Chiến thuật của Nga và Thổ Nhĩ Kỳ trong cuộc chiến quyết định tại Syria

Tổng thống Nga Vladimir Putin (trái) và người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan (Ảnh: CGTN)

Thổ Nhĩ Kỳ gần đây tiếp tục triển khai binh sĩ và vũ khí hạng nặng đến biên giới phía tây nam với Syria nhằm chuẩn bị cho một cuộc tấn công lớn của quân đội chính phủ Syria và các đồng minh vào vùng lãnh thổ do phe nổi dậy kiểm soát.

Theo trang tin Al Jazzera, một đoàn xe quân sự Thổ Nhĩ Kỳ đã đến một tiền đồn của nước này ở thị trấn Morek thuộc tỉnh Hama, phía bắc Syria vào sáng sớm ngày 13/9. Ngoài ra, một máy bay quân sự chở theo hàng chục binh sĩ Thổ Nhĩ Kỳ cũng hạ cánh xuống sân bay dân sự tại tỉnh Hatay, cách biên giới Thổ Nhĩ Kỳ - Syria khoảng 50km. Hiện chưa rõ liệu nhóm binh sĩ này có vượt qua biên giới và tiến vào lãnh thổ Syria hay không.

Hiện tiếp nhận khoảng 3,5 triệu người tị nạn Syria, Thổ Nhĩ Kỳ rất lo ngại một làn sóng người tị nạn nữa sẽ tràn sang nước này nếu lực lượng chính phủ Syria, với sự hậu thuẫn của không quân Nga và các nhóm đồng minh, tấn công tỉnh Idlib - thành trì cuối cùng của các tay súng nổi dậy tại Syria.

Theo ông Metin Gurcan, chuyên gia an ninh Thổ Nhĩ Kỳ, việc củng cố sức mạnh quân sự ở khu vực biên giới với Syria chỉ là biện pháp phòng vệ.

“Nếu nhìn vào các hệ thống vũ khí (của Thổ Nhĩ Kỳ), tôi cho rằng chúng đều sử dụng cho mục đích phòng vệ. Tôi không nghĩ Thổ Nhĩ Kỳ có ý định tấn công và có khả năng can thiệp quân sự vào tình hình Idlib. Đây chỉ là biện pháp quân sự ngăn chặn và phòng ngừa nhằm kiểm soát dòng người tị nạn (từ Syria)”, chuyên gia Gurcan nhận định.

Xe tải chở xe tăng Thổ Nhĩ Kỳ tiến gần biên giới Syria (Ảnh: Aljazeera)

Gần 40.000 người đã rời khỏi Idlib sau khi Nga và Syria tăng cường các cuộc không kích tại khu vực này trong 2 tuần gần đây. Liên Hợp Quốc ước tính trong trường hợp xấu nhất, khoảng 900.000 dân thường có thể tìm cách bỏ trốn khỏi Idlib nếu một cuộc tấn công toàn diện diễn ra.

Giới chức Thổ Nhĩ Kỳ liên tục cảnh báo Nga và chính quyền Syria về việc tấn công Idlib. Thổ Nhĩ Kỳ cho rằng kịch bản tấn công như vậy sẽ dẫn tới làn sóng tị nạn rất lớn từ Syria tràn sang Thổ Nhĩ Kỳ.

Trong suốt một tuần vừa qua, Thổ Nhĩ Kỳ đã triển khai quân tiếp viện và mở rộng các cấu trúc phòng thủ tại hơn 10 trạm quan sát dọc khu vực phe nổi dậy nắm giữ ở Idlib, phía tây Aleppo và phía bắc tỉnh Hama. Những tiền đồn này được thành lập sau thỏa thuận giảm căng thẳng giữa Thổ Nhĩ Kỳ, Nga và Iran từ tháng 7/2017.

