Hồ Chí Minh sinh ra trong cảnh đất nước bị thực dân Pháp xâm lược và đô hộ, giai cấp phong kiến từng bước nhượng bộ, đầu hàng, làm tay sai cho thực dân Pháp, các cuộc đấu tranh chống Pháp lần lượt thất bại, cách mạng Việt Nam rơi vào tình thế “dường như trong đêm tối không có đường ra”. Mặc dù rất khâm phục các nhà yêu nước như Phan Đình Phùng, Hoàng Hoa Thám, Phan Châu Trinh, Phan Bội Châu, nhưng Nguyễn Tất Thành không hoàn toàn tán thành đường lối và cách làm của các vị tiền bối. Nhận thức được sự khủng hoảng, bế tắc của các phong trào đấu tranh không chỉ là vấn đề đường lối, tổ chức mà còn là phương pháp cứu nước, Hồ Chí Minh xác định phải đi ra nước ngoài, tìm hiểu, khám phá thế giới, xem nước Pháp và các nước khác làm như thế nào rồi trở về giúp đồng bào chúng ta. Đó là tư duy về một phương pháp cách mạng mới.
Sau một thời gian bôn ba trên hành trình tìm con đường cứu nước, giải phóng dân tộc, Hồ Chí Minh đã rút ra nhận xét, những lời tuyên bố tự do của các nhà chính trị tư sản trong lúc chiến tranh thật ra chỉ là những lời đường mật để lừa bịp các dân tộc, Chủ nghĩa Uynxơn chỉ là một trò bịp lớn. Và muốn được giải phóng, các dân tộc thuộc địa chỉ có thể trông cậy vào mình, trông cậy vào lực lượng của bản thân mình. Hồ Chí Minh hiểu rõ hơn ai hết sự xâm lược của chủ nghĩa thực dân là một hành động bạo lực phản cách mạng. Vì vậy, chúng ta phải dùng bạo lực cách mạng để chống lại chúng, theo tinh thần công cuộc giải phóng anh em chỉ có thể thực hiện được bằng sự nỗ lực của bản thân anh em. Đồng thời, cách mạng Việt Nam muốn giành thắng lợi chỉ có một con đường duy nhất đó là cách mạng vô sản và phải đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản.
Bác Hồ với TNXP (ảnh Tư liệu)
Từ việc chỉ ra lý luận về con đường cách mạng Việt Nam, Người đã có nhiều hoạt động sôi nổi trên phương diện lý luận và thực tiễn và đi tới sáng lập ra Đảng cộng sản Việt Nam để lãnh đạo phong trào cách mạng.
Tổ chức vững bền, tự lực cánh sinh, đem sức ta mà tự giải phóng cho ta, đoàn kết và tranh thủ sự ủng hộ của giai cấp vô sản và các dân tộc bị áp bức là những nhân tố tạo nên phương pháp lãnh đạo vừa cách mạng vừa khoa học, phù hợp với điều kiện thực tế của nước Việt Nam thuộc địa. Sức mạnh của phương pháp đó đã được nhân lên khi Hồ Chí Minh khôn khéo xử lý các mối quan hệ thời, thế, lực; thiên thời, địa lợi, nhân hòa, “dĩ bất biến ứng vạn biến”. Từ đó đã giúp cho dân tộc ta làm nên Cách mạng tháng 8, lập ra Nhà nước Việt Nam dân chủ Cộng hòa, giành thắng lợi trong cuộc kháng chiến chống pháp cứu nước và sau đó là thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước...
Hồ Chí Minh không chỉ là người hoạch định đường lối, xây dựng lý luận cách mạng giải phóng dân tộc đi tới chủ nghĩa xã hội mà còn là người tổ chức, kiến tạo phong trào cách mạng, là người tìm đường, mở đường, dẫn đường và thiết kế tương lai. Sự thắng lợi đó là minh chứng hùng hồn cho tính đúng đắn, sáng tạo của tư tưởng Hồ Chí Minh và bản lĩnh Hồ Chí Minh. Người đã đem lại sự hồi sinh cho dân tộc Việt Nam, từ một nước thuộc địa nửa phong kiến nghèo nàn lạc hậu, nhân dân bị áp bức, bóc lột lầm than; một nền văn hóa xã hội lệ thuộc…trở thành một dân tộc độc lập, tự do; không còn áp bức bóc lột, xây dựng một Nhà nước mà quyền làm chủ và là chủ thuộc về nhân dân. Đó còn là sự hồi sinh, nâng tầm một nền tảng xã hội, mãi mãi là ngọn đuốc soi đường, dẫn dắt sự nghiệp cách mạng Việt Nam trong quá trình đổi mới, phát triển hiện nay và tương lai./.