Giấc mơ robot hình người

Tạo robot có hình dáng và sự khéo léo giống con người là giấc mơ kéo dài hàng thập kỷ và đang được hiện thực hóa với tốc độ nhanh.

Hiện nay, hầu hết robot hình người chỉ ở dạng nguyên mẫu và được đánh giá là vụng về, không thực tế. Chúng mang tính trình diễn nhiều hơn là đóng vai trò hỗ trợ hiệu quả trong đời thực. Tuy nhiên, cơn sốt AI được cho là đang khơi dậy làn sóng đầu tư mạnh mẽ vào robot này, tiến tới ứng dụng vào đời sống.

"Chúng tôi đang cố gắng tạo ra những robot có thể hoạt động trong không gian sống của con người", Jonathan Hurst, nhà đồng sáng lập Agility Robotics, cho biết.

Robot Digit của Agility Robotics. Ảnh: Agility Robotics

Hurst lấy ví dụ về robot kho hàng Digit của công ty ông. Digit có đầu chứa máy ảnh, cảm biến và đôi mắt hoạt hình. Phần thân gồm hai tay và hai chân, nhưng phần chân giống chim hơn con người. Công việc của cỗ máy là nhặt các thùng hàng và di chuyển đến nơi cần thiết. Tháng trước, Amazon cho biết sẽ bắt đầu thử nghiệm Digit trong kho của hãng. Agility cũng đã mở một nhà máy ở Oregon vào tháng 9 để sản xuất robot hàng loạt.

Figure AI, công ty sản xuất robot khác, tạo robot hình người theo cách thuần túy với ý tưởng chỉ con người thực sự mới có thể điều hướng hiệu quả công việc. Xã hội được xây dựng cho con người, còn robot chỉ dùng cho công việc lặp đi lặp lại.

Theo Brett Adcock, CEO của Figure AI, nói: "Sẽ không có đủ người thực hiện những việc lặp đi lặp lại nên nhu cầu thị trường rất lớn. Nếu có thể khiến người máy làm những việc con người không muốn làm, chúng ta sẽ có một thị trường rộng lớn, có thể bán được hàng triệu người máy, thậm chí hàng tỷ", Adcock nói.

Figure AI được thành lập năm ngoái, chưa ra sản phẩm nào ngoài việc giới thiệu nguyên mẫu ở nhà máy Sunnyvale, California. Dù vậy, Adcock cho biết robot hình người thương mại của công ty sẽ sớm xuất hiện.

Đầu năm nay, Trường kỹ thuật Samueli thuộc Đại học California, Los Angeles (UCLA), phát triển robot hình người nhanh nhất thế giới mang tên Artemis. Mẫu robot cao 143 cm và nặng 38,5 kg này có thể chạy nước rút, nhảy và bước đi trên bề mặt không ổn định. Ngay cả khi bị đẩy mạnh hoặc quấy rầy, Artemis vẫn có thể duy trì thăng bằng.

Elon Musk, CEO Tesla, cũng đang cố gắng chế tạo người máy Optimus tích hợp trí tuệ nhân tạo. Theo tỷ phú gốc Nam Phi, tỷ lệ robot AI hình người của hãng có thể đông hơn con người trong tương lai. "Bạn sẽ thấy robot hình người xuất hiện nhiều trong gia đình. Chúng cũng chắc chắn có mặt trong nhà máy", Musk nói trong buổi thuyết trình Investor Day đầu năm nay tại Gigafactory - nhà máy sản xuất ôtô của Tesla ở Austin, Texas.

Apptronik, công ty "hàng xóm" của Tesla, hồi tháng 8 cũng trình diễn robot có tên Apollo cao 1,7 mét, nặng 73 kg, tải trọng tối đa 25 kg, có thể chạy khoảng bốn tiếng. Công ty cho biết đã sản xuất được hai robot và đang chế tạo thêm bốn robot nữa.

Tháng 8 năm ngoái, Xiaomi cũng công bố nguyên mẫu robot hình người đầu tiên. CyberOne dùng Camera AI, nhìn thế giới dạng 2D, có thể phân biệt sáu loại cảm xúc, 45 loại giọng nói và học kỹ năng mới mỗi ngày.

Tuần trước, Trung Quốc cho biết sẽ phát triển robot tích hợp AI để đáp ứng nhu cầu của nhiều ngành, nghề trong nước. Bộ Công nghiệp và Công nghệ thông tin Trung Quốc (MIIT) đánh giá sự hiện diện của robot đem tới đột phá tương tự máy vi tính, điện thoại thông minh hay phương tiện di chuyển sử dụng năng lượng thay thế. Dự kiến năm 2025, Trung Quốc hoàn thiện và đưa robot hình người vào sản xuất hàng loạt. Đến 2027, những cỗ máy này sẽ có khả năng tư duy, học hỏi và trở thành một trong những động lực tăng trưởng kinh tế hàng đầu.

Marc Raibert, nhà đồng sáng lập của Boston Dynamics - công ty nổi tiếng với mẫu chó robot Spot, cho rằng robot không chỉ đảm bảo thiết kế "giống người", mà còn chú trọng đến yếu tố di động, sự khéo léo, nhận thức và trí thông minh. "Điều này dẫn đến con đường phát triển một loại robot mới không thực sự hình người nhưng có một số đặc điểm của con người, đặc biệt là sự hữu ích khi xử lý công việc", Raibert cho hay.

Một số công ty khởi nghiệp tạo robot giống con người hiện tập trung vào việc cải thiện sự khéo léo của các ngón tay trước khi cố gắng làm cho các cỗ máy có thể đi được. "Đi bộ không phải là vấn đề khó giải quyết nhất trong chế tạo. Thay vào đó, khó khăn nhất là khiến chúng hiểu thế giới và có thể tự kiểm soát hành động qua đôi tay", Geordie Rose, nhà đồng sáng lập và CEO Sanctuary AI có trụ sở tại Canada, cho biết.

Sanctuary AI hiện cung cấp robot hai chân mang tên Phoenix với khả năng chất hàng hóa lên kệ, lấy hàng cho nhân viên giao hàng hay đóng vai trò nhân viên thu ngân. Tuy nhiên, Rose cho biết mục tiêu dài hạn là robot "nhận thức được thế giới vật chất để có thể tự suy luận".

"Chúng tôi muốn cung cấp lực lượng lao động thực sự cho thế giới, những cỗ máy không chỉ làm việc qua câu lệnh", Rose nói. "Các hệ thống phải có khả năng hiểu lời nói và chuyển đổi lời nói thành hành động thông qua sự hiểu biết của chính nó".

Theo Damion Shelton, nhà đồng sáng lập và CEO của Agility Robotics, robot hình người trong kho hàng "chỉ là trường hợp sử dụng đầu tiên", trước khi ứng dụng cho các lĩnh vực cao cấp hơn. "Trong 10-20 năm nữa, bạn sẽ thấy robot này ở khắp nơi. Những robot lấy con người làm trung tâm như vậy sẽ là một phần của cuộc sống trong tương lai. Điều đó khá thú vị", Shelton dự đoán.