Ấn Độ đẩy nhanh dự án 100 triệu USD đóng tàu cho cảnh sát biển Việt Nam

Đại sứ Ấn Độ tại Việt Nam Parvathaneni Harish đã có cuộc phỏng vấn với báo chí về những dấu ấn quan trọng trong hợp tác song phương giữa Việt Nam và Ấn Độ trong năm 2018 và những lĩnh vực trọng tâm trong năm 2019.

Ông đánh giá như thế nào về hợp tác kinh tế thương mại Việt Nam - Ấn Độ trong năm 2018, bao gồm hoạt động của cộng đồng doanh nghiệp Ấn Độ tại Việt Nam? Ông kỳ vọng gì về lĩnh vực này trong năm 2019? 

Tôi thấy một tương lai tươi sáng trong quan hệ thương mại và kinh tế giữa hai nước. Trong 2 năm qua, thương mại song phương Việt Nam - Ấn Độ, theo số liệu của Ấn Độ, đã tăng từ 7.8 tỷ USD trong năm 2016 lên gần 13 tỷ USD trong năm 2018. Năm nay, chúng tôi hy vọng sẽ đạt được 14 tỷ USD, điều này có nghĩa hai bên đang đi đúng hướng để đạt mục tiêu thương mại song phương 15 tỷ USD vào năm 2020.

Có rất nhiều cơ hội và tiềm năng để đạt mục tiêu đó. Thương mại nông nghiệp và nông sản là nhân tố chủ chốt trong thương mại tổng thể giữa hai nước. Hai bên đang hợp tác chặt chẽ trong nhiều lĩnh vực.

Về đầu tư, các công ty Ấn Độ đang tìm kiếm cơ hội tại Việt Nam và mạng lưới các Hiệp định thương mại tự do (FTA) rất hấp dẫn đối với các công ty Ấn Độ. Họ đang tìm kiếm cơ hội trong ngành dầu khí, năng lượng tái tạo như năng lượng mặt trời và năng lượng gió, trong ngành nông sản.

Trong những năm tới, sẽ có nhiều hơn nữa các công ty Ấn Độ tìm kiếm cơ hội đầu tư ở đây và tôi rất mong chờ mục tiêu thương mại song phương đạt 15 tỷ USD vào năm sau.

Hợp tác quốc phòng - an ninh được đánh giá là trụ cột quan trọng, hiệu quả của quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện Việt Nam - Ấn Độ. Trong năm qua, đâu là dấu ấn và thời gian tới hai nước dự kiến thúc đẩy hợp tác trong lĩnh vực này như thế nào, nhất là trong hợp tác sản xuất thiết bị quân sự?

Đây là năm thứ 12 của quan hệ chiến lược Ấn Độ - Việt Nam và cũng đã hơn 2 năm kể từ khi quan hệ hai nước được nâng cấp lên quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện khi Thủ tướng Narendra Modi sang thăm Việt Nam vào tháng 9/2016.

Hợp tác quốc phòng an ninh là trụ cột trong quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện Việt Nam - Ấn Độ. Hai nước hợp tác trong rất nhiều mảng của lĩnh vực này, cả các mảng truyền thống lẫn phi truyền thống. Mỗi đơn vị trong quân đội hai nước đều duy trì quan hệ rất tốt đẹp. Chúng ta đã tổ chức hội đàm hải quân, lục quân và không quân giữa hai nước. Hai bên cũng có sự hợp tác mạnh mẽ giữa hai lực lượng cảnh sát biển và bộ đội biên phòng.

Trong lĩnh vực an ninh, Ấn Độ cung cấp khóa huấn luyện cho nhân viên an ninh Việt Nam tại các viện đào tạo của Ấn Độ. Hai bên cũng hợp tác mạnh mẽ trong lĩnh vực an ninh mạng, ngoài ra còn có hợp tác chống khủng bố.

Về sản xuất thiết bị quân sự, đây được coi là lĩnh vực quan trọng trong quan hệ song phương. Chúng tôi hy vọng tăng cường hợp tác trong lĩnh vực chuyển giao công nghệ và hợp tác sản xuất chung các thiết bị quân sự với Việt Nam.

Chúng tôi cũng mong muốn có thể triển khai nhanh hơn dự án đóng tàu tuần tra ngoài khơi cho cảnh sát biển Việt Nam, do công ty đóng tàu Larsen & Touburo của Ấn Độ đảm nhận theo gói tín dụng 100 triệu USD được chính phủ Ấn Độ cấp cho Việt Nam. 

Chúng tôi mong dự án đóng tàu được thực hiện sớm. Nửa số tàu đó sẽ được đóng ở Ấn Độ và nửa còn lại được đóng ở Việt Nam. Hai nước sẽ có chuyển giao công nghệ, hợp tác chặt chẽ hơn, vì vậy đóng tàu sẽ là lĩnh vực hợp tác giữa hai bên.

Tổng thống Ấn Độ Ram Nath Kovind trong chuyến thăm Việt Nam vào tháng 11/2018 nhấn mạnh rằng sự tương đồng về văn hóa đã gắn kết chặt chẽ quan hệ hữu nghị giữa hai nước. Bản thân Đại sứ cũng rất tích cực tham gia và tổ chức các hoạt động thúc đẩy hợp tác văn hóa hai nước, ông có chia sẻ gì về những gắn kết văn hóa giúp hai nước tăng cường quan hệ song phương? 

