Lý giải bí ẩn những vòng tròn thần tiên ở Namibia

Vòng tròn thần tiên, hay vòng tròn cổ tích, xuất hiện trên những vùng đất rộng lớn, khô cằn như sa mạc Namib ở châu Phi và một số vùng hẻo lánh ở Australia, theo Science Alert. Chúng có hình dạng vòng tròn đối xứng, được bao quanh bởi các thảm thực vật với kích thước lên đến 34,7 m. Giới khoa học trước đây cho rằng, nguyên nhân gây ra hiện tượng này là do mối gặm rễ cây, do thiếu nước, hoặc cả hai.

Trong nghiên cứu mới, các nhà khoa học tại trường Indiana thuộc Đại học Purdue University Indianapolis (IUPUI), Mỹ, tiến hành khảo sát vòng tròn thần tiên trên sa mạc Namib, Namibia. Họ phát hiện thêm bằng chứng hỗ trợ cho giả thuyết thiếu nước. Kết quả được công bố trên tạp chí Geophysical Research: Biogeosciences vào tháng 2/2017.

Cỏ mọc thành hình vòng tròn đối xứng ở sa mạc Namib để tận dụng tối đa nguồn nước. Ảnh: Norbert Juergens.

Nhóm nghiên cứu đo đạc chi tiết tỷ lệ thấm nước, độ ẩm đất, sinh trắc cỏ, sự phân bố trầm tích của nhiều vòng tròn thần tiên và khoảng cách giữa chúng. Họ nhận thấy tốc độ thấm nước nhanh hơn và rễ cỏ lớn hơn ở bên trong vòng tròn.

"Điều này nghĩa là cỏ phát triển rễ vào bên trong vòng tròn để cạnh tranh nguồn nước với nhau", Lixin Wang, thành viên của nhóm nghiên cứu, cho biết.

Các nhà khoa học cho rằng, khoảng đất trống bên trong vòng tròn cổ tích thấm nhiều nước hơn khi trời mưa nên hoạt động như những hồ chứa nước. Cỏ và thảm thực vật mọc, sắp xếp theo hình vòng tròn xung quanh chúng. Đây là một cách thông minh để tồn tại khi thực vật phải sống trong môi trường khô hạn.

"Vòng tròn thần tiên được lựa chọn cho nghiên cứu của chúng tôi không có bất kỳ dấu hiệu nào về hoạt động của mối cũng như động vật khác", các nhà nghiên cứu cho biết.

Lê Hùng