Một số khu vực tại các tỉnh Deraa và Homes cũng như ngoại ô Đông Ghouta cũng là một phần trong khuôn khổ thỏa thuận giảm căng thẳng đó. Tuy nhiên trong những tháng gần đây, lực lượng chính phủ Syria, với sự hậu thuẫn của của không quân Nga và các nhóm vũ trang thân Iran, đã giành lại quyền kiểm soát các khu vực trên. Vào ngày 7/9 vừa qua, một thỏa thuận ngừng bắn do Thổ Nhĩ Kỳ đề xuất đã bị Nga và Iran bác bỏ tại hội nghị thượng đỉnh 3 bên ở Tehran, Iran.

Quan hệ Nga - Syria

Bức tường dọc biên giới Thổ Nhĩ Kỳ - Syria được chụp tại tỉnh Idlib. (Ảnh: Reuters)

Theo chuyên gia Gurkan, kịch bản đối đầu giữa các lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ và các lực lượng ủng hộ chính quyền Syria “khả năng cao sẽ không xảy ra” nếu một cuộc tấn công nhằm vào Idlib vẫn tiếp diễn như dự tính.

Ông Gurkan cho rằng Nga vẫn tiếp tục kiểm soát không phận Syria và Thổ Nhĩ Kỳ không thể tiến hành bất kỳ động thái quân sự nào nếu chưa có sự chấp thuận của Nga.

“Tôi không cho rằng sẽ xảy ra một cuộc tấn công quy mô lớn trên mặt đất (do các lực lượng Syria thực hiện). Thay vào đó, đây sẽ là một cuộc chiến bao vây cô lập, kéo dài dần dần trong khoảng thời gian từ 9-10 tháng.

Cũng theo chuyên gia Gurkan, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ không rút quân khỏi các trạm quan sát nếu cuộc chiến căng thẳng nổ ra.

“Có những trạm quan sát đã được Nga bật đèn xanh, mục tiêu chính là ngăn chặn sự mở rộng của các nhóm vũ trang dòng Shia thân Iran từ Aleppo di chuyển đến Idlib”, ông Gurkan nói. Theo ông, Nga cũng muốn kiềm chế ảnh hưởng của Iran ở Syria và ngăn các nhóm vũ trang đó mở rộng sang Idlib.

Kế hoạch của quân đội Syria

Hãng tin Al-Masdar News dẫn một nguồn tin quân sự cho biết cuộc tấn công nhằm vào Idlib sắp tới của quân đội Syria sẽ chỉ giới hạn trong một số khu vực nhất định. Theo nguồn tin, quân đội Syria đã lên kế hoạch tấn công vào miền bắc Latakia, miền bắc Hama, đông nam và tây nam Idlib.

Nguồn tin quân sự cho biết cuộc tấn công của lực lượng chính quyền Syria vào Idlib, thành trì cuối cùng của phiến quân tại Syria, sẽ giới hạn ở các vùng Al-Ghaab Plains (tây nam Idlib), Jisr Al-Shughour (tây nam Idlib), và Abu Dhuhour (đông nam Idlib). Nguồn tin nói thêm rằng quân đội Syria có thể sẽ điều quân tới khu vực ngoại ô của Ma'arat Nu'man và Saraqip, tuy nhiên điều này vẫn đang được quân đội Syria và quân đội Nga thảo luận.

Một số tin đồn xuất hiện gần đây nói rằng quân đội Syria sẽ cố gắng chiếm lại toàn bộ lãnh thổ Idlib, tuy nhiên nguồn tin của Amasdar News khẳng định Damascus không có kế hoạch này. Thay vào đó, mục tiêu chính trong chiến dịch tới đây của chính quyền Syria là phong tỏa toàn bộ khu vực giáp ranh giữa Idlib với các vùng lân cận là Hama và Latakia.

Trong khi đó, mục tiêu chính của Nga là giành lại thành phố Jisr al-Shughur vì đây là nơi lực lượng nổi dậy nhiều lần phóng tên lửa và máy bay không người lái tới căn cứ không quân Hmeymim của Nga ở tây nam Latakia.