Tàu vỏ thép sớm hư hỏng: Phải làm rõ có yếu tố phá hoại hay không!

Phó Chủ nhiệm UB Khoa học, Công nghệ & Môi trường Trương Minh Hoàng.

- Vừa qua, đoàn công tác của Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn kiểm tra các tàu vỏ thép của Bình Định đã xác định lỗi chính với những sản phẩm hàng chục đồng này là vỏ tàu bị gỉ sét trầm trọng, tróc sơn, máy tàu có vấn đề… Trong 5 máy tàu bị hỏng thì có 4 máy không chính hãng. Trong hợp đồng đóng tàu với ngư dân, Công ty TNHH Đại Nguyên Dương cam kết là sử dụng thép Hàn Quốc, Nhật Bản nhưng sau cùng, doanh nghiệp lại tự ý đóng bằng thép Trung Quốc. Ông có ý kiến gì về việc này?

- Bản thân tôi rất bức xúc về việc này. Đây là việc làm tôi cho rằng cần xem lại trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị tham gia cùng người dân trong chương trình đóng tàu theo Nghị định 67 này, từ khâu hợp đồng. Một phương tiện kiếm sống của người dân, trị giá con tàu đến 20 tỷ đồng, có khi là tài sản của cả dòng tộc, tập thể xóm, ấp cả đời mới gom góp được nguồn tiền mà bị như vậy. Vì lý do hám lợi, hám tiền mà các doanh nghiệp, các đơn vị, nhà cung cấp làm gian dối, gây thiệt hại cho người dân.

Tôi cho rằng việc này không thể đổ thừa bất cứ một lý do nào cả. Hơn ai hết, những người đóng tàu phải biết được độ mặn của vùng biển Việt Nam như thế nào, không thể đổ thừa do yếu tố môi trường làm cho vỏ tàu bị gỉ sét được. Tôi hoàn toàn không đồng tình với lý lẽ đó.

Tôi thấy phải sớm làm rõ trách nhiệm trong vụ việc này, thậm chí các ngành chức năng cần vào cuộc xem xét, nếu có dấu hiệu vi phạm hình sự thì xử lý nghiêm, đem lại sự công bằng cho người dân, đặc biệt những ngư dân thuộc nhóm yếu thế.

- Cụ thể, đến lúc này, UB Khoa học, Công nghệ & Môi trường đã được báo cáo thế nào về sự việc?

- Tôi nghe bà con chia sẻ, khi ra khơi đánh bắt, may mắn là chưa đi quá xa, thì máy tàu hư hỏng. Chỉ riêng việc thuê mướn phương tiện để kéo tàu về cảng đã tốn kém cả trăm triệu đồng. Nếu bà con ngư dân chuyến đó đang đánh bắt ngoài khơi xa dài ngày, có sản lượng rồi mà tàu bị hư hỏng dọc đường thì tổn thất sẽ lớn và nặng nề hơn.

Tôi cho rằng, cách thức làm ăn như thế này cần phải lên án mạnh mẽ.

- Chủ trương hỗ trợ ngư dân đóng tàu vỏ thép có ý nghĩa hết sức quan trọng, chương trình được Quốc hội cũng như người dân rất ủng hộ, kỳ vọng đây là một giải pháp giúp phát triển kinh tế biển, để nhà nước cùng ngư dân song hành “bám biển”, bảo vệ chủ quyền. Xảy ra tình trạng sai phạm với một chương trình như này, ông nhìn nhận thế nào về tính chất sự việc?

- Phải xem lại xem vụ việc này có yếu tố phá hoại hay không. Đây là chủ trương lớn với đất nước, Quốc hội phải đưa ra bằng một nghị quyết. Chủ trương này để hỗ trợ, động viên người dân bám biển theo nghĩa rộng hơn, bám biển lâu dài, vươn khơi xa chứ không phải chỉ bám biển ven bờ. Ý nghĩa của chủ trương này rất rõ và được sự đồng tình rất cao của các đại biểu Quốc hội khóa trước.

Tôi rất đau xót khi chủ trương đưa ra lại xảy ra sự việc như vậy. Khi đi giám sát về việc thực hiện chủ trương này, tôi đã thấy tiếc một điều mà việc triển khai thực hiện bị chậm một bước.

Đến thời điểm này, sự việc xảy ra tại Bình Định lại cho thấy thêm một “lỗi” khác với chương trình là sự hư hao, làm thiếu trách nhiệm thế này. Tôi rất mong các cơ quan chức năng vào cuộc xác định xem có yếu tố trục lợi, phá hoại trong việc thực hiện chủ trương này hay không. Nếu có, mục đích của việc này là làm chương trình 67 bị gãy gánh dọc đường, làm người dân nản lòng “bám biển”.

Tôi rất mong chờ Bộ Nông nghiệp và các Bộ ngành có khảo sát tổng thể, đánh giá trữ lượng nguồn lợi thủy sản để khi các phương tiện đánh bắt xa bờ, người dân biết ngư trường nào có sản lượng lớn hải sản để đánh bắt, thu được lợi nhuận, để nghề “bám biển” đem lại thu nhập tốt, đời sống ấm no cho ngư dân.

- Được biết, hiện nay, Bộ Nông nghiệp, Sở Nông nghiệp tỉnh Bình Định đã lập đoàn kiểm tra và có kết luận bước đầu về sự việc được phản án. UB Khoa học Công nghệ và Môi trường có vào cuộc giám sát việc này, thưa ông?

- Vừa qua chúng tôi đã đi khảo sát việc triển khai thực hiện chủ trương này. Cuối năm vừa rồi, tôi cũng có tham gia đoàn giám sát ở Quảng Ngãi. Tuy nhiên thời điểm đó chưa xuất hiện vấn nạn này.

Trước kỳ họp lần này, tôi tham gia đoàn của Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển đi kiểm tra việc đóng tàu, khảo sát ở nhiều tỉnh thành. Tại Ninh Thuận, chúng tôi cùng xuống tàu thị sát. Khi chúng tôi đến, bà con phấn khởi lắm, bà con cũng vui vì hiệu quả của chủ trương này vì tàu vỏ sắt đảm bảo an toàn, ít đòi hỏi phải duy tu bảo dưỡng hơn, những chuyến đi biển dài ngày vì thế cũng an tâm.

Cùng với đó, dịch vụ hậu cần nghề cá cũng được thúc đẩy rất tốt. Những nơi chúng tôi khảo sát không xảy ra tình trạng như Bình Định.

Qua sự việc này, tôi cho rằng các cơ quan cần tiếp tục vào cuộc ở những địa phương có phản ánh, hiện tượng bất thường. Bộ Nông nghiệp cũng nên sớm có kết luận, nếu thấy có dấu hiệu vi phạm hình sự thì chuyển sang cơ quan chức năng để xử lý đến nơi, đến chốn.

- Xin cảm ơn ông!