Hãng pin điện lớn nhất thế giới trở thành 'điểm mù' trong cạnh tranh Mỹ - Trung

CATL, nhà sản xuất pin điện hàng đầu thế giới, có thể trở thành gã khổng lồ tiếp theo của Trung Quốc bị Mỹ đưa vào danh sách hạn chế.

NikkeiAsia cho biết chính phủ Mỹ đang xem xét đề xuất hạn chế các liên doanh hợp tác giữa CATL với các công ty Mỹ, đặc biệt trong những lĩnh vực thiết yếu với an ninh quốc gia. 

Quỹ bảo vệ dân chủ (FDD), một tổ chức cố vấn chính sách trụ sở Washington đã trích dẫn thông tin cho thấy thiết bị của CATL tràn ngập căn cứ thuỷ quân lục chiến Mỹ ở Bắc Carolina (Trại Lejeune), coi đây là một minh chứng rõ ràng về việc cơ sở hạ tầng của nước này đã bị xâm nhập.

Trại Lejeune là nơi tổ chức huấn luyện hoạt động đổ bộ, cũng như đặt các đơn vị có nhiệm vụ sơ tán dân sự trong trường hợp xảy ra khủng hoảng của quân đội Mỹ.

Một hệ thống lưu trữ pin mới đã được lắp đặt tại căn cứ này vào đầu năm 2023. Được quảng cáo là dự án lưu trữ pin lớn nhất ở Bắc Carolina, hệ thống vận hành bởi công ty địa phương Duke Energy. Bản tin không nêu rõ nguồn gốc các tấm pin. Song, logo của công ty Trung Quốc hiện rõ trong các bức ảnh chính thức.

CATL có trụ sở tại Phúc Kiến, tên chính thức là Contemporary Amperex Technology Co. Ltd., là nhà sản xuất pin cỡ vừa và cỡ lớn hàng đầu thế giới cho xe điện. Công ty chiếm khoảng một phần ba công suất lắp đặt trong xe điện. Ngoài việc cung cấp cho Tesla và General Motors, họ còn giúp Ford xây dựng một nhà máy sản xuất pin trị giá 3,5 tỷ USD ở Michigan. 

“Điểm mù” về an ninh quốc gia

“Mối quan hệ sâu sắc của CATL với lưới điện của Mỹ mà không có sự giám sát nghiêm ngặt là một điểm mù về an ninh quốc gia”, Craig Singleton, Phó Giám đốc chương trình Trung Quốc của FDD cho biết. “Giống như Huawei tìm cách kiểm soát lĩnh vực viễn thông, CATL đang định vị một cách chiến lược để thống trị tương lai điện của chúng ta”.

Nghiên cứu của FDD cho thấy, “pin CATL đã được lắp đặt tại các cơ sở phát điện ở Florida, Virginia, Nevada và California cũng như một trang trại năng lượng mặt trời trên đất thuê bên trong căn cứ thủy quân lục chiến Lejeune ở Bắc Carolina”.

“Phần mềm độc hại tinh vi, đôi khi không thể phát hiện được trên các trạm lưu trữ năng lượng này có thể gây ra mối đe dọa với các hệ thống điều khiển công nghiệp được kết nối với mạng lưới năng lượng”, nghiên cứu của FDD cho hay.

“Trong trường hợp xấu nhất, một cuộc tấn công vào các hệ thống kiểm soát này có thể dẫn đến mất điện trên diện rộng, ảnh hưởng đến các trung tâm công nghiệp hoặc trung tâm tài chính. Mặc dù cho đến nay không có bằng chứng nào cho thấy bất kỳ rủi ro nào trong số này đã thành hiện thực, nhưng điều cần thiết là phải chủ động thừa nhận và giải quyết chúng”.

Tổ chức tư vấn cũng chỉ ra rằng việc các bang được phép soạn thảo chiến lược phát triển riêng, gây ra tình trạng “phương pháp tiếp cận chắp vá, giám sát hạn chế và không có khuôn khổ gắn kết mang tính quốc gia” đối với cơ sở hạ tầng như lưới điện.

Trên cơ sở đó, FDD khuyến nghị Ủy ban Đầu tư nước ngoài tại Mỹ cần hạn chế các khoản đầu tư của CATL vào những lĩnh vực quan trọng, đồng thời yêu cầu đánh giá rủi ro an ninh trước khi cấp phép cho các công ty Trung Quốc hoạt động trong lĩnh vực năng lượng tại quốc gia này.

Cùng chung quan ngại với FDD, Eric Sayers, CEO công ty tư vấn Beacon Global Strategies, cho biết sự phụ thuộc của Washington vào Trung Quốc trong lĩnh vực khai thác, chế biến và sản xuất pin xe điện “chỉ là một nửa câu chuyện”.

Đáng chú ý hơn, là câu chuyện làm thế nào mà pin điện trở thành trung tâm của điện lưới hiện đại và chúng đã được tích hợp vào cơ sở hạ tầng trên khắp nước Mỹ ra sao.

“Đây là vấn đề chín muồi cần lưỡng đảng giám sát kỹ lưỡng”, Sayers nói, chia sẻ thêm rằng hạ viện Mỹ có thể mở rộng giám sát đối với giải pháp lưu trữ năng lượng nguồn gốc Trung Quốc.