Robotacon WRO 2018: Sân chơi công nghệ của học sinh thời 4.0

Phát triển tư duy, sáng tạo từ thực tế

Không đơn thuần là một cuộc thi lắp ráp robot và lập trình, Robotacon WRO 2018 đưa ra đề tài “Vấn nạn lương thực”, một vấn đề toàn cầu khi cho các em học sinh từ 8 đến 20 tuổi giải quyết. Tuy nhiên, đây cũng là cơ hội để các em học hỏi, vận dụng kiến thức cùng các kỹ năng mềm vào khoa học công nghệ.

“Chủ đề năm nay là phải giải quyết những vấn đề thực tiễn, nên chúng em dễ tiếp cận hơn. Để giải được bài toán này, em không chỉ phải chuẩn bị kiến thức về thực phẩm, kỹ năng lập trình và sáng tạo robot mà còn phải có khả năng giải quyết tình huống, hiểu rõ các vấn đề khoa học. Bài học em rút ra sau cuộc thi chính là luôn phải suy nghĩ cách giải quyết vấn đề có thiết thực hay không? Và cho dù dự án chỉ đang ở bước ý tưởng nhưng nếu thành công, nó sẽ có thể áp dụng, giúp ích cho nhiều người hơn.” Em Võ Nguyễn Khả Ái – Khối ĐH KHTN (ĐHQG TP.HCM), thí sinh bảng B4 vui vẻ chia sẻ.

Vòng chung kết cuộc thi là sự tham gia của 283 đội thi xuất sắc với 770 thí sinh đến từ hơn 100 trường tiểu học, THCS, THPT và đại học trên toàn quốc. Nhà thi đấu Quân khu 7 tại TP.HCM thu hút đông đảo các bạn học sinh thi đấu robot trong các nội dung đối kháng, bóng đá… trong tiếng reo hò, cổ vũ náo nhiệt của bạn bè, thầy cô và các bậc phụ huynh.

Ở bảng B4, bảng đấu được đánh giá khó nhất khi đề thi yêu cầu học sinh phải đưa ra các giải pháp sáng tạo, sử dụng công nghệ trong lắp ráp Robot của đội để giải quyết vấn đề đề bài nêu ra. Đội Unifesh đã xuất sắc trở thành nhà vô địch năm nay. Ngoài cúp vô địch và quà của nhà tài trợ, đội còn nhận được suất học bổng bốn năm của một đại học tại Mỹ.

Thấu hiểu tầm quan trọng của những cuộc thi như Robotacon cho sự phát triển của con trẻ, Anh Lê Nguyễn Quốc, phụ huynh trường THPT Phú Nhuận chia sẻ: “Cuộc thi năm nay rất hay, đã mang thêm nhiều kiến thức sau này cho con tôi, đặc biệt là đam mê điện tử, robot. Tôi hi vọng thông qua cuộc thi, con có có thêm nhiều kinh nghiệm từ bạn bè để cháu có thể phát triển bản thân theo hướng mới, hiện đại hơn.”

Đó là vài hình ảnh tiêu biểu trong cuộc thi Cuộc Thi Tài Năng Robot Robotacon – WRO 2018. khác biệt nhiều cuộc thi khác, cuộc thi này khi đòi hỏi các thí sinh vận dụng kiến thức liên môn STEM (khoa học, kỹ thuật, công nghệ và toán) cùng kỹ năng thiết kế Robot, lập trình và tìm ra giải pháp thiết thực cho từng bảng thi cụ thể.

Vận dụng nền tảng công nghệ 4.0 vào giáo dục

STEM là phương pháp giáo dục đề cao phong cách học hỏi sáng tạo - yếu tố kích thích niềm đam mê học tập. Giáo dục STEM đã được đưa vào chương trình chính khóa tại một số nước trong khu vực như Thái Lan, Malaysia và Singapore.

Thế giới đang dành nhiều sự quan tâm đến phương pháp giáo dục STEM trong bối cảnh đặc trưng của cuộc cách mạng 4.0 là việc tích hợp giữa các mảng nghiên cứu, chẳng hạn không đơn thuần là khoa học máy tính mà còn sử dụng các kiến thức của nhiều ngành khoa học khác nhau, ví dụ như sinh học, giao thông, để tạo ra sản phẩm thông minh khác nhau. STEM ra đời nhằm tạo nguồn nhân lực ngay từ bé để đủ sức lĩnh hội những kiến thức.

