Nhiều video khoa học trên YouTube bị bóp méo, người xem hoang mang

Theo Guardian, một khảo sát gần đây đánh giá phần lớn các video có nội dung về khủng hoảng khí hậu trên YouTube không đúng về mặt khoa học, thậm chí đi ngược quan điểm vốn có, nhằm khiến chúng trở nên thu hút người xem.

Nhiều nhà khoa học, nhà nghiên cứu cũng cánh báo rằng người dùng khi tìm kiếm video về khoa học trên YouTube nên cẩn thận, vì có thể bị hướng đến các nội dung bị bóp méo, không đúng với thực tế.

Tiến sĩ Joachim Allgaier đến từ trường Đại học RWTH Aachen, Đức đã phân tích hơn 200 video trên YouTube thuộc các nhóm chủ đề như hóa chất, biến đổi khí hậu, khoa học khí hậu, khoa học địa chất, ấm lên toàn cầu,... nhằm đánh giá mức độ đồng thuận khoa học của những video này với các báo cáo từ Hội đồng liên chính phủ về biến đổi khí hậu (IPCC) của Liên Hợp Quốc từ năm 2013 trở đi.

Kết quả là có đến 120 trong số 200 kết quả nằm trong mục tìm kiếm hàng đầu đi ngược lại với quan điểm chính thống, điển hình như phủ nhận việc con người là nguyên nhân gây ra sự nóng lên của toàn cầu từ những năm 1950, hay ủng hộ các học thuyết âm mưu như tuyên bố các chất độc hại được phun vào không khí từ máy bay để điều chỉnh thời tiết, kiểm soát tâm trí thay vì chiến tranh sinh học, hóa học.

Các video dạng này thu hút rất nhiều lượt xem, lượt bình luận. Dẫu không thể khẳng định được rằng tất cả những người xem video đều tin và bị thuyết phục bởi thuyết âm mưu do những người đăng tải truyền bá, nhưng chắc chắn sẽ có một bộ phận người xem bị lung lạc, bối rối trước luồng thông tin đa chiều về khoa học.

Allgaier cho biết hầu hết các nhà khoa học, nhà nghiên cứu chính thống vẫn chưa coi YouTube như một nền tảng để chia sẻ thông tin, dù họ thực sự nên cân nhắc điều này.

Trong khi đó, hầu hết những video về khoa học được tìm thấy trên mạng YouTube vẫn còn khá mù mờ cả về triết lý lẫn người đứng sau những thông tin này. Không một ai chứng minh được rằng họ có phải là những nhà khoa học, nhà nghiên cứu, hay chỉ là những YouTuber hoạt động trong lĩnh vực này.

Allgaier đề xuất rằng YouTube nên chỉnh sửa lại thuật toán, nhằm ưu tiên thông tin thực tế, đặc biệt là cho sức khỏe và y học.

Ở một diễn biến khác, phát ngôn viên của YouTube khẳng định YouTube là một nền tảng mở và hoàn toàn miễn phí, nơi tất cả mọi người có thể chọn để đăng video, miễn là họ tuân theo các nguyên tắc cộng đồng của YouTube.

Dẫu vậy kể từ năm ngoái, YouTube cũng đã bắt đầu làm việc nhiều hơn nhằm để hiển thị các nguồn tin tức đáng tin cậy, đồng thời giảm các đề xuất về nội dung và video có thể gây hiểm lầm, gây hại cho người dùng.

Nguyễn Nguyễn