Những người Ấn đầu tiên đến Việt Nam gần 2.000 năm trước là các thương nhân và nhà sư. Họ mang theo hàng hóa để trao đổi và lòng từ bi của Đức Phật. Cho nên mối liên kết văn hóa là mối liên kết lâu đời nhất giữa nhân dân Ấn Độ và nhân dân Việt Nam. Đây là trọng tâm trong chuyến thăm của Thủ tướng Modi hồi tháng 9/2016.

Thủ tướng Modi đã tới thăm chùa Quán Sứ và phát biểu trước hàng nghìn sư thầy và sư cô của Giáo hội Phật giáo Việt Nam. Thủ tướng nói rằng trong khi các nước khác đến Việt Nam với thông điệp chiến tranh thì Ấn Độ đến Việt Nam với thông điệp của Đức Phật, hòa bình và lòng từ bi. Do vậy chính văn hóa là mối liên kết giữa hai nước.

Cũng với quan điểm như vậy, khi Tổng thống Kovind thực hiện chuyến thăm cấp nhà nước đến Việt Nam vào tháng 11/2018, Tổng thống đã thăm Đà Nẵng, bảo tàng Chăm và các nhóm tháp tại khu di tích Mỹ Sơn, tỉnh Quảng Nam. Những nơi đó đại diện cho mối liên kết của các nền văn minh hai nước.

Viện Khảo cổ Ấn Độ đang hỗ trợ Việt Nam trong công tác trùng tu và bảo tồn ba nhóm tháp tại khu di tích Mỹ Sơn. Chúng tôi hy vọng sẽ tiếp tục hợp tác với Việt Nam trong lĩnh vực này.

Hai nước cũng có rất nhiều sự tương đồng về văn hóa. Chúng ta đều hướng về gia đình, có văn hóa truyền thống như thờ cúng tổ tiên, tín ngưỡng thờ Mẫu, Phật giáo và Ấn Độ giáo.

Trong những năm gần đây, yoga rất được yêu thích tại Việt Nam. Mỗi năm, Đại sứ quán Ấn Độ đều hợp tác với chính phủ Việt Nam và các địa phương để tổ chức ngày quốc tế yoga trên khắp các tỉnh thành. Hàng nghìn người Việt Nam đã tham dự rất nhiệt tình.

Tổng thống Mỹ Donald Trump năm 2017 đã đưa ra chiến lược mới Ấn Độ - Thái Bình Dương với phạm vi mở rộng hơn. Ông đánh giá như thế nào về chiến lược này?

Thủ tướng Modi trong bài phát biểu tại Đối thoại Shangri La ở Singapore vào tháng 6/2018 đã giải thích quan điểm của Ấn Độ. Đối với Ấn Độ, Ấn Độ - Thái Bình Dương không phải là một chiến lược, hay một câu lạc bộ giới hạn các thành viên.

Chúng tôi coi Ấn Độ - Thái Bình Dương là một khu vực địa lý và các nước ASEAN nằm ở trung tâm khu vực này, nối hai đại dương với nhau. Các nước ASEAN không chỉ nằm ở trung tâm trên khía cạnh địa lý, mà còn trên khía cạnh văn hóa, văn minh. Do vậy đối với Ấn Độ, tính trung tâm và thống nhất của ASEAN nằm tại trái tim của Ấn Độ - Thái Bình Dương.

Chúng tôi tin rằng Ấn Độ-Thái Bình Dương là một khái niệm mang tính bao trùm, không ám chỉ một quốc gia cụ thể nào. Khái niệm này không loại trừ bất kỳ quốc gia nào, mà mang các quốc gia xích lại gần nhau phục vụ cho mưu cầu hòa bình và thịnh vượng.

Chúng tôi tin rằng khu vực này cho phép tất cả các quốc gia, lớn hay nhỏ, mạnh hay yếu có quyền tiếp cận biển một cách bình đẳng, miễn là họ có chung vùng biển. Điều này đòi hỏi tôn trọng tuyệt đối luật pháp quốc tế, bao gồm Công ước Liên hợp quốc về Luật biển 1982 (UNCLOS) nhằm đảm bảo giao thương không bị cản trở và tự do hàng hải cũng như hàng không.

Chúng tôi tin rằng kết nối là điều quan trọng và chúng ta cần hoạt động vì kết nối trong khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương. Về phía Ấn Độ, chúng tôi đều có quan hệ với các bên để khu vực này mang tính bao trùm, đa phương, thượng tôn pháp luật và luật pháp quốc tế.

Xin Đại sứ cho biết quan điểm của Ấn Độ về việc giải quyết các tranh chấp hiện nay trên Biển Đông?

Ấn Độ hoàn toàn đồng ý với Việt Nam về vấn đề Biển Đông. Các tranh chấp cần được giải quyết theo luật pháp quốc tế, đặc biệt là UNCLOS, giải quyết hòa bình tranh chấp, phản đối sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực.

Chúng tôi hy vọng các bên tuân thủ Tuyên bố về ứng xử của các bên trên Biển Đông (DOC) và mong chờ Bộ Quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC) mang tính ràng buộc được hoàn thành sớm nhất có thể.

Xin trân trọng cảm ơn ông!

Thành Đạt