Theo nghiên cứu của Đại học Oxford, 47% số việc làm ngày nay sẽ biến mất và ảnh hưởng nghiêm trọng. Công việc mới sẽ được sinh ra sẽ chủ yếu liên quan đến STEM.

Nắm rõ tầm quan trọng của phương pháp STEM trong giảng dạy, GS.TS Nguyễn Đức Chính, Trường Đại học Giáo dục cho cho rằng phải cho STEM vào trong giáo dục nếu không muốn lạc hậu trong tương lai: Chương trình giáo dục STEM đã được áp dụng ở hầu hết các nước trên thế giới và trong khu vực châu Á từ lâu. Tại Việt Nam, từ năm 2016, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã cho triển khai thí điểm giáo dục STEM ở 14 trường THCS và THPT. Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 16 về tăng cường năng lực tiếp cận cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4, trong đó đề ra những giải pháp và nhiệm vụ thúc đẩy giáo dục STEM tại trường học.

Khi hoạt động giáo dục STEM trưởng thành ở mức độ nhất định, nó sẽ thúc đẩy chính sách bằng những đòi hỏi phải có sự chuẩn hóa nội dung, giáo viên và cũng khiến cho lĩnh vực giáo dục STEM được các nhà đầu tư, nhà tài trợ quan tâm hơn. Rõ ràng, thúc đẩy STEM trong giáo dục rất cần đến sự hỗ trợ của các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực công nghệ. Các cuộc thi như WRO 2018 trở thành nơi để các trường học trên cả nước tiếp cận khái niệm và thực tế STEM.

“Sứ mệnh thu hẹp khoảng cách giáo dục Việt Nam với quốc tế chắc chắn là một quá trình và đòi hỏi nhiều sự cộng tác. Vì vậy, chúng tôi cảm kích sự đồng hành của các công ty hàng đầu như Samsung và LEGO Education trong nỗ lực đóng góp cho sự phát triển giáo dục, đặc biệt là giáo dục STEM của Samsung”, thầy Nguyễn Văn Hiếu – Phó Giám Đốc Sở Giáo Dục và Đào Tạo Tp. HCM chia sẻ.

Từ vai trò là đơn vị chỉ cải tạo cơ sở hạ tầng và hỗ trợ thiết bị công nghệ cho các cơ sở giáo dục qua những dự án như “Thư viện thông minh 1.0”, S.hub”, Samsung nỗ lực nâng cao vai trò và giá trị đóng góp cho cộng đồng bằng cách tích hợp phần mềm, giải pháp và kế tiếp là nội dung với các dự án “Giảng đường thông minh”, “Học viện STEM thiếu nhi”… Cuộc thi WRO 2018 là hợp tác chiến lược giữa Samsung Vina và Lego Education đưa STEM vào hoạt động giáo dục và học tập.

Đại diện Công ty Điện tử Samsung Vina, Ông Nguyễn Trí Thông, Giám đốc Truyền thông cho biết: “Là tập đoàn điện tử hàng đầu trên thế giới, Samsung luôn quan niệm mang tính nhân văn vào công nghệ, giúp phát triển con người, nâng tầm cuộc sống và kiến tạo một tương lai tốt đẹp là nhiệm vụ trọng tâm. Cùng với Lego Education, chúng tôi sẽ đẩy mạnh quá trình nâng cao nhận thức về STEM trong cộng đồng và mang đến những trải nghiệm giáo dục STEM liền mạch, từ trang thiết bị công nghệ đến giải pháp và nội dung”.

Sự quan tâm của các nhà tài trợ như Samsung hay Lego sẽ ra một hệ sinh thái STEM thật sự tại Việt Nam với các thành phần trong đó bao gồm từ chính phủ đến các công ty công nghệ, trường đại học và đặc biệt là các nhà tài trợ lớn.

Đây là lần thứ 6 cuộc thi được tổ chức tại Việt Nam và cũng là kỳ thi có số lượng đội thi và số thí sinh dự thi đông nhất từ trước đến nay. Đây là cuộc thi về STEM Robotics dành cho lứa tuổi 8 – 20 tuổi có quy mô lớn nhất hiện nay năm 2018.