía đều có những sai lầm, thiếu sót, những khốn khổ, vật lộn. Sau cùng, người xem nếu đã có những định kiến của mình, sẽ buộc phải đặt lại câu hỏi về cách thức nhìn nhận thế giới quanh mình.

Giờ đây, khi thế giới đang ngày càng giao thoa, người phương Tây đặc biệt quan tâm tới người phương Đông, muốn thấu hiểu về sự tương đồng và khác biệt, The Guardian gọi đây là “câu hỏi chủ chốt của thời đại chúng ta”, thì “Parasite” góp phần trả lời câu hỏi ấy.

Phim cho thấy rằng chúng ta tất cả đều giống nhau, đều là những con người biết đau đớn về thể chất - tinh thần, đều có khát khao giống nhau trong cuộc sống. Nhưng những điều ấy được diễn giải bằng phương cách thú vị mà chỉ có điện ảnh mới có thể đưa lại.

Mùa giải Oscar năm nay là một “vụ mùa viên mãn” thực sự, những bộ phim hay, đậm chất nghệ thuật, và chứa đựng điều quan trọng nhất: vẻ đẹp của điện ảnh, sự thoát ly thực tế, sức lôi cuốn, sự hài hước, sự rùng rợn, những thông điệp ý nghĩa, tích cực... Điện ảnh phải có được những điều đó, và mùa giải Oscar năm nay đã tôn vinh những tác phẩm thực sự xứng đáng.

Bích Ngọc

Theo The Guardian